Dornstein Karol: Różnice pomiędzy wersjami

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(zamieszczono podpis)
Linia 1: Linia 1:
 
<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>
 
<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>
  
[[Plik:1822-podpis.jpg|350px|thumb|prawo|własnoręczny podpis Karola Dornsteina]]
+
[[Plik:1822-podpis.jpg|400px|thumb|prawo|własnoręczny podpis Karola Dornsteina]]
 
'''Karol Dornstein''' (ur. ok.1779 r., zm. 19 lipca1827 r. w Ozorkowie) - geometra  wsi, osady rękodzielniczej i miasta Ozorkowa.<br />
 
'''Karol Dornstein''' (ur. ok.1779 r., zm. 19 lipca1827 r. w Ozorkowie) - geometra  wsi, osady rękodzielniczej i miasta Ozorkowa.<br />
 
== Biografia==
 
== Biografia==

Wersja z 05:16, 6 mar 2016

<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>

własnoręczny podpis Karola Dornsteina

Karol Dornstein (ur. ok.1779 r., zm. 19 lipca1827 r. w Ozorkowie) - geometra wsi, osady rękodzielniczej i miasta Ozorkowa.

Biografia

Karol Dornstein był drugim mężem Faustyny z domu Płacheckiej. Adoptował jej córkę z pierwszego małżeństwa o imionach Józefa Ksaweryna.
Karol Dornstein miał co najmniej jedną własną córkę, Florentynę.
Był też opiekunem prawnym Emilii Dąmkowiczówny, rodem z Kalisza.
Mieszkał we własnej nieruchomości w Ozorkowie w l. 1815-1827.
Zmarł w Ozorkowie. Był katolikiem.

Rodzina

  • Faustyna Płachecka w 1802 r. poślubiła[1] Karola Gostyńskiego i miała z nim córkę Józefę Ksawerynę, ur. ok. 1804 r.
  • Po zaginięciu Karola Gostyńskiego, Faustyna poślubiła Karola Dornsteina. Karol Dornstein adoptował Józefę Ksawerynę[2].
  • 19 października 1820 roku zmarła[3] córka Karola Dorsteina, geometry zamieszkałego pod nr 215 w Ozorkowie. Miała lat 9 i na imię Florentyna. Zgon zgłosił Karol Dornstein.
  • W 1822 roku wzięła ślub[4] w Ozorkowie 16-letnia Panna Emilia Dąmkowiczówna (oryginalne nazwisko z aktu ślubu) rodem z Kalisza w asystencji swego opiekuna JW[5] Karóla Dornsteina, geometry Miasta Ozorkowa. Zostaje ona żoną Gotlieba Hensela, sukiennika pochodzącego z Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Na owym dokumencie widnieje podpis Karóla Dornsteina.
  • 25 lutego1825 odbył się ślub[6] Ludwika Czerzyskiego, z panną dotąd przy rodzicach swych zamieszkałą, Józefą Ksaweryną Gostyńską, liczącą lat 21, córką Karola Gostyńskiego i Faustyny. Faustyna jest żoną Karola Dornsteina[7]. Karol Dornstein posiadał swoja własność w Ozorkowie[8].
  • Dnia 19 lipca1927 umiera[9] Karol Dornstein, lat 48 mający, geometra, mąż Faustyny, w swej własności zamieszkały. Zgon zgłasza Ludwik Czerzyski zięć zmarłego, czyli mąż pasierbicy i Józef Dryznern, fabrykant[10].

Praca

W naszym mieście mieszkał w l. 1815-1827 i pracował na zlecenie Ignacego Starzyńskiego w l. 1805-1827 Karol Dornstein, geometra uprawniony[11].
Jest wielce prawdopodobnym, że to właśnie Karol Dornstein wykonywał skrupulatnie pracę wytyczania w terenie i wykreślania na papierze poszczególnych parceli z przeznaczeniem dla osadników, o czym świadczą jego podpisy na dokumentach i mapach. Ignacy Starzyński, wizjoner i przedsiębiorca chcący skutecznie zachęcić osadników do zamieszkania we wsi Ozorków już z pewnym wyprzedzeniem musiał zlecić geometrze wytyczenie działek przy głównych traktach z przeznaczeniem dla osadników. Zostały też starannie wyrysowane na mapach stawy, młyny, folusze, tartak, cegielnia, olejarnia, zabudowania folwarczne. Z powyższego wynika, że Dornstein mógł być od 1805 roku w Ozorkowie. Najpierw mieszkał w dworze Starzyńskiego a później wybudował dom na parceli nr 215.

Dokumentacja

  1. Pierwszą Umowę z osadnikami Ignacy Starzyńskim podpisuje 10 grudnia 1807 r. w Łęczycy[12]. W umowie jednoznacznie napisano, że zainteresowani już widzieli i zaakceptowali wytyczone place na gruncie. Pola powierzchni tych areałów zostały precyzyjnie opisane w umowie.
  2. Na tejże Umowie widnieją podpisy: Ignacy Starzyński, Dornstein - jako świadek umów (zaświadcza znaki tych, którzy pisać nie umieją), Strzałkowski -pisarz aktowy, Kozerski - archiwista przysięgły.
  3. Drugą umowę Ignacy Starzyński podpisuje z osadnikami 13 marca 1811 r. w Wytrzyszczkach[13]. Tu również potwierdza się teza, że musiał już istnieć plan regulacyjny i rejestr pomiarowy do tego planu, w którym zawarte były parcele o podawanych areałach.
  4. Po podpisaniu umowy w Wytrzyszczkach dziedzic Starzyński rozpoczął starania o przyznanie osadzie praw miejskich. Po utworzeniu Królestwa Polskiego kontynuuje zabiegi przesyłając do władz raporty oraz mapy Ozorkowa i Strzeblewa, które wykonał geometra Dornstein[14].
  5. Mapy są trzy:
  • Pierwsza z 1815 roku podpisana Dornstein Geom JKM przys.
  • Druga z 1816 r. podpisana Dornstein Geomer (…) Przys
  • Trzecia z 1816 r. z poprawkami na czerwono[15] podpisana Dornstein Geomer (…) Przys

Po uzyskaniu praw miejskich i otrzymaniu przywilejów z tym związanych Ozorków zaczął intensywnie się rozwijać. Świadczą o tym raporty Rajmunda Rembielińskiego składane do Rządu Królestwa a zachowane w AGAD. W związku z przybywaniem nowych, zasobnych w kapitał, wiedzę i kontakty przedsiębiorców niezbędne były prace geometry o znacznie większym zakresie, czemu mógł podołać przebywający na miejscu, geometra z Ozorkowa, Karol Dornstein.

Oprac. Zdzisław Żerkowski

Przypisy

  1. Akt ślubu nr 1802/18, USC Chodecz, AP Toruń, O/Włocławek
  2. Akt nr 1825/12 z 9 lutego 1825 r. par. Ozorków, występuje Karol Dornstein, geometra, zamieszkały w Ozorkowie, jako świadek na ślubie
  3. Akt nr 1820/karta 63 zgon w księdze USC Parafii Ozorków
  4. Akt nr 1822/258 ślub w księdze USC Parafii Ozorków
  5. JW = jaśnie wielmożnego
  6. Akt nr 1825/12 z 9 lutego 1825r. w parafii Ozorków
  7. Zapis na marginesie Aktu nr 1825/12
  8. Wśród nazwisk osadników i ludzi przybyłych do Ozorkowa w czasie rozkwitu osady i miasta Ozorkowa, czyli do 1830 roku, występuje: Dornstein Karol i Dornstein Faustyna: Paweł Andrzej Górny Przemysł Starszy od Miasta, Ozorków 2015 r., str. 28
  9. Akt nr 50/1827 wpis w księdze metrykalnej Parafii Ozorków
  10. Tekst aktu zgonu brzmi: Działo się w mieście Ozorkowie dnia dwudziestego drugiego lipca o godzinie siódmej z południa tysiąc osiemset dwudziestego siódmego roku. Stawili się Wielmożny Ludwik Czerzyski zięć zmarłego, lat trzydzieści trzy i Józef Dryznern, fabrykant trzydzieści pięć lat mający w Ozorkowie zamieszkali i oświadczyli nam iż w dniu dziewiętnastym o godzinie szóstej z południa roku bieżącego umarł Wielmożny Karol Dornsztajn Jeometra lat czterdzieści osiem mający mąż Faustyny Dornsztajn w Ozorkowie w swej własności zamieszkały. Po przekonaniu się naocznie o zejściu Karola Dornsztajn, Akt ten stawiającym przeczytany został podpisany przez Nas i stawiających. Podpisał X (ksiądz) Brodziński.
  11. Paweł Andrzej Górny Przemysł Starszy od Miasta, Ozorków 2015 r., str. 8 i 9
  12. Górny, Łuczak Dzieje Ozorkowa na podstawie Społeczności Ewangelicko-Augsburskiej, Łódź 2009 r., str. 9
  13. Górny, Łuczak Dzieje Ozorkowa na podstawie Społeczności Ewangelicko-Augsburskiej, Łódź 2009 r., str. 14
  14. Raporty i mapy znajdują się w Archiwum Głównym Akt Dawnych (AGAD) w Warszawie.
  15. Archiwum Państwowe w Łodzi