|
|
| Linia 1: |
Linia 1: |
| | <accesscontrol>Redakcja</accesscontrol> | | <accesscontrol>Redakcja</accesscontrol> |
| − | {{Inne znaczenia|miasta|[[Ozorków (ujednoznacznienie)]]}}
| |
| | {{POL miasto infobox | | {{POL miasto infobox |
| | |nazwa = Ozorków | | |nazwa = Ozorków |
| Linia 45: |
Linia 44: |
| | == Położenie == | | == Położenie == |
| | [[Plik:Powiat zgierski - gmina miejska Ozorków.png|thumb|left|290px|Położenie miasta na mapie powiatu]] | | [[Plik:Powiat zgierski - gmina miejska Ozorków.png|thumb|left|290px|Położenie miasta na mapie powiatu]] |
| − | Według danych z roku 2007<ref name=autonazwa1>{{cytuj książkę|tytuł=Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|miejsce=Warszawa|data=2013-07-26|issn=1505-5507|url=http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2013-r-,7,10.html}}</ref> Ozorków zajmuje obszar 1546 ha czyli 15,46 km². Struktura użytkowania ziemi w Ozorkowie: | + | Według danych z roku 2013<ref name=autonazwa1>{{cytuj książkę|tytuł=Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|miejsce=Warszawa|data=2013-07-26|issn=1505-5507|url=http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2013-r-,7,10.html}}</ref> Ozorków zajmuje obszar 1546 ha czyli 15,46 km². Struktura użytkowania ziemi w Ozorkowie: |
| | * użytki rolne: 53% | | * użytki rolne: 53% |
| | * tereny mieszkaniowe: 17% | | * tereny mieszkaniowe: 17% |
| Linia 57: |
Linia 56: |
| | Miasto stanowi 1,81% powierzchni powiatu. | | Miasto stanowi 1,81% powierzchni powiatu. |
| | | | |
| − | == Demografia ==
| + | '''Informacje na temat demografii, historii, zabytków, życia społeczno-kulturalnego miasta znajdują się w poszczególnych kategoriach haseł A-Ż. |
| − | Dane z 31 grudnia 2007 r.{{r|autonazwa1}}<ref>{{cytuj książkę| nazwisko=Nowak|imię=Lucyna|nazwisko2=Stańczyk|imię2=Joanna|nazwisko3=Znajewska|imię3=Agnieszka|tytuł=Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.)|wydawca=[[Główny Urząd Statystyczny]]|issn=1734-6118|język=pl|miejsce=Warszawa|data=2008|url=http://web.archive.org/web/20120601000000/http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_ludnosc_stan_struktura_31_12_2007.zip}}</ref>:
| + | ''' |
| − | {|border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; text-align:right;"
| |
| − | ! Opis ||colspan=2| Ogółem ||colspan=2| Kobiety ||colspan=2| Mężczyźni
| |
| − | |-
| |
| − | | jednostka || osób || % || osób || % || osób || %
| |
| − | |-
| |
| − | | populacja || '''20 445''' || 100 || 10 968 || 53,65 || 9477 || 46,35
| |
| − | |-
| |
| − | | gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) ||colspan=2| 1322,45 ||colspan=2| 709,44 ||colspan=2| 613,00
| |
| − | |}
| |
| − | | |
| − | == Historia Ozorkowa ==
| |
| − | Historia miasta sięga początku XV wieku. W 1415 pojawiła się pierwsza wzmianka o małej wiosce położonej wśród trudno dostępnych lasów i bagien, należącej do rodu Szczawińskich, herbu [[Prawdzic (herb szlachecki)|Prawdzic]]. W 1807, późniejszy właściciel Ozorkowa, [[Ignacy Starzyński]], pragnąc ożywić gospodarczo swoją posiadłość, sprowadza do niej 19 sukienników i farbiarzy z [[Saksonia|Saksonii]]. W 1815 liczba ich wzrosła już do 117, podczas gdy [[Łódź]] miała ich wówczas 331.
| |
| − | | |
| − | W rok później, w 1816 Ozorków uzyskał prawa miasta prywatnego, co przyspieszyło jego rozwój. W 1821 osiedliła się w Ozorkowie rodzina Schlösserow, przybyłych z [[Akwizgran]]u, którzy założyli najpierw nowoczesną przędzalnię wełny, a potem bawełny. W ten sposób Ozorków zapoczątkował rozwój przemysłu sukienniczego nad górną [[Bzura|Bzurą]], który później rozszerzył się na [[Zgierz]] i Łódź, tworząc największy w Polsce ośrodek przemysłu włókienniczego. Ponieważ dla dynamicznie rozwijającego się przemysłu zaczęło brakować miejsca, już w 1820 największe zakłady lokowały się na terenie folwarku Strzeblew. Rosła liczba ludności, która w 1828 doszła do 5669 osób{{fakt|data=2009-08}}. Miejscowość zamieszkiwała duża populacja [[Żydzi|żydowska]] i [[Niemcy|niemiecka]], w mieście wybudowano [[synagoga|synagogę]] i kościół [[Luteranizm|ewangelicki]]<ref>[http://ozorkow.info.pl/miasto/miasto-historia-miasta/ Informacja z witryny Ozorków.info (dostęp: 6 sierpnia 2014 r.).].</ref> W latach trzydziestych [[Karol Schlösser]] zbudował tu największą w mieście fabrykę tkanin bawełnianych o pełnym cyklu produkcyjnym. Po upadku [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] miasto przeszło stagnację spowodowaną utratą zamówień dla armii [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Kongresowego]], represyjnymi barierami celnymi, rosnącą rolą Zgierza i Łodzi, jak też wypieraniem z rynku tkanin wełnianych przez bawełniane. W 1866, za kolejnego właściciela Feliksa hrabiego Lubieńskiego, Ozorków uzyskał status miasta rządowego, bardziej atrakcyjny dla inwestycji.
| |
| − | | |
| − | [[I wojna światowa]] wywołała kolejny regres gospodarczy miasta. Dopiero okres niepodległego bytu państwowego stworzył nowe podstawy rozwojowe. Już na początku lat dwudziestych, Ozorków otrzymał połączenie kolejowe z Łodzią i [[Kutno|Kutnem]], a wraz z elektryfikacją miasta przeprowadzoną w 1928, komunikację tramwajową ze Zgierzem i Łodzią (w latach 1922-1928 linia obsługiwana była przez tramwaj parowy). W okresie międzywojennym przybyło miastu kilka obiektów, takich jak budynek Kasy Chorych, dwie szkoły podstawowe, zakład kąpielowy i dom kolonijny dla dzieci w miejskim lasku.
| |
| − | | |
| − | Czas okupacji hitlerowskiej był tragicznym okresem w dziejach miasta. Miasto zostało włączone bezpośrednio do [[III Rzesza|III Rzeszy]]; w latach 1943-1945 nosiło nazwę Brunnstadt. Eksterminacyjna polityka okupanta (wymordowanie 6-tysięcznej ludności żydowskiej oraz terror stosowany wobec ludności polskiej) sprawiła, że populacja miasta zmniejszyła się do niespełna 10 000{{fakt|data=2009-08}} mieszkańców. Niemcy zniszczyli m.in synagogę znajdującą się przy obecnej ul. Wyszyńskiego<ref>[http://www.sztetl.org.pl/pl/article/ozorkow/11,synagogi-domy-modlitwy-i-inne/297,synagoga-ul-wyszynskiego-/ Informacja z witryny Sztetl (dostęp: 6 sierpnia 2014 r.)]</ref>.
| |
| − | | |
| − | Po 1945 roku nastąpiła rozbudowa i modernizacja zakładów przemysłu bawełnianego (OZPB „Morfeo”) i wełnianego, przybyło instytucji socjalnych, oświatowych i usługowych. Nastąpił gwałtowny rozwój budownictwa mieszkaniowego oraz infrastruktury miejskiej.
| |
| − | | |
| − | W kolejnych latach powstał państwowy zakład przemysłu odzieżowego (ZPK „Latona”), budowano osiedla bloków mieszkalnych oraz powiększono zasięg terytorialny miasta włączając do Ozorkowa sąsiednie wsie. Oddano do użytku nowe szkoły, przedszkola i obiekty sportowe. Przybyło wiele placówek handlowych i prywatnych zakładów produkcyjno - handlowo - usługowych. Zainstalowano sygnalizację świetlną i zmodernizowano ciągi komunikacyjne (nowe ulice, skrzyżowania, place i ronda). Przystąpiono do budowy nowego kościoła na Adamówku oraz nowego cmentarza. Na przełomie lat XX i XXI wieku utworzono w południowej części Ozorkowa podstrefę [[Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna|Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej]]. Tym samym pojawiły się w mieście nowe zakłady produkcyjne.
| |
| − | | |
| − | Na skutek przemian gospodarczo-ustrojowych w Polsce kluczowy dla miasta [[przemysł]] lekki (włókienniczy i odzieżowy) załamał się. Dwa największe zakłady („Morfeo” i „Latona”) ogłosiły upadłość i przestały istnieć. Na powstałych w ten sposób terenach poprzemysłowych działalność gospodarczą wznowiły różnorodne firmy prywatne.
| |
| − | | |
| − | Współcześnie w mieście szybko wzrasta rola usług. Ozorków traci powoli industrialny charakter i staje się miastem przemysłowo-usługowym.
| |
| − | | |
| − | == Urodzeni w Ozorkowie ==
| |
| − | * [[Jolanta Bartczak]], polska lekkoatletka, specjalistka skoku w dal, olimpijka z Seulu (1988)
| |
| − | * [[Kamil Kacprzak]], polski siatkarz
| |
| − | * [[Andrzej Krawczyk (historyk)|Andrzej Krawczyk]], historyk, dyplomata, Minister w Kancelarii Prezydenta 2005-2007, Ambasador w Czechach (2001-2005) i na Słowacji (od 2008)
| |
| − | * Mariusz Lewandowski, mistrz świata w karate tradycyjnym
| |
| − | * [[Bartłomiej Pawłowski]], polski piłkarz, gracz m.in. [[Widzew Łódź (piłka nożna)|Widzewa Łódź]] i [[Lechia Gdańsk (piłka nożna)|Lechii Gdańsk]]
| |
| − | * [[Jerzy Próchnicki]], aktor, grający między innymi rolę Włodka Kisiela w serialu ''M jak Miłość''
| |
| − | * [[Reshevsky Samuel]], amerykański arcymistrz szachowy
| |
| − | * [[Stefan Rosiak]], polski historyk
| |
| − | * [[Witold Sobociński]], operator filmowy
| |
| − | * [[Mieczysław Ubysz]], poeta, spiker powstańczego radia „Błyskawica”, uczestnik Powstania Warszawskiego pseudonim „Wik”
| |
| − | * Marta Anna Walczak, wicemistrzyni Polski w curlingu
| |
| − | * [[Irek Wojtczak]], jazzman
| |
| − | | |
| − | == Zabytki ==
| |
| − | [[Plik:Ozorków, pl. Jana Pawła II, kościół św. Józefa-038.JPG|thumb|240px|Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP w Ozorkowie]]
| |
| − | [[Plik:Ozorków, Listopadowa 6B-001.JPG|thumb|240px|Pałac Schlosserów]]
| |
| − | Według rejestru zabytków [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|NID]]<ref>
| |
| − | {{cytuj stronę
| |
| − | | url = http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/LDZ-rej.pdf
| |
| − | | tytuł = Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie
| |
| − | | data dostępu = 19 września 2008
| |
| − | | autor = NID
| |
| − | }}</ref> na listę zabytków wpisane są obiekty:
| |
| − | * kościół parafialny pw. św. Józefa, ul. Jana Pawła II 1/3, 1668, 1885, 1935, nr rej.: A/499 z 4.08.1967
| |
| − | * kościół ewangelicki, ul. Zgierska 2, 1842, nr rej.: A/535 z 11.08.1967
| |
| − | * dzwonnica, nr rej.: A/536 z 11.08.1967
| |
| − | * plebania, ul. Zgierska 9, 1842, nr rej.: A/537 z 11.08.1967
| |
| − | * domy pl. Jana Pawła II 1, połowa XIX w., nr rej.: A/504 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, pl. Jana Pawła II 3, I połowa XIX w., nr rej.: A/505 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, pl. Jana Pawła II 7, koniec XIX w., nr rej.: A/506 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, pl. Jana Pawła II 16, koniec XIX w., nr rej.: A/507 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, pl. Jana Pawła II 17, koniec XIX w., nr rej.: A/79 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, pl. Jana Pawła II 18, połowa XIX w., nr rej.: A/508 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, pl. Jana Pawła II 19, połowa XIX w., nr rej.: A/509 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, pl. Jana Pawła II 20, I połowa XIX w., nr rej.: A/510 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Kościuszki 29, koniec XIX w., nr rej.: A/519 z 8.08.1967
| |
| − | * dawna motarnia bawełny, ul. Listopadowa 6, koniec XIX w., nr rej.: A/501 z 4.08.1968
| |
| − | * pałac Schlosserów, ul. Listopadowa 6 b, koniec XIX w., nr rej.: A/500 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Listopadowa 6 d, koniec XIX w., nr rej.: A/520 z 8.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Listopadowa 6 e, koniec XIX w., nr rej.: A/521 z 8.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Listopadowa 20, połowa XIX w., nr rej.: A/523 z 8.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Listopadowa 25 a, połowa XIX w., nr rej.: A/524 z 8.08.196
| |
| − | * pałac Schlosserów, ul. Łęczycka 7, połowa XIX w., nr rej.: A/306 z 6.12.1984
| |
| − | * dwór Schleiblerów, ul. Wigury 14, II połowa XIX w., nr rej.: A/503 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 2, 1825, nr rej.: A/511 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 4, połowa XIX w., nr rej.: A/1126 z 19.06.1972
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 6, połowa XIX w., nr rej.: A/1127 z 19.06.1972
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 8, połowa XIX w., nr rej.: A/512 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 16, połowa XIX w., nr rej.: A/1128 z 19.06.1972
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 20, drewniany, II połowa XIX w., nr rej.: A/513 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 26, II połowa XIX w., nr rej.: A/78 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 33, drewniany, połowa XIX w., nr rej.: A/515 z 4.08.1967
| |
| − | * dom, ul. Wyszyńskiego 35, połowa XIX w., nr rej.: A/516 z 8.08.1967
| |
| − | * przestrzenny układ komunikacyjny kolejki wąskotorowej – [[Krośniewicka Kolej Dojazdowa]]
| |
| − | | |
| − | == Instytucje oświatowe i kulturalne w Ozorkowie ==
| |
| − | * Szkoła Podstawowa nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi im. Tadeusza Kościuszki
| |
| − | * Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi im. Marii Curie–Skłodowskiej
| |
| − | * Gimnazjum nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Pawła II
| |
| − | * I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego
| |
| − | * Zespół Szkół Specjalnych
| |
| − | * Zespół Szkół Zawodowych
| |
| − | * [[Miejska Biblioteka Publiczna]] im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
| |
| − | * Miejski Ośrodek Kultury
| |
| − | * Młodzieżowy Dom Kultury
| |
| − | * Hufiec ZHP Ozorków
| |
| − | * grupa rekonstrukcji historycznej Swawolna Kompanii Ziemi Łęczyckiej
| |
| − | * Izba Historii Miasta Ozorkowa
| |
| − | | |
| − | == Wspólnoty wyznaniowe ==
| |
| − | [[Plik:Ozorków, Zgierska 2, kościół ewangelicki-019.JPG|thumb|240px|Kościół ewangelicki w Ozorkowie]]
| |
| − | Na terenie Ozorkowa działalność religijną prowadzą następujące wspólnoty wyznaniowe:
| |
| − | * [[Kościół katolicki w Polsce|Kościół Katolicki]]
| |
| − | **[[Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i Podwyższenia Krzyża Świętego w Ozorkowie]]
| |
| − | **[[Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Ozorkowie]]
| |
| − | * [[Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP|Kościół Ewangelicko-Augsburski]]
| |
| − | ** [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Ozorkowie]]
| |
| − | * [[Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP|Kościół Starokatolicki Mariawitów]] – wierni przynależą do [[Parafia św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty w Nowej Sobótce|parafii św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty w Nowej Sobótce]].
| |
| − | * [[Świadkowie Jehowy|Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy]]<ref>Dane według raportów [http://www.jw.org/apps/P_YBBXHC wyszukiwarki zborów] (www.jw.org) z 4 czerwca 2014.</ref>
| |
| − | | |
| − | == Atrakcje turystyczne ==
| |
| − | * [[Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i Podwyższenia Krzyża Świętego w Ozorkowie|kościół parafialny]] rzymskokatolicki pw. św. Józefa Oblubieńca NMP i Podwyższenia Krzyża Świętego,
| |
| − | * kościół ewangelicko-augsburski pw. dwunastu Apostołów Jezusa Chrystusa,
| |
| − | * [[Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Ozorkowie|kościół parafialny]] rzymskokatolicki pw. NMP Królowej Polski,
| |
| − | * kompleks pałacowo-fabryczny Schlösserów (XIX wiek), II pałac Schlösserów przy ul. Listopadowej (XIX w.),
| |
| − | * najdłuższa linia tramwajowa w Polsce, nr 46, docierająca tu z [[Łódź|Łodzi]] (uznawana również za drugą najdłuższą na świecie po [[Kusttram|belgijskim tramwaju nadmorskim]] – 38 km),
| |
| − | * kolejka wąskotorowa,
| |
| − | * zespół basenów ze zjeżdżalniami,
| |
| − | * studnie artezyjskie,
| |
| − | * drewniane domy tkaczy i sukienników,
| |
| − | * park miejski,
| |
| − | * wieża ciśnień przy dworcu kolejowym,
| |
| − | * stary cmentarz,
| |
| − | * lasek miejski (obrzeża Ozorkowa),
| |
| − | * zalew miejski,
| |
| − | * hala sportowa i boisko sportowe,
| |
| − | * Ośrodek dla Osób Niepełnosprawnych – ul. Kościuszki 31 (stara łaźnia),
| |
| − | * Klub sportowo – towarzyski „Romano”
| |
| − | * Strzelnica miejska
| |
| − | | |
| − | == Sport ==
| |
| − | * [[Bzura Ozorków|MKS Bzura Ozorków]] – siatkówka,
| |
| − | * [[Kotan Ozorków]] – piłka nożna,
| |
| − | * [[OKS Bzura Ozorków]] – piłka nożna.
| |
| − | * Zgiersko-Łęczyckie WOPR – pływanie i ratownictwo sportowe, motorowodniactwo,
| |
| − | | |
| − | == Kolej ==
| |
| − | {{Kategoria główna|Stacje i przystanki kolejowe w Ozorkowie}}
| |
| − | * [[linia kolejowa nr 16]]: Łódź Widzew – [[Zgierz (stacja kolejowa)|Zgierz]] – [[Ozorków (stacja kolejowa)|Ozorków]] – [[Łęczyca (stacja kolejowa)|Łęczyca]] – [[Kutno (stacja kolejowa)|Kutno]];
| |
| − | | |
| − | == Współpraca międzynarodowa ==
| |
| − | Miasta i gminy partnerskie:
| |
| − | * {{flaga|ITA}} [[Popoli]] (od 2005)<ref>http://www.flet.site90.com/FletOzork%C3%B3winf,10.html</ref>
| |
| − | * {{flaga|SWE}} [[Gmina Upplands-Bro]] (od 2008)<ref>http://ozorkow.info.pl/bez-kategorii/umowa-partnerska-z-upplands-bro/</ref>
| |
| − | * {{flaga|CZE}} [[Vysoké Mýto]] (od 2013)<ref>http://ozorkow.info.pl/bez-kategorii/czesi-na-powitaniu-wiosny-vysoke-myto-partnerem-ozorkowa/</ref>
| |
| − | | |
| − | == Zobacz też ==
| |
| − | * [[Cmentarz żydowski w Ozorkowie]]
| |
| − | | |
| − | {{Przypisy}}
| |
| − | == Firmy ==
| |
| − | * [http://sattelkom.pl/ Montaż anten satelitarnych Usługi Telekomunikacyjne Sattelkom]
| |
| − | * [http://bitserwis.pl/ Sprzedaż i serwis komputerów kas fiskalnych Bit Serwis]
| |
| − | == Linki zewnętrzne ==
| |
| − | * [http://www.umozorkow.pl Oficjalna strona Urzędu Miasta w Ozorkowie]
| |
| − | * {{SgKP|VII|790|Ozorków}}
| |
| − | | |
| − | {{Miasta województwa łódzkiego}}
| |
| − | {{Powiat zgierski}}
| |
| − | {{Powiat łęczycki (dawny)}}
| |
| − | | |
| | [[Kategoria:Hasła w przygotowaniu]] | | [[Kategoria:Hasła w przygotowaniu]] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}
