Grzegorczyk Jan: Różnice pomiędzy wersjami

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Nowe hasło)
 
(wprowadzono tekst hasła)
Linia 1: Linia 1:
oprac. Zdzisław Żerkowski
+
<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>
 +
'''Jan Grzegorczyk''' (ur. 10 maja 1899 r. w Ozorkowie, zm. 23 lutego 1969 r. w Ozorkowie) – [[Burmistrzowie Miasta Ozorkowa|burmistrz]] i naczelnik m. Ozorkowa, działacz polityczny i samorządowy.<br />
 +
 
 +
==Biografia==
 +
Syn Franciszka i Stanisławy z domu Bednarskiej, małżeństwa Grzegorczyków. Ojciec był z zawodu szewcem a mama prządką.<br />
 +
 
 +
Po ukończeniu szkoły powszechnej, od 13 roku życia, podjął pracę w Zakładach Towarzystwa Schlösserowskiej Przędzalni, Bawełny i Tkalni w Ozorkowie. Równocześnie skończył szkołę przyfabryczną. W czasie pierwszej wojny światowej wyjechał na tzw. saksy do Prus (w l.1916-1919). W l.1920-1922 odbył  służbę wojskową  w 10 Kaniowskim Pułku Artylerii Lekkiej w Łodzi. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Pododdziały Pułku walczyły 31 sierpnia  1920 r. w bitwie pod Komarowem.<br />
 +
 
 +
W Łodzi Jan Grzegorczyk uzupełnił wykształcenie w zakresie czterech klas gimnazjum. Po powrocie do Ozorkowa  pracował w fabryce na [[Strzeblew|Strzeblewie]] jako tkacz.<br />
 +
 
 +
Równocześnie zaangażował się w działalność TUR-u<ref>Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego (TUR) – socjalistyczna organizacja oświatowo-kulturalna, działająca od 1923 do 1948</ref> , w l. 1924-1925 pełnił funkcję sekretarza. Działał też w Związku Zawodowym Robotników i Robotnic Przemysłu Włókienniczego w Polsce. Został wybrany delegatem fabrycznym. Stał się aktywnym organizatorem i współorganizatorem strajków. Wybrany był  członkiem komitetu fabrycznego.<br />
 +
 
 +
Współpracował z działaczami komunistycznymi i kolportował komunistyczną literaturę, za co w 1926 r. wydalono go z TUR.<br />
 +
 +
W l. 1927-1938 był członkiem i aktywistą MOPR<ref>Międzynarodowa Organizacja Pomocy Rewolucjonistom  link: https://pl.wikipedia.org/wiki/Międzynarodowa_Organizacja_Pomocy_Rewolucjonistom</ref>, zbierał składki i pomagał rodzinom aresztowanych komunistów.<br />
 +
 
 +
W 1928r. wziął ślub z Heleną z Targalskich (córką Józefa Targalskiego i Rozalii Zwawczyk), owocem ich związku jest dwóch synów (ur. 1931 i 1936)<br />
 +
 
 +
30 września1939 r. został zmobilizowany do WP i brał udział w wojnie obronnej Polski służąc w pułku artylerii polowej. Podczas obrony Warszawy został kontuzjowany i wzięty do niemieckiej niewoli, z której udało mu się uciec.<br />
 +
 
 +
W 1943 r. wstąpił do PPR<ref>Polska Partia Robotnicza</ref>. Był członkiem egzekutywy KM PPR, od 1948 PZPR. Od stycznia 1945 organizował prace administracji w Ozorkowie.<br />
 +
 
 +
==Pełnione funkcje==
 +
* 1946-1952 burmistrz m. Ozorkowa
 +
* 1952-1958 naczelnik m. Ozorkowa<ref>Odpowiednik burmistrza po reformie administracji w 1952 r.</ref>
 +
* Od 1950 r.  przewodniczący MRN w Ozorkowie
 +
* Od 1958 na rencie dla zasłużonych<br />
 +
 
 +
==Osiągnięcia==
 +
W czasie długiej kadencji (1946-1958) Jana Grzegorczyka, jako gospodarza miasta, dokonano wielu przedsięwzięć:<br />
 +
 
 +
====Zakłady przemysłowe====
 +
* odbudowano Ozorkowskie Zakłady Przemysłu  Bawełnianego (później Morfeo) wraz z jego gruntowną modernizacją i uruchomieniem wydziału wykończalni
 +
# Oddano do eksploatacji nową elektrociepłownię o mocy 3,6 MW
 +
# Uruchomiono zakładową automatyczną centralę telefoniczną
 +
# Uruchomiono przedszkole zakładowe
 +
# Wybudowano 3-kondygnacyjny budynek hotelu ze stołówką tzw. bursę przy ul. Zielony Rynek ob. ul. Stypułkowskiego
 +
# Wybudowano budynek mieszkalny dla 6-ciu rodzin przy ul. Żwirki i oddano do użytkowania budynek dla 10 rodzin przy ul. Łęczyckiej
 +
# Utworzono gospodarstwo rolne tzw. zaopatrzenia robotniczego funkcjonujące w l. 1953-1958 o pow. 80 ha we [[Wróblew|Wróblewie]] i 70 ha w [[Czerchów|Czerchowie]]
 +
# Oddano do użytkowania nowy żłobek przy ul. Żwirki<br />
 +
 
 +
* Ozorkowskie Zakłady Przemysłu  Wełnianego (później FRESCO)
 +
# Scalono siedem małych zakładów przy ul. Maszkowskiej i ul. Wyszyńskiego
 +
# Zorganizowano produkcję tkanin wełnianych
 +
# Wybudowano żłobek i przedszkole przy ul. Zgierskiej<br />
 +
 
 +
* Ozorkowskie Zakłady Przemysłu Odzieżowego (później LATONA)
 +
# Odbudowano spalony zakład STRIWA<ref>Nazwa z czasów okupacji od nazwisk Striegel, Wagner. Nazwa STRIWA była używana przez wiele lat po wojnie.</ref>
 +
# Uruchomiono produkcję konfekcyjną<br />
 +
 
 +
* Uruchomiono produkcję pończoszniczą przy ul. Sienkiewicza. Zakład podlegał firmie SANDRA w Aleksandrowie Łódzkim.<br />
 +
 
 +
====Firmy komunalne====
 +
* Zorganizowano przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej
 +
* Zorganizowano przedsiębiorstwo gospodarki mieszkaniowej i komunalnej
 +
* Zorganizowano przedsiębiorstwo budowlano-remontowe
 +
* Zorganizowano przedsiębiorstwo handlowe pn. Miejski Handel Detaliczny i przedsiębiorstwo transportowe WPTW<br />
 +
 
 +
====Jednostki spółdzielcze====
 +
* Reaktywowano działalności Powszechnej Spółdzielni Spożywców „SPOŁEM”
 +
* Oddano do eksploatacji piekarnię przy ul. Kochanowskiego
 +
* Zorganizowano działalność Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” przy ul. Wyszyńskiego i u. Prostej
 +
* Przeniesiono Ozorkowską Spółdzielnie Mleczarską  z ul. Nowe Miasto  do budynków przy ul. Cegielnianej
 +
* Uruchomiono w nowym budynku produkcję gorseciarską jako Spółdzielnia im. St. Działka przy ul. Listopadowej
 +
* Powołano Ozorkowską Spółdzielnie Mieszkaniową i oddano18 mieszkań w budynku przy ul. Nowy Rynek 11 (1958 r.<br />
 +
 
 +
====Budownictwo komunalne====
 +
* W 1954 r. oddano do użytku pierwszy blok w Ozorkowie o 18 mieszkaniach przy ul. Wyszyńskiego 37
 +
* W 1956 r. zakończono budowę 5 bloków: Pl. Jana Pawła II nr 9, Kościelna 1 i 3, Kościuszki 26 i Wyszyńskiego 47. Łącznie 65 mieszkań<br />
 +
 
 +
====Infrastruktura miejska====
 +
* Położono nawierzchnię brukowaną w ulicach: Traugutta, Praga, Południowa, Narutowicza, Konopnickiej, Łąkowa, Nowe Miasto – część górna do ul Adamówek, Słowackiego, Poprzeczna, Średnia, Żwirki –uzupełnienie.
 +
* Zerwano bruk z Rynku (Plac Jana Pawła II) i położono trylinkę a także położono nawierzchnię z trylinki w ulicach: Berka Joselewicza, Kościelna i Prosta.
 +
* Wywiercono studnie głębinowe i rozpoczęto budowę sieci wodno-kanalizacyjnej
 +
* Urządzono [[Park miejski|park]] nad Bzurą, wyburzono ruiny fabryki w parku
 +
* Poszerzono obszar lasku miejskiego przez nowe nasadzenia drzew
 +
* Uruchomiono stację kolejki wąskotorowej Ozorków Centralny
 +
* Zelektryfikowano peryferia miasta, założono oświetlenie uliczne
 +
* Uruchomiono komunikację autobusową (przelotową)<br />
 +
 
 +
====Obiekty oświatowe i sportowe====
 +
* Wybudowano budynek Przedszkola Nr 1 przy ul. Wigury
 +
* Wybudowano salę gimnastycznej  przy Szkole nr 2, przy ul. Słowackiego
 +
* Dokończono budowę Szkoły Podstawowej  Nr 4 wraz z salą gimnastyczną
 +
* Oddano do użytku [[Szkoła Podstawowa nr 5|Szkołę Podstawową nr 5]] wraz z sala gimnastyczną przy ul. Cegielnianej 25
 +
* Zorganizowano gimnazjum i liceum dla dorosłych
 +
* Powstało gimnazjum ogólnokształcące im.  St. Żeromskiego
 +
* Utworzono szkolnictwo zawodowe
 +
* reaktywowano [[ZHP|hufiec ZHP]] i wyposażono w sprzęt
 +
* utworzono [[Miejska Biblioteka Publiczna|Miejską Bibliotekę Publiczną]]
 +
* utworzono Bibliotekę zakładową przy OZPB
 +
* utworzono świetlicę przy OZPW a po  dobudowaniu dużej sali  przekształcono w Międzyzakładowy Klub Kultury Włókniarz
 +
* powołano Dom Kultury w dawnym budynku Scheiblerów<br />
 +
 
 +
====Służba zdrowia i opieka społeczna====
 +
* Utworzono ubezpieczalnię społeczną przy ul. Wigury
 +
* Utworzono ambulatorium przy OZPB przy ul. Łęczycka
 +
* Utworzono szpital przy ul. Mickiewicza przekształcony w dom opieki społecznej i izbę porodową
 +
* Utworzono poradnię zakładową przy OZPW, ul. Wyszyńskiego
 +
* Utworzono filię pogotowia ratunkowego<br />
 +
 
 +
====Sport====
 +
* Reaktywowano klub sportowy  RKS „ Włókniarz” z sekcjami: piłka nożna, kolarstwo, boks, lekka atletyka, piłka siatkowa, piłka ręczna, tenis stołowy.
 +
* Powołano Ligę Obrony Kraju
 +
====Inne jednostki====
 +
* Uruchomiono stację paliwową CPN (1952 r.)
 +
* Wybudowano lecznicę dla zwierząt, przy ul Konstytucji 3 Maja
 +
* Wybudowano garaże dla Ochotniczej Staży Pożarnej i przebudowano remizę<br />
 +
 
 +
==Odznaczenia==
 +
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski<br />
 +
 
 +
==Źródła==
 +
1. Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 2, Warszawa 1987 r.<br />
 +
2. Broszura okolicznościowa „Ozorków 1945-1985. Dorobek 40-lecia” , Wyd. Miejski Komitet Obchodów 40-lecia PRL w Ozorkowie, Ozorków, 1985 r.<br />
 +
 
 +
<small>''Oprac. '''Zdzisław Żerkowski'''''</small>
 +
==Przypisy==
  
 
[[Kategoria:Hasła w przygotowaniu]]
 
[[Kategoria:Hasła w przygotowaniu]]

Wersja z 14:24, 10 mar 2016

<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol> Jan Grzegorczyk (ur. 10 maja 1899 r. w Ozorkowie, zm. 23 lutego 1969 r. w Ozorkowie) – burmistrz i naczelnik m. Ozorkowa, działacz polityczny i samorządowy.

Biografia

Syn Franciszka i Stanisławy z domu Bednarskiej, małżeństwa Grzegorczyków. Ojciec był z zawodu szewcem a mama prządką.

Po ukończeniu szkoły powszechnej, od 13 roku życia, podjął pracę w Zakładach Towarzystwa Schlösserowskiej Przędzalni, Bawełny i Tkalni w Ozorkowie. Równocześnie skończył szkołę przyfabryczną. W czasie pierwszej wojny światowej wyjechał na tzw. saksy do Prus (w l.1916-1919). W l.1920-1922 odbył służbę wojskową w 10 Kaniowskim Pułku Artylerii Lekkiej w Łodzi. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Pododdziały Pułku walczyły 31 sierpnia 1920 r. w bitwie pod Komarowem.

W Łodzi Jan Grzegorczyk uzupełnił wykształcenie w zakresie czterech klas gimnazjum. Po powrocie do Ozorkowa pracował w fabryce na Strzeblewie jako tkacz.

Równocześnie zaangażował się w działalność TUR-u[1] , w l. 1924-1925 pełnił funkcję sekretarza. Działał też w Związku Zawodowym Robotników i Robotnic Przemysłu Włókienniczego w Polsce. Został wybrany delegatem fabrycznym. Stał się aktywnym organizatorem i współorganizatorem strajków. Wybrany był członkiem komitetu fabrycznego.

Współpracował z działaczami komunistycznymi i kolportował komunistyczną literaturę, za co w 1926 r. wydalono go z TUR.

W l. 1927-1938 był członkiem i aktywistą MOPR[2], zbierał składki i pomagał rodzinom aresztowanych komunistów.

W 1928r. wziął ślub z Heleną z Targalskich (córką Józefa Targalskiego i Rozalii Zwawczyk), owocem ich związku jest dwóch synów (ur. 1931 i 1936)

30 września1939 r. został zmobilizowany do WP i brał udział w wojnie obronnej Polski służąc w pułku artylerii polowej. Podczas obrony Warszawy został kontuzjowany i wzięty do niemieckiej niewoli, z której udało mu się uciec.

W 1943 r. wstąpił do PPR[3]. Był członkiem egzekutywy KM PPR, od 1948 PZPR. Od stycznia 1945 organizował prace administracji w Ozorkowie.

Pełnione funkcje

  • 1946-1952 burmistrz m. Ozorkowa
  • 1952-1958 naczelnik m. Ozorkowa[4]
  • Od 1950 r. przewodniczący MRN w Ozorkowie
  • Od 1958 na rencie dla zasłużonych

Osiągnięcia

W czasie długiej kadencji (1946-1958) Jana Grzegorczyka, jako gospodarza miasta, dokonano wielu przedsięwzięć:

Zakłady przemysłowe

  • odbudowano Ozorkowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego (później Morfeo) wraz z jego gruntowną modernizacją i uruchomieniem wydziału wykończalni
  1. Oddano do eksploatacji nową elektrociepłownię o mocy 3,6 MW
  2. Uruchomiono zakładową automatyczną centralę telefoniczną
  3. Uruchomiono przedszkole zakładowe
  4. Wybudowano 3-kondygnacyjny budynek hotelu ze stołówką tzw. bursę przy ul. Zielony Rynek ob. ul. Stypułkowskiego
  5. Wybudowano budynek mieszkalny dla 6-ciu rodzin przy ul. Żwirki i oddano do użytkowania budynek dla 10 rodzin przy ul. Łęczyckiej
  6. Utworzono gospodarstwo rolne tzw. zaopatrzenia robotniczego funkcjonujące w l. 1953-1958 o pow. 80 ha we Wróblewie i 70 ha w Czerchowie
  7. Oddano do użytkowania nowy żłobek przy ul. Żwirki
  • Ozorkowskie Zakłady Przemysłu Wełnianego (później FRESCO)
  1. Scalono siedem małych zakładów przy ul. Maszkowskiej i ul. Wyszyńskiego
  2. Zorganizowano produkcję tkanin wełnianych
  3. Wybudowano żłobek i przedszkole przy ul. Zgierskiej
  • Ozorkowskie Zakłady Przemysłu Odzieżowego (później LATONA)
  1. Odbudowano spalony zakład STRIWA[5]
  2. Uruchomiono produkcję konfekcyjną
  • Uruchomiono produkcję pończoszniczą przy ul. Sienkiewicza. Zakład podlegał firmie SANDRA w Aleksandrowie Łódzkim.

Firmy komunalne

  • Zorganizowano przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej
  • Zorganizowano przedsiębiorstwo gospodarki mieszkaniowej i komunalnej
  • Zorganizowano przedsiębiorstwo budowlano-remontowe
  • Zorganizowano przedsiębiorstwo handlowe pn. Miejski Handel Detaliczny i przedsiębiorstwo transportowe WPTW

Jednostki spółdzielcze

  • Reaktywowano działalności Powszechnej Spółdzielni Spożywców „SPOŁEM”
  • Oddano do eksploatacji piekarnię przy ul. Kochanowskiego
  • Zorganizowano działalność Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” przy ul. Wyszyńskiego i u. Prostej
  • Przeniesiono Ozorkowską Spółdzielnie Mleczarską z ul. Nowe Miasto do budynków przy ul. Cegielnianej
  • Uruchomiono w nowym budynku produkcję gorseciarską jako Spółdzielnia im. St. Działka przy ul. Listopadowej
  • Powołano Ozorkowską Spółdzielnie Mieszkaniową i oddano18 mieszkań w budynku przy ul. Nowy Rynek 11 (1958 r.

Budownictwo komunalne

  • W 1954 r. oddano do użytku pierwszy blok w Ozorkowie o 18 mieszkaniach przy ul. Wyszyńskiego 37
  • W 1956 r. zakończono budowę 5 bloków: Pl. Jana Pawła II nr 9, Kościelna 1 i 3, Kościuszki 26 i Wyszyńskiego 47. Łącznie 65 mieszkań

Infrastruktura miejska

  • Położono nawierzchnię brukowaną w ulicach: Traugutta, Praga, Południowa, Narutowicza, Konopnickiej, Łąkowa, Nowe Miasto – część górna do ul Adamówek, Słowackiego, Poprzeczna, Średnia, Żwirki –uzupełnienie.
  • Zerwano bruk z Rynku (Plac Jana Pawła II) i położono trylinkę a także położono nawierzchnię z trylinki w ulicach: Berka Joselewicza, Kościelna i Prosta.
  • Wywiercono studnie głębinowe i rozpoczęto budowę sieci wodno-kanalizacyjnej
  • Urządzono park nad Bzurą, wyburzono ruiny fabryki w parku
  • Poszerzono obszar lasku miejskiego przez nowe nasadzenia drzew
  • Uruchomiono stację kolejki wąskotorowej Ozorków Centralny
  • Zelektryfikowano peryferia miasta, założono oświetlenie uliczne
  • Uruchomiono komunikację autobusową (przelotową)

Obiekty oświatowe i sportowe

  • Wybudowano budynek Przedszkola Nr 1 przy ul. Wigury
  • Wybudowano salę gimnastycznej przy Szkole nr 2, przy ul. Słowackiego
  • Dokończono budowę Szkoły Podstawowej Nr 4 wraz z salą gimnastyczną
  • Oddano do użytku Szkołę Podstawową nr 5 wraz z sala gimnastyczną przy ul. Cegielnianej 25
  • Zorganizowano gimnazjum i liceum dla dorosłych
  • Powstało gimnazjum ogólnokształcące im. St. Żeromskiego
  • Utworzono szkolnictwo zawodowe
  • reaktywowano hufiec ZHP i wyposażono w sprzęt
  • utworzono Miejską Bibliotekę Publiczną
  • utworzono Bibliotekę zakładową przy OZPB
  • utworzono świetlicę przy OZPW a po dobudowaniu dużej sali przekształcono w Międzyzakładowy Klub Kultury Włókniarz
  • powołano Dom Kultury w dawnym budynku Scheiblerów

Służba zdrowia i opieka społeczna

  • Utworzono ubezpieczalnię społeczną przy ul. Wigury
  • Utworzono ambulatorium przy OZPB przy ul. Łęczycka
  • Utworzono szpital przy ul. Mickiewicza przekształcony w dom opieki społecznej i izbę porodową
  • Utworzono poradnię zakładową przy OZPW, ul. Wyszyńskiego
  • Utworzono filię pogotowia ratunkowego

Sport

  • Reaktywowano klub sportowy RKS „ Włókniarz” z sekcjami: piłka nożna, kolarstwo, boks, lekka atletyka, piłka siatkowa, piłka ręczna, tenis stołowy.
  • Powołano Ligę Obrony Kraju

Inne jednostki

  • Uruchomiono stację paliwową CPN (1952 r.)
  • Wybudowano lecznicę dla zwierząt, przy ul Konstytucji 3 Maja
  • Wybudowano garaże dla Ochotniczej Staży Pożarnej i przebudowano remizę

Odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Źródła

1. Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 2, Warszawa 1987 r.
2. Broszura okolicznościowa „Ozorków 1945-1985. Dorobek 40-lecia” , Wyd. Miejski Komitet Obchodów 40-lecia PRL w Ozorkowie, Ozorków, 1985 r.

Oprac. Zdzisław Żerkowski

Przypisy

  1. Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego (TUR) – socjalistyczna organizacja oświatowo-kulturalna, działająca od 1923 do 1948
  2. Międzynarodowa Organizacja Pomocy Rewolucjonistom link: https://pl.wikipedia.org/wiki/Międzynarodowa_Organizacja_Pomocy_Rewolucjonistom
  3. Polska Partia Robotnicza
  4. Odpowiednik burmistrza po reformie administracji w 1952 r.
  5. Nazwa z czasów okupacji od nazwisk Striegel, Wagner. Nazwa STRIWA była używana przez wiele lat po wojnie.