822
edycje
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
m
Towarzystwo Schlösserowskiej Przędzalni Bawełny i Tkalni (tekst źródłowy)
Wersja z 16:29, 25 mar 2017
, 16:29, 25 mar 2017→Geneza
Po pożarze schlösserowskich fabryk na [[Strzeblew|Strzeblewie]] i przy stawie „Piła” 4 lipca 1894 r. [[Schlösser Paulina Matylda| Matylda Schlösser]], [[Schlösser Natalia|Natalia Schlösser]], Karol Adolf Schlösser, Władysław Janasz i Konstanty Janasz zawiązali spółkę pod nazwą „Towarzystwo Schlösserowskiej Przędzalni Bawełny i Tkalni w Ozorkowie. Spółka Akcyjna”. Miał być to zakład trójwydziałowy (przędzalnia, tkalnia i wykończalnia). Kapitał wynosił 1 mln rubli, podzielonych na tysiąc imiennych akcji. Pierwsza emisja była rozpisana na l. 1896-1906. Faktyczną działalność Towarzystwo rozpoczęło 1 listopada 1894 r., gdy akcjonariusze wpłacili połowę kapitału akcyjnego. Następne raty wpłacano 1 lipca i 15 sierpnia 1896 r.
Główną akcjonariuszką była Natalia Schlösser (370 akcji), następnie: Matylda Schlösser (220 akcji), Władysław Jannasz (160 akcji), Karol Schlösser (100 akcji), Edward Herbst (50 akcji) i Konstanty Jannasz (20 akcji). Po 10 akcji mieli: Ernest Bucholtz, Aleksander Czajewicz, Emil Meyer, Edward Lilpop, Henryk Schlösser, Wilhelm Scheibler, Hugon Seyeld, Karol Weil. W kolejnych latach dołączyli Anna Scheibler i Adolf Legis.
Zaniechano odbudowy fabryki przy stawie „Piła”, ale przez krótki czas funkcjonowała tam jeszcze farbiarnia. Powstały natomiast plany budowy nowej fabryki na [[Strzeblew|Strzeblewie]], na zachód od poprzedniej. Zakupiono w tym celu trzy działki od Ottona Weigertnera. Od [[Schlösser Paulina Matylda|Matyldy Schlösser]] nabyto strzeblewską fabrykę należącą niegdyś do Gottlieba Lausego, a później do [[Schlösser Henryk Wilhelm|Henryka Wilhelma Schlössera]]. Dokonano także kilku zbędnych zakupów, które znacząco uszczupliły zasoby finansowe Towarzystwa.
W dniach 23 października – 3 listopada 1894 r. w Ozorkowie zawarto akt umowy i projekt statutu Towarzystwa Akcyjnego. 4 listopada, podczas zebrania organizacyjnego, ustalony został skład Rady Nadzorczej. Był to czteroosobowy organ, na czele którego stanął Władysław Janasz. Członkami Rady zostali Edward Herbst<ref>Zięć Karola Wilhelma Scheiblera, jeden z największych przemysłowców bawełnianych.</ref> i Edward Lilpop. Karol Adolf Schlösser<ref>Syn Natalii i Karola Ernesta Schlösserów.</ref> został mianowany zastępcą członka Rady Nadzorczej. Zarząd podejmował najważniejsze decyzje, kierował całym przedsiębiorstwem, sporządzał bilanse i rozliczenia finansowe, wybierał dyrektora zakładów. Każdy członek zarządu musiał posiadać co najmniej 10 akcji i był wybierany przez Zgromadzenie Akcjonariuszy. Dyrektor jako władza wykonawcza zawierał indywidualną umowę z zarządem, a także otrzymywał mieszkanie służbowe<ref>Mieściło się przy ul. Łęczyckiej, naprzeciwko pałacu.</ref> i 2,5% zysku. Nabywanie i zbywanie akcji odbywało się za zgodą akcjonariuszy.
Wiosną 1895 r. przystąpiono do budowy fabryki, a pieczę nad nią sprawował wybitny specjalista w zakresie budownictwa włókienniczego – inżynier technolog Bronisław Słaboszewicz. Skompletował on także kadrę kierowniczą składającą się głównie z Polaków<ref>W poprzednich zakładach fachowcami byli niemal wyłącznie Niemcy.</ref>. Następcą Słaboszewicza był inżynier Wiener. Budowa przebiegała w trudnych warunkach i przy wielu problemach technicznych. W sierpniu 1895 r. oddano do użytku wieżę ciśnień i kotłownię. Korzystano z firm łódzkich, włocławskich, niemieckich czy austriackich. Wyposażając przędzalnię, zaopatrywano się w angielskiej firmie z Oldham. Bawełnę natomiast sprowadzono ze Stanów Zjednoczonych, wschodnich Indii czy z Buchary<ref>Miasto w Uzbekistanie.</ref><ref>Edward Herbst zrealizował koncepcję Karola Scheiblera, zakładając w rejonie Buchary plantację bawełny.</ref>. Z powodu problemów technicznych przędzalnia została uruchomiona dopiero 1 września 1896 r. Ponadto, od 1898 r. Towarzystwo wydzierżawiało od Natalii Schlösser posesję w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 150, wykorzystując ją na skład przędzy.
== Pierwsze lata działalności ==
