1592
edycje
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
m
brak opisu edycji
[[Plik:1822-podpis.jpg|400px|thumb|prawo|Podpis Karola Dornsteina]]'''Karol Dornstein''' (ur. ok. 1779 r., zm. 19 lipca 1827 r. w Ozorkowie) - geometra wsi, osady rękodzielniczej i miasta Ozorkowa.== Biografia==Karol Dornstein był drugim mężem Faustyny z domu Płacheckiej. Adoptował jej córkę z pierwszego małżeństwa o imionach Józefa Ksaweryna.<accesscontrolbr />Miał co najmniej jedną własną córkę, Florentynę. Był też opiekunem prawnym Emilii Dąmkowiczówny, rodem z Kalisza.<br />Mieszkał we własnej nieruchomości w Ozorkowie w l. 1815-1827. Był katolikiem.==Rodzina==* Faustyna Płachecka w 1802 r. poślubiła<ref>Akt ślubu nr 1802/18, USC Chodecz, AP Toruń, O/Włocławek.</ref> Karola Gostyńskiego i miała z nim córkę Józefę Ksawerynę, ur. ok. 1804 r.* Po zaginięciu Karola Gostyńskiego, Faustyna poślubiła Karola Dornsteina. Karol Dornstein adoptował Józefę Ksawerynę<ref>Akt nr 1825/12 z 9 lutego 1825 r. par. Ozorków, występuje Karol Dornstein, geometra, zamieszkały w Ozorkowie, jako świadek na ślubie.</ref>.* 19 października 1820 r. zmarła<ref>Akt nr 1820/karta 63 zgon w księdze USC Parafii Ozorków.</ref> 9-letnia córka Karola Dorsteina, Florentyna.* W 1822 r. wzięła ślub<ref>Akt nr 1822/258 ślub w księdze USC Parafii Ozorków.</ref> w Ozorkowie 16-letnia panna Emilia Dąmkowiczówna (oryginalne nazwisko z aktu ślubu) rodem z Kalisza w asystencji swego opiekuna JW<ref>JW = jaśnie wielmożnego.</ref> Karóla Dornsteina, geometry Miasta Ozorkowa. Została ona żoną Gotlieba Hensela, sukiennika pochodzącego z Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Na owym dokumencie widnieje podpis Karóla Dornsteina.<br />* 25 lutego 1825 r. odbył się ślub<ref>Akt nr 1825/12 z 9 lutego 1825 r. w parafii Ozorków.</ref> Ludwika Czerzyskiego z Józefą Ksaweryną Gostyńską, lat 21, córką Karola Gostyńskiego i Faustyny (żony Karola Dornsteina)<ref>Zapis na marginesie Aktu nr 1825/12.</ref>. * Dnia 19 lipca 1827 r. umiera<ref>Akt nr 50/1827 wpis w księdze metrykalnej Parafii Ozorków.</ref> Karol Dornstein, lat 48<ref>Tekst aktu zgonu brzmi: Działo się w mieście Ozorkowie dnia dwudziestego drugiego lipca o godzinie siódmej z południa tysiąc osiemset dwudziestego siódmego roku. Stawili się Wielmożny Ludwik Czerzyski zięć zmarłego, lat trzydzieści trzy i Józef Dryznern, fabrykant trzydzieści pięć lat mający w Ozorkowie zamieszkali i oświadczyli nam iż w dniu dziewiętnastym o godzinie szóstej z południa roku bieżącego umarł Wielmożny Karol Dornsztajn Jeometra lat czterdzieści osiem mający mąż Faustyny Dornsztajn w Ozorkowie w swej własności zamieszkały. Po przekonaniu się naocznie o zejściu Karola Dornsztajn, Akt ten stawiającym przeczytany został podpisany przez Nas i stawiających. Podpisał X (ksiądz) Brodziński.</ref>Redakcja.<br /accesscontrol>
==Praca==Karol Dornstein mieszkał w Ozorkowie w l. 1815-1827 i pracował na zlecenie [[Starzyński Ignacy|Ignacego Starzyńskiego]] w l. 1805-1827. Prawdopodobnie wytyczył w terenie i wykreślił na papierze poszczególne parcele z przeznaczeniem dla osadników, o czym świadczą jego podpisy na dokumentach i mapach.Ignacy Starzyński, wizjoner i przedsiębiorca chcący skutecznie zachęcić osadników do zamieszkania we wsi Ozorków, już z pewnym wyprzedzeniem musiał zlecić geometrze wytyczenie działek przy głównych traktach z przeznaczeniem dla osadników. Zostały też starannie wyrysowane na mapach stawy, młyny, folusze, tartak, cegielnia, olejarnia, zabudowania folwarczne. Wynika z tego, że Dornstein mógł przebywać w Ozorkowie od 1805 r. Najpierw mieszkał w dworze Starzyńskiego, a później wybudował dom na parceli nr 215. ==Dokumentacja==# Pierwszą Umowę z osadnikami Ignacy Starzyński podpisuje 10 grudnia 1807 r. w Łęczycy<ref>Górny P. A., Łuczak R. S., ''Dzieje Ozorkowa na podstawie Społeczności Ewangelicko-Augsburskiej'', Łódź 2009, s. 9.</ref>. W umowie jednoznacznie napisano, że zainteresowani już widzieli i zaakceptowali wytyczone place na gruncie. Pola powierzchni tych areałów zostały precyzyjnie opisane w umowie. Widnieją tu podpisy: Ignacy Starzyński, Dornstein - jako świadek umów (zaświadcza znaki tych, którzy pisać nie umieją), Strzałkowski - pisarz aktowy, Kozerski - archiwista przysięgły.# Drugą umowę Ignacy Starzyński podpisuje z osadnikami 13 marca 1811 r. w Wytrzyszczkach<ref>Górny P. A., Łuczak R. S., ''Dzieje Ozorkowa na podstawie Społeczności Ewangelicko-Augsburskiej'', Łódź 2009, s. 14.</ref>. Tu również potwierdza się teza, że musiał już istnieć plan regulacyjny i rejestr pomiarowy do tego planu, w którym zawarte były parcele o podawanych areałach.# Po podpisaniu umowy w Wytrzyszczkach dziedzic Starzyński rozpoczął starania o przyznanie osadzie praw miejskich. Po utworzeniu Królestwa Polskiego kontynuował zabiegi, przesyłając do władz raporty oraz mapy Ozorkowa i Strzeblewa, które wykonał geometra Dornstein<ref>Raporty i mapy znajdują się w Archiwum Głównym Akt Dawnych (AGAD) w Warszawie.</ref>.# Mapy są trzy:*Pierwsza z 1815 r. podpisana Dornstein Geom JKM przys.* Druga z 1816 r. podpisana Dornstein Geomer (…) Przys.* Trzecia z 1816 r. z poprawkami na czerwono<ref>Archiwum Państwowe w Łodzi.</ref> podpisana Dornstein Geomer (…) Przys.Po uzyskaniu praw miejskich i otrzymaniu przywilejów z tym związanych Ozorków zaczął intensywnie się rozwijać. Świadczą o tym raporty Rajmunda Rembielińskiego składane do Rządu Królestwa, a zachowane w AGAD. W związku z przybywaniem nowych, zasobnych w kapitał, wiedzę i kontakty przedsiębiorców, niezbędne były prace geometry o znacznie większym zakresie, czemu mógł podołać przebywający na miejscu, geometra z Ozorkowa, Karol Dornstein.<br /> <small>''Oprac. '''Zdzisław Żerkowski'''''</small> ==Przypisy== [[Kategoria:Encyklopedia]][[Kategoria:Hasła w przygotowaniuLudzie]]
