Stypułkowski Leon

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

ks. Leon Stypułkowski (ur. 24 marca 1889 r. w Warszawie, zm. 28 maja 1942 r. w Dachau) – dziekan ozorkowski, proboszcz i budowniczy kościoła pw. św. Józefa w Ozorkowie, kawaler Orderu Virtuti Militari, generalny sekretarz Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Związku Łódzkiego.

Biografia

Syn Aleksandra Stypułkowskiego (lakiernika) i Joanny Anny z d. Krauze. Uzyskał święcenia kapłańskie w 1915 r. W l. 1916-1917 był wikariuszem parafii pw. św. Wawrzyńca w Sochaczewie. Podczas wojny polsko-bolszewickiej jako kapelan przysłużył się ojczyźnie, za co awansowano go do stopnia kapitana i odznaczono Krzyżem Virtuti Militari.

W l. 1925-1930 był proboszczem parafii pw. św. Marcina w Strykowie. Związany był z tamtejszym Stowarzyszeniem Młodzieży Katolickiej jako jego opiekun. Jego losy splotły się z Ozorkowem w 1932 r. Wówczas przybył do miasta, aby objąć funkcję dziekana i proboszcza kościoła katolickiego pw. św. Józefa. Jednonawowy kościół nie był w stanie pomieścić wszystkich wiernych w czasie mszy świętej, dlatego też ks. Stypułkowski przystąpił do jego rozbudowy. Dzięki niemu kościół zyskał dwie nawy boczne, dwie kaplice i skarbiec. Powstała także plebania i dom parafialny. Ponadto, 3 sierpnia 1936 r. wyruszyła zainicjowana przez niego pielgrzymka na Jasną Górę. W sali parafialnej (późniejsze „Kino Ludowe”) kwitło życie religijne i kulturalne – funkcjonował chór, spotykały się wspólnoty duszpasterskie, organizowano Jasełka. Kolejnym działaniem było założenie w 1938 r. Nowego Cmentarza.

W 1929 r. został odznaczony rokietą i mantoletem.

Dla ozorkowian był ogromnym autorytetem. Otaczał opieką bezrobotnych i biednych. Gdy w 1937 r. wybuchł wielki strajk w fabryce Majera Fogla, zdobył żywność dla robotników okupujących zakład i pertraktował z policją. Dzięki jego staraniom doszło do ugody. Stanął na czele komitetu, którego celem było dożywianie dzieci strajkujących. Za zebrane ofiary upieczono 3 tys. strucli. Proboszcz wysłał także list do premiera Składkowskiego. Na pamiątkę tamtych wydarzeń w latach 90. XX w. decyzją Rady Miejskiej dotychczasowa ul. Zielony Rynek przemianowana została na ul. ks. Leona Stypułkowskiego.

Wybuch II wojny światowej był dla księdza kanonika dramatyczny w skutkach. Należał do Tymczasowego Komitetu Obywatelskiego, który zawiązał się 6 września, ale 9 listopada 1939 r. został aresztowany. Dzięki pomocy władz kościelnych (głównie pastora Teodora Bergmanna) zwolniono go wiosną 1940 r. Nakazano mu wyjazd do Generalnego Gubernatorstwa, do którego ks. Stypułkowski nie zastosował się i pozostał w Ozorkowie. Ponownie aresztowano go 10 kwietnia 1940 r. Po fikcyjnym przesłuchaniu i pobycie w łęczyckim więzieniu umieszczono go wraz z pozostałymi ozorkowianami[1]. w obozie koncentracyjnym KL Dachau. Został zamordowany w komorze gazowej 28 maja 1942 r. W sierpniu rodzina Stypułkowskich otrzymała informację o jego śmierci.

W 20. rocznicę jego śmierci w Kościele św. Józefa wmurowano tablicę pamiątkową, ufundowaną przez parafian. W latach 80. została ona odnowiona przez członków „Solidarności”. Rozkolportowali oni także fotografię ks. Stypułkowskiego.

Galeria

Źródła

  • Archidiecezja Łódzka
  • "Biała Księga". Martyrologium duchowieństwa - Parafia pw. św. Zygmunta w Słomczynie.
  • Górny P. A., Łuczak R. S., Dzieje Ozorkowa na podstawie historii społeczności ewangelicko-augsburskiej, Łódź 2009.
  • Orędownik. Ilustrowany dziennik narodowy i katolicki, 1937-09-27, nr 223.
  • Rosiak E., "Non omnis moriar" - opowieść o Księdzu Leonie Stypułkowskim, [w:] Wiadomości Ozorkowskie nr 11 z 2012 r.
  • Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej, Łódź 1936.
  • Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej, Łódź 1939.

Oprac. Marianna Różalska

Przypisy

  1. 10 kwietnia 1940 r. aresztowano 18 mieszkańców Ozorkowa.
  2. Skorowidz osobowy oprac. W. Źródlak.
  3. Tamże.
  4. Tamże.
  5. Tamże.