Zabytkowe domy w Ozorkowie
<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol> Opis zabytkowych domów wpisanych do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Miasto Ozorków.
Dom postrzygacza
Skromny, stary budynek, znajdujący się przy ul. Wyszyńskiego pod nr 26. Pochodzi z II poł. XIX w. i reprezentuje styl klasycystyczny. Należał prawdopodobnie do postrzygacza, czyli rzemieślnika, który skracał włókna wystające nad powierzchnią wyprodukowanej surowej tkaniny.
Ten siedmioosiowy, parterowy budynek z mieszkalnym poddaszem, pokryty jest stromym naczółkowym dachem[1] Zwraca szczególną uwagę w jego środkowej części lekko wysunięty ryzalit[2]spełniający funkcję portyku[3] z otworem drzwiowym flankowanym, tzn. otoczonym dwiema półkolumnami podtrzymującymi belkowanie, osadzonymi na niskich kwadratowych cokołach.
Dziś ten dom, nawiązujący swą architekturą do tradycyjnych dworków szlacheckich, dużo stracił w wyniku nieodpowiednich działań remontowych, jak np. dobudowanie z prawej strony jednoosiowego aneksu. Ponadto dotychczasowe dwuszczelinowe okna, dzielące je na sześć pól, zostały wymienione na dwa rodzaje różniące się konstrukcją.
Dawniej dom był własnością Podmeckich. W lewej jego części rodzina Chmieleckich prowadziła restaurację, w której można było pograć w bilard[4].
Obiekt jest zabytkiem wpisanym do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w poz. 28.
Przypisy
- ↑ Dach dwuspadowy z dodatkowymi, niewielkimi, trójkątnymi połaciami (zwanymi naczółkami) umieszczonymi ukośnie w górnej części ścian szczytowych .
- ↑ Część budynku wystająca przed lico muru.
- ↑ Część budynku na planie prostokąta z jednym lub kilkoma rzędami kolumn, które wspierają dach, otwarta co najmniej z jednej strony, najczęściej jedno- lub dwukondygnacyjna.
- ↑ Źródło: Frątczak S., Spacer po Ozorkowie. Trasa 5: dawnymi alejami Piłsudskiego - dziś kardynała Wyszyńskiego - cd., W: Wiadomości Ozorkowskie 2014, nr 10, s. 10.
Dom drewniany, ul. Wyszyńskiego 20
Jeden z nielicznych domów drewnianych usytuowanych w Alejach. Takich domów do okresu wojennego było o wiele więcej, zostały one jednak rozebrane przez niemieckiego okupanta ze względu na cenny materiał budowlany. A pochodził on z XIX-wiecznych borów, które otaczały Ozorków (dawne Samborze, a obecnie Nowe Miasto). Budynek został wzniesiony w trzecim ćwierćwieczu XIX w. Ściany z grubych bali oszalowane deskami osadzone zostały na ceglanym, niskim cokole zbudowanym na planie prostokąta. Osiem otworów okiennych o biało malowanych ramach nieco rozjaśnia ciemną elewację budynku. Środkową jej oś stanowi otwór drzwiowy prowadzący do sieni na tzw. przestrzał, czyli wiodący na podwórze. Warto też zajrzeć do sieni, gdzie możemy podziwiać drewniane schody o sękatych stopniach, które służą mieszkańcom już półtora wieku[1]. Z przykrywającej dom ogromnej połaci dwuspadowego dachu krytego papą wyrasta aż pięcioosiowa facjata zwieńczona trójkątnym szczytem z okienkiem półkoliście zamkniętym w środku. Identyczna facjata znajduje się od strony podwórza. Ten wiekowy dom jest drugą w mieście budowlą o jeszcze starosłowiańskiej konstrukcji wieńcowej ścian stawianych z bali, na węgłach łączonych w tzw. zrąb, bez potrzeby użycia gwoździ, co widać od strony szczytowej ściany budynku. Posesja w okresie międzywojennym była wspólną własnością kilku Żydów. Mieściła się w nim wówczas prowadzona przez Brzezińskiego razura, jak wówczas nazywano zakład fryzjerski[2].
Obiekt jest zabytkiem wpisanym do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w poz. 27.
Przypisy
Oprac. Dorota Żerkowska
