Zmiany

[[Plik:Mieczysław-Ubysz.jpg|300px250px|thumb|prawo|Zdjęcie Mieczysława Ubysza ze zbiorów Mieczysław Ubysz, II poł. lat 60. XX w. Źródło: Muzeum Powstania Warszawskiego.]] '''Mieczysław Adam Ubysz''' h. Cholewa, ps. powstańczy ''Wik'' (ur. 28 stycznia 1915 r. w Ozorkowie, zm. 6 lutego 1970 r. w Warszawie) – kapral podchorążyczłonek Armii Krajowej w stopniu kaprala podchorążego, uczestnik Powstania Warszawskiego, spiker powstańczej radiostacji "Błyskawica", poeta.

[[Plik:Kazimierz i Mieczysław Ubyszowie.png|200px|thumb|left|Kazimierz i Mieczysław Ubyszowie<ref>Ubysz M., ''Mieczysław Ubysz – poeta Powstania Warszawskiego'', Warszawa 2012, s. 230.</ref>.]]Był pierwszym dzieckiem urzędnika fabryki schlösserowskiej, Adama Ubysza, i córki łódzkiego przedsiębiorcy, młodszej o 20 lat Heleny z Niteckich. Miał brata Kazimierza (inżynier leśnik)Matka miała 16 lat, gdy wyszła za mąż, a przyszłego męża widziała zaledwie dwa razy. Była nieuświadomiona w kwestiach damsko-męskich, a dużo starszy mąż budził w niej niechęć. Po 2 tygodniach nieskonsumowanego małżeństwa doszło do gwałtu. Poród był niezwykle ciężki. W 1917 r. Jego ciotką była nauczycielka [[Żukowska Maria|Maria Żukowska]] – to ona wychowała małego Mieczysława i Kazimierza przyszedł na świat brat Kazimierz Franciszek. Niedługo po tymHelena Ubysz poznała mężczyznę, z pomocą którego rozwiodła się i wyprowadziła z dziećmi do Warszawy. Ojciec chłopców wniósł pozew o odebranie jej praw rodzicielskich i wygrał sprawę sądową. Przejął opiekę nad chłopcami, a Helena otrzymała zakaz zbliżania się do dzieci. Nie przestała jednak interesować się nimi i obserwowała, jak zostawiła ich matkadorastają.

W 1933 rChłopcy dzieciństwo spędzili w Ozorkowie. Ich wychowaniem zajęła się ciotka, nauczycielka [[Żukowska Maria|Maria Ubyszówna]]. Okłamała ich, mówiąc, że ich matka zmarła. Po ślubie z Markiem Żukowskim Maria przestała się nimi opiekować. Mieczysław ukończył Państwowe 6-letnią Szkołę Powszechną nr 1 w Ozorkowie, następnie Gimnazjum Ogólnokształcące i Liceum Matematyczno-Przyrodnicze im. S. Staszica w Zgierzu i już . W l. 1927–1932 był harcerzem. Maturę zdał rok później wstąpił wcześniej, ale dopiero w 1934 r. rozpoczął studia na Uniwersytet Wydziale Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Studiował tam prawo i nauki społeczneRoczna przerwa w edukacji była spowodowana próbą odnalezienia matki. W tym czasie mieszkał u Dzięki pomocy rodziny(brata ojca, Bożenny Bronisława Ubysza) napisał list do matki i Teodora Gortów. Jako poeta debiutował umówił się z nią na spotkanie na łamach prasy studenckiej. Nie ukończył jednak studiów. W l. 1937-1939 pracował jako nauczyciel Dworcu Głównym w Gimnazjum dla Ociemniałych w Wilnie, w 1939 rWarszawie. jako spiker Polskiego Radia w Wilnie. Wybuch wojny zastał go Znak rozpoznawczy (czerwone goździki) okazały się zbędne – syn i matka od razu padli sobie w Warszawieramiona.

Wziął udział W czasie studiów mieszkał w kampanii wrześniowej walcząc jako ochotnik w obronie Warszawydomu akademickim i u krewnych, Bożenny i Teodora Gortów. Po kapitulacji przebywał w KrakowieBył prezesem Collegium Leonarda da Vinci – stowarzyszenia akademickiego zajmującego się kwestiami etyczno-estetycznymi, członkiem Stowarzyszenia Prawników oraz organizacji samopomocowej "Bratnia Pomoc". W 1940 rJako poeta debiutował na łamach prasy studenckiej. śmierć ojca zmusiła go do przeprowadzenia się do WarszawyMiał problemy z nauką i ostatecznie nie ukończył studiów. W l. 19411937-1944 pracował 1939 ze względów finansowych podjął pracę jako sprzedawca nauczyciel i wychowawca w bufecie Dworca Wschodniego, jednocześnie będąc aktywnym wywiadowcą ZWZGimnazjum dla Ociemniałych w Wilnie. Od 1941 rProwadził zajęcia z rachunkowości specjalnej i prawoznawstwa. pracował Następnie odbył praktykę w Biurze Informacji i Propagandy KG ZWZ-AKPolskim Radiu w Wilnie, gdzie współorganizował także audycje literackie. W czasie Powstania Warszawskiego był dowódcą patrolu megafonowego nr 2 nadającego bezpośrednie relacje do LondynuBył autorem słuchowisk, a także spikerem i współtwórcą powstańczej radiostacji uczestniczył w występach radiowego akademickiego zespołu słuchowiskowego "BłyskawicaBłękitni", a od czasu do czasu recytował swoje wiersze.

Napisał wiele wierszy dotyczących powstania[[Plik:Dokumenty_AK.jpg|200px|thumb|right|Od lewej: Legitymacja poświadczająca o zatrudnieniu M. Ubysza w KG AK, zawiadomienie z VI Oddziału Referatu o nieznanej treści, opaska 48 plutonu Wojska Polskiego nienależąca najprawdopodobniej do Mieczysława Ubysza, nieśmiertelnik, zaświadczenie o rejestracji w Państwowym Urzędzie Repatriacyjnym w których przekazywał swoje przeżycia i emocjeDziedzicach<ref>Ubysz M. Najbardziej znane to , ''Stare MiastoMieczysław Ubysz...'', s. 234.</ref>.]]Wybuch wojny zastał go w Warszawie. Jako ochotnik wziął udział w obronie stolicy. Po kampanii wrześniowej wyjechał do Ozorkowa, gdzie przebywał jego ojciec, i w 1940 r. razem z nim uciekł do Krakowa. Opiekował się nim, szmuglował towary tekstylne, aby utrzymać siebie i schorowanego ojca. Zmarł on jeszcze w tym samym roku, wobec czego Mieczysław wrócił do Warszawy. W l. 1941-1944 pracował jako sprzedawca w bufecie Dworca Wschodniego (pomagał finansowo matce), jednocześnie będąc aktywnym wywiadowcą ZWZ<ref>''ManifestW czasie wojny przez węzeł warszawski przechodziło mnóstwo transportów wojskowych, a dworzec był miejscem, gdzie zatrzymywały się one na dłużej, wioząc sprzęt wojenny i formacje wojskowe. Z frontu wschodniego przybywały również pociągi urlopowe oraz sanitarne, które także należało obserwować. Poeta miał za zadanie informować o tym, co się dzieje. Na przełomie lat 1942/1943 był świadkiem transportów ludności wysiedlonej z Zamojszczyzny'' i (Ubysz M., ''Ostatni komunikatMieczysław Ubysz – poeta Powstania Warszawskiego'', Warszawa 2012, s. Kontuzjowany w czasie Powstania, po kapitulacji Warszawy został wywieziony do obozu jenieckiego Zeithein9).</ref>. 6 kwietnia 1945 Od 1941 r. został przeniesiony do Stalagu IV B Mühlbergpracował w Biurze Informacji i Propagandy KG ZWZ-AK. 2 lata później przeszedł szkolenie w dziale informacyjno-filmowym Wydziału Propagandy Mobilizacyjnej.

Po kapitulacji III Rzeszy redagował w Northeim pismo obozowe Tuż przed wybuchem Powstania Warszawskiego zmienił pseudonim na "DrogaWik". Organizował życie kulturalne Polaków, napisał sztukę do teatru obozowego, wydał dwa tomiki poezji – w 1945 r. ''Czas wirujący: ''Wybór tego pseudonimu stanowił dla mnie moją osobistą odpowiedź na groźby i przechwałki hitlerowców, w 1946 rwyzyskujących ku temu słowo «Victoria». ''BrewJak wiadomo, słowo to zostało przez Niemców zagrabione z serwisu propagandy alianckiej''<ref>W Polsce LudowejUbysz M., poza ''Antologią Polskiej Poezji Podziemnej 1939-1945Mieczysław Ubysz...'' Jana Szczawieja, wiersze Ubysza nie były publikowanes. 12.</ref>. Pod koniec kwietnia 1947 rPoprzedni pseudonim poety nie jest znany. wrócił W czasie Powstania był dowódcą lotnego patrolu megafonowego nr 2 nadającego bezpośrednie relacje do Londynu, a także spikerem i współtwórcą powstańczej radiostacji "Błyskawica"<ref>Działała od 8 sierpnia do Polski. Próbował kontynuować studia na Uniwersytecie Warszawskim. W 1947 4 października 1944 r. rozpoczął III rok prawa, ale we wrześniu 1949 r</ref>. wystąpił Jednym z uczelni. Podejmował różne prace, był m.in. starszym referentem jego pierwszych zadań było przebicie przejść w Spółdzielni Wydawniczej murze między dziedzińcem PKO a podwórkiem "CzytelnikAdrii" (l. 1947–1949) i łódzkim oddziale Cepelii (lbanku włoskiego, które umożliwiałyby ruch kurierów przenoszących informacje. 1949–1950), wychowawcą Od 1 do 3 sierpnia tworzył reportaże drukowane później w Państwowym Domu Dziecka w Otwocku "Biuletynie Informacyjnym" i kierownikiem w Giżycach k. Sochaczewa (l. 1950–1952), zaopatrzeniowcem w Spółdzielni czasopiśmie "SpołemWarszawa Walczy". Był też okazjonalnym fotoreporterem Wydziału Propagandy Oddziału VI Sztabu KG AK.

Ożenił Napisał wiele wierszy dotyczących powstania, w których przekazywał swoje przeżycia i emocje. Najbardziej znane to ''Stare Miasto'', ''Manifest'' i ''Ostatni komunikat''. Na początku września 1944 r. odszedł z radiostacji. Kilkakrotnie był kontuzjowany i umieszczany w szpitalu w piwnicach kamienicy przy ul. Mokotowskiej. W czasie kapitulacji Śródmieścia został przysypany gruzami na ul. Moniuszki, a później raniony podczas wybuchu na ul. Złotej. Warszawę opuścił na noszach. 13 października został wywieziony do obozu jenieckiego Zeithein, gdzie był jednym z autorów i animatorów obozowego teatru. 6 kwietnia 1945 r. przeniesiony do Stalagu IV B Mühlberg, gdzie przeżył nalot aliantów. Po kapitulacji III Rzeszy przebywał w Northeim, gdzie redagował pismo "Droga". Wydał dwa tomiki poezji – w 1945 r. ''Czas wirujący'', w 1946 r. ''Brew''<ref>W Polsce Ludowej, poza ''Antologią Polskiej Poezji Podziemnej 1939-1945'' Jana Szczawieja, wiersze Ubysza nie były publikowane.</ref>. W l. 1945-1946 przebywał w Getyndze i Mannheim, zajmując się pracą oświatową i świetlicową na rzecz osób przesiedlonych z ziem polskich w ramach Polskiej YMCA. Pod koniec kwietnia 1947 r. wrócił do Polski. Zamieszkał w Ozorkowie u swojej ciotki, [[Żukowska Maria|Marii Żukowskiej]]. Po stażu w Państwowym Instytucie Książki w Łodzi przeprowadził się do Warszawy. Próbował kontynuować studia na Uniwersytecie Warszawskim. 21 października 1947 r. dostał się na III rok prawa. Jednym z Janiną Bańkowskąwarunków przyjęcia była opinia wystawiona przez Posterunek MO w Ozorkowie. Jednak we wrześniu 1949 r. Ubysz wystąpił z uczelni. W 1948 r., po długiej chorobie i pobycie w szpitalu, umarła jego matka, Helena Janczewska.  Podejmował różne prace, był m.in. starszym referentem w Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik", gdzie prowadził dział beletrystyki, (l. 1947–1949) i łódzkim oddziale Cepelii (l. 1949–1950), sekretarką wychowawcą w Państwowym Domu Dziecka w Otwocku i księgową kierownikiem w Instytucie Przemysłowo-Rzemieślniczym Giżycach k. Sochaczewa (l. 1950–1952), zaopatrzeniowcem w Spółdzielni "Społem". Około 1949 r. poznał Janinę Bańkowską, również pochodzącą z Ozorkowa. Przeprowadził się do Łodzi, gdzie mieszkała, i w 1951 r. wziął ślub. Małżeństwo nie trwało długo i , było bezdzietne. Nigdy jednak Mieczysław Ubysz ciągle zmieniał miejsce zamieszkania, naprzemiennie była to Warszawa i ŁódźJanina nie rozwiedli się. Żyli w separacji i nie utrzymywali kontaktu. Rzadko kontaktował Mieczysław sam przeprowadził się z rodzinądo Warszawy, gdzie przydzielono mu mieszkanie. Przed śmiercią nagrał swoje wspomnienia z Powstania Warszawskiego w Polskim Radiu<ref>Nagranie jest dostępne w archiwum.</ref>. Zmarł po ciężkiej chorobie – w 1970 robozie jenieckim zachorował na gruźlicę, później przez wiele lat chorował na płuca, a po ich wyleczeniu pojawił się nowotwór płuc. w WarszawiePrzez całe życie pisał "do szuflady". Pochowano go na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B 22). Władysław Bartoszewski nazwał go "zapomnianym poetą walczącej Warszawy".

 ==Galeria==<gallery>Mieczysław_Ubysz_Wilno_USB_1939# Ubysz M.png|Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie, 1939.indeks-''Mieczysław Ubysz– poeta Powstania Warszawskiego'', Warszawa 2012.jpg|Indeks studencki z 1934.Grób-Mieczyslawa-Ubysza.jpg|Grób na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Fot. Katarzyna Grabarczyk.</gallery>

http://www.1944.pl/historia/powstancze-biogramy/Mieczyslaw_Ubysz<br />https://apd.uksw.edu.pl/diplomas/22522/