Zmiany

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Dodane 1364 bajty ,  07:49, 18 mar 2021
brak opisu edycji
Leon Stypułkowski urodził się w Warszawie. Był synem Aleksandra Stypułkowskiego (lakiernika) i Joanny Anny z d. Krauze.
Z powodu wypadków rewolucyjnych 1905 r. opuścił szkołę i zamieszkał w zakładzie Nazaret utrzymywanym przez księżną Radziwiłłównę. W 1908 r. złożył pomyślnie egzaminy i został przyjęty do Seminarium Warszawskiego św. Jana. Jako kleryk w 1914 r. wyjechał do Galicji dla ratowania zdrowia. Zaskoczony zawieruchą wojenną, nie mogąc wrócić do Królestwa, pozbawiony wszelkiego kontaktu z seminarium, znalazł przez dwa lata dach nad głową i opiekę u Ojców Jezuitów w Zakopanem. Po powrocie do Warszawy i dwóch latach studiów przyjął święcenia kapłańskie 24 września 1916 r. Bezpośrednio po tym został wikariuszem w Sochaczewie, Lesznie, w kolegiacie łowickiej, w Jazgarzewie, w parafii św. Krzyża w Łodzi, w Jeżowie i w ostatniej – w łódzkiej katedrze<ref>Artykuł ks. Mirosława Jagiełło pt. Człowiek Szerokich Horyzontów w czasopiśmie Niedziela łódzka 34/2018, str. IV. [https://www.niedziela.pl/artykul/138694/nd/Czlowiek-Szerokich-Horyzontow Artykuł]</ref>.
Nie znaleziono potwierdzenia o udziale ks. Stypułkowskiego w korpusie kapelanów podczas wojny polsko – bolszewickiej, otrzymanych nominacjach i odznaczeniach<ref>Wg Eugeni Eugenii Rosiak ks. Stypułkowski podczas wojny polsko-bolszewickiej jako kapelan przysłużył się ojczyźnie, za co awansowano go do stopnia kapitana i odznaczono Krzyżem Virtuti Militari. Rosiak E., "Non omnis moriar" - opowieść o Księdzu Leonie Stypułkowskim, s.18 i 19 [w:] Wiadomości Ozorkowskie nr 11 z 2012 r., s. 18 i 19 [http://mbp.ozorkow.net/wo/pdf/2012/11.pdf Artykuł]</ref>.
==Droga kapłańska==
Pierwsze probostwo (w 35. roku życia) otrzymał 16 września 1924 r. w Strykowie. Służył z zaangażowaniem lokalnej społeczności przez 5 lat. 28 października 1929 r. bp Wincenty Tymieniecki mianował ks. L. Stypułkowskiego sekretarzem Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Diecezji Łódzkiej i kapelanem V Miejskiego Domu Wychowawczego przy ul. Przędzalnianej 66 w Łodzi. Należy przypuszczać, że ks. Leon odchodził ze Strykowa niechętnie, bo swoją pracą zjednał sobie wielu parafian. Już w następnym roku do Łodzi, gdzie pracował, przybyła delegacja ze Strykowa, by prosić go o powrót.<br>
==Działalność społeczna==
Kryzys gospodarczy i niezadowolenie z coraz gorszych pogarszających się warunków zatrudnienia wywoływały w latach 30. XX w. strajki. Bezrobocie i ciągłe przestoje strajkowe powodowały coraz większą biedę mieszkańców naszego Ozorkowa, typowo przemysłowego miasteczka. Ucisk zarządców fabryk i zaangażowanie sił policji i żandarmerii wzmagały gniew i eskalacje buntów.<br>Ksiądz Leon Stypułkowski wraz ze starszymi cechów rzemieślniczych organizowali i nieśli pomoc zarówno strajkującym , jak i ich rodzinom. Kobiety gotowały zupy, pieczono chleb i dostarczano potrzebującym<ref>Opisy strajków i działania ks. Stypułkowskiego opisał szczegółowo w swoich książkach Paweł Andrzej Górny a/: Przemysł Starszy starszy od Miasta miasta, Ozorków 2014, s. 122, -123. Wyd. Miejska Biblioteka Publicznai Ozorków miasto niepokorne, Ozorków 2014 i b/Ozorków Miasto Niepokorne2020, od s. 49 do s. -64. Wyd. Miejska Biblioteka Publiczna, Ozorków 2020. Również w tych książkach publikacjach autor zaznacza, że ks. Leon Stypułkowski był kapelanem w randze kapitana w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. odznaczonym Krzyżem Virtuti Militari i w czasie strajków użył czapki kapitańskiej i przypiął krzyż.</ref>. Strajk w grudniu 1932 r. oprócz pomocy w postaci pożywienia został podniesiony do godności przetrwania poprzez celebrację mszy św. na terenie Manufaktury schlösserowskiej, czemu nie odważyła się przeszkodzić policja. Aby zmusić do ustępstw i odstąpienia od buntu odcięto prąd i ogrzewanie fabryki. Nieustępliwość strajkujących doprowadziła do zawarcia czasowej ugody.<br>Nie było roku bez strajków, protestów i petycji do władz o sprawiedliwe, uczciwe warunki pracy i wynagrodzenia. W tych trudnych momentach zawsze ozorkowianie mogli zwrócić się o pomoc i poparcie do swojego Proboszcza i ją otrzymywali.Najbardziej głośnym był wielki strajk solidarnościowy wszystkich zakładów w mieście i znacznej części fabryk okręgu łódzkiego w 1937 r. Komitet strajkowy stawiał konkretne żądania, słał postulaty do władz najwyższych szczebli. Władze centralne Państwa podjęły się interwencji po petycji ks. kanonika Leona Stypułkowskiego do Premiera Sławoja Składkowskiego. O strajku informowały gazety nie tylko lokalne ale i ogólnopolskie. Dzięki staraniom Księdza doszło do ugody.<br>Postawa ks. Stypułkowskiego, jego pomoc biednym i empatia zyskały szacunek i poważanie społeczne ale też i uznanie przez władze.
Najbardziej głośnym był wielki strajk solidarnościowy wszystkich zakładów w mieście i znacznej części fabryk okręgu łódzkiego w 1937 r. Komitet strajkowy stawiał konkretne żądania, słał postulaty do władz najwyższych szczebli. Władze centralne Państwa podjęły się interwencji po petycji ks. kanonika Leona Stypułkowskiego do premiera Sławoja Składkowskiego. O strajku informowały gazety nie tylko lokalne, ale i ogólnopolskie. Dzięki staraniom Księdza doszło do ugody.<br>
Postawa ks. Stypułkowskiego, jego pomoc biednym i empatia zyskały szacunek i poważanie społeczne, ale też i uznanie władz.
Syn Aleksandra Stypułkowskiego ==Działalność gospodarcza==Ksiądz Leon najbardziej zasłynął z rozmachu w rozbudowie kościoła. Dotychczasowy, jednonawowy nie był w stanie pomieścić wszystkich wiernych w czasie mszy świętej. Po rozbudowie kościół zyskał dwie nawy boczne, dwie kaplice i skarbiec. Powstała także plebania i dom parafialny. W sali parafialnej (lakiernikapóźniejsze Kino Ludowe) kwitło życie religijne i Joanny Anny z dkulturalne – funkcjonował chór, spotykały się wspólnoty duszpasterskie, organizowano Jasełka. KrauzePonadto 3 sierpnia 1936 r. Uzyskał święcenia kapłańskie w 1915 rwyruszyła zainicjowana przez niego pielgrzymka na Jasną Górę. W lKolejnym działaniem ks. 1916-1917 Stypułkowskiego był wikariuszem parafii pwzakup w 1937 r. św2 ha nieruchomości i założenie w 1938 r. Wawrzyńca w Sochaczewienowego cmentarza przy ul. Podczas wojny polsko-bolszewickiej jako kapelan przysłużył się ojczyźnie, za co awansowano go do stopnia kapitana i odznaczono Krzyżem Virtuti MilitariPodleśnej.
==Prześladowania i męczeństwo==W lczasie wojny obronnej Polski 1939 r. 1925i okupacji ksiądz kanonik Leon Stypułkowski aktywnie uczestniczył w życiu społeczno-1930 był proboszczem parafii pwduchowym miasta. śwBył członkiem Tymczasowego Komitetu Obywatelskiego<ref>Górny P. Marcina w StrykowieA, ''Ozorków miasto niepokorne'', s. Związany był z tamtejszym Stowarzyszeniem Młodzieży Katolickiej jako jego opiekun. Jego losy splotły 121</ref>, który zawiązał się z Ozorkowem w 1932 6 września 1939 r. Wówczas przybył do miastaNiebawem, aby objąć funkcję dziekana 9 listopada 1939 r. został po raz pierwszy aresztowany przez Niemców i proboszcza kościoła katolickiego pwprzebywał w tymczasowym więzieniu w Łodzi przy ul. Liściastej<ref>Tamże, s. 132</ref>. śwDzięki staraniom władz kościelnych (głównie za wstawiennictwem pastora Teodora Bergmanna) zwolniono go wiosną 1940 r. JózefaNakazano mu wyjazd do Generalnego Gubernatorstwa, jednak ks. Jednonawowy kościół Stypułkowski nie był zastosował się i pozostał w stanie pomieścić wszystkich wiernych Ozorkowie ze swoimi parafianami<ref>Paweł Andrzej Górny w czasie mszy świętejswoich publikacjach podaje, powołując się na relację współwięźnia z Dachau, Wacława Kupisza, dlatego też że ks. Leon Stypułkowski przystąpił był ponownie aresztowany 10 kwietnia 1940 r. wraz z innymi 17 ozorkowianami. Nie znajduje to potwierdzenia w innych źródłach</ref>. Wg relacji naocznych świadków<ref>Janina Kępska i Konrad Dąbrowski wspominają, że wydarzenia zapadły w pamięć, bo po niektórych mszach odbywały się łapanki do jego rozbudowy. Dzięki niemu kościół zyskał dwie nawy bocznewywózki na roboty w głąb Rzeszy</ref>, celebrował msze święte, udzielał ślubów, dwie kaplice przygotowywał i skarbiecudzielał (konspiracyjnie) dzieciom Pierwszą Komunię św. w czerwcu 1941 r. Powstała także plebania Ksiądz Leon Stypułkowski został aresztowany przez policję rankiem 6 października 1941 r. w ramach akcji przeciw inteligencji, zarządzonej w Kraju Warty przez Artura Greisera i dom parafialnyprzewieziony wozem konnym do obozu przejściowego w Konstantynowie Łódzkim. Ponadto, 3 sierpnia 1936 Stąd 30 października 1941 r. wyruszyła zainicjowana przez niego pielgrzymka na Jasną Góręzostał przetransportowany z innymi uwięzionymi pociągiem do obozu koncentracyjnego KL Dachau. W obozie stał się więźniem nr 28180. W sali parafialnej (późniejsze „Kino Ludowe”) kwitło życie religijne nieludzkich warunkach bytowania, poniżania i kulturalne – funkcjonował chór, spotykały niewolniczej pracy znacznie pogorszył się wspólnoty duszpasterskiestan jego zdrowia. Z powodu nieprzydatności do pracy został 28 maja 1942 r. skierowany do tzw. transportu inwalidów i wywieziony do Hartheim, organizowano Jasełkado ośrodka eutanazji. Tego samego dnia zmarł. Kolejnym działaniem było założenie w 1938 W sierpniu 1942 r. Nowego Cmentarzarodzina w Warszawie otrzymała zawiadomienie o śmierci Leona Stypułkowskiego.
W 1929 r. został odznaczony rokietą i mantoletem.==Upamiętnienie== Dla ozorkowian był ogromnym autorytetem. Otaczał opieką bezrobotnych i biednych. Gdy w 1937 r. wybuchł wielki strajk w fabryce Majera FoglaPamięć o szanowanym kapłanie, pełnym człowieczeństwa, zdobył żywność zasłużonym dla robotników okupujących zakład Kościoła i pertraktował z policją. Dzięki jego staraniom doszło do ugody. Stanął Ozorkowa została utrwalona na czele komitetutablicy memoratywnej, którego celem było dożywianie dzieci strajkującychumieszczonej na filarze nawy głównej kościoła św. Za zebrane ofiary upieczono 3 tys. strucli. Proboszcz wysłał także list do premiera Składkowskiego. Na pamiątkę tamtych wydarzeń Józefa w latach 90roku 1962. XX w. decyzją Rady Miejskiej dotychczasowa ul. Zielony Rynek przemianowana została Jego imię jest wymienione na ul. ks. Leona Stypułkowskiego. Wybuch II wojny światowej był dla księdza kanonika dramatyczny w skutkach. Należał do Tymczasowego Komitetu Obywatelskiego, który zawiązał tablicy pamięci ofiar obozów koncentracyjnych znajdującej się 6 września, ale 9 listopada 1939 rna zewnętrznej ścianie kościoła św. został aresztowany. Dzięki pomocy władz kościelnych (głównie pastora [[Bergmann Teodor|Teodora Bergmanna]]) zwolniono go wiosną 1940 r. Nakazano mu wyjazd do Generalnego Gubernatorstwa, do którego ks. Stypułkowski nie zastosował się i pozostał Józefa w Ozorkowie, a także jest wymieniony pod poz. Ponownie aresztowano go 10 kwietnia 1940 r. Po fikcyjnym przesłuchaniu i pobycie 3642 w łęczyckim więzieniu umieszczono go wraz z pozostałymi ozorkowianami<ref>10 kwietnia 1940 rpublikacji internetowej pn. aresztowano 18 mieszkańców Ozorkowa"Biała Księga".</ref>Martyrologium duchowieństwa – Parafia pw. w obozie koncentracyjnym KL Dachauśw. Został zamordowany Zygmunta w komorze gazowej 28 maja 1942 rSłomczynie. W sierpniu rodzina Stypułkowskich otrzymała informację o jego śmierci. W 20. rocznicę jego śmierci Jego imieniem nazwano plac w Kościele św. Józefa wmurowano tablicę pamiątkowąOzorkowie i ulicę wiodącą do zakładów przemysłu bawełnianego (dawny Zielony Rynek), ufundowaną przez parafian. W latach 80. została ona odnowiona przez członków „Solidarności”. Rozkolportowali oni także fotografię ks. Stypułkowskiegogdzie tak dzielnie pomagał strajkującym.
==Galeria==
<gallery>
Łódzkie Echo Wieczorne 28.09.1926 nr 225.png|''Łódzkie Echo Wieczorne'' z 28.09.1926r.
Stypulkowski-leon.jpg|Po prawej Leon Stypułkowski
Gazeta_Świąteczna_1926-03-14_Nr_2354.png|''Gazeta Świąteczna'' z 14.03.1926r.Stypułkowski_1927.png|Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej w Strykowie. ''Łódź w Ilustracji'' z 6.11.1927r.<ref>[http://lodz.wilustracji.kowner.pl/skorowidz_osobowy.html Skorowidz osobowy oprac. W. Źródlak].</ref>.Stypułkowski_1930.png|Turniej szachowy w Związku Młodzieży Polskiej. ''Łódź w Ilustracji'' z 9.02.1930<ref>Tamże.</ref>.Stypułkowski_1931.jpg|Wiec "Akcji Katolickiej" w Leźnicy Wielkiej. ''Łódź w Ilustracji'' z 29.11.1931<ref>Tamże.</ref>.Stypułkowski_1932.png|Zjazd delegatów Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Związku Łódzkiego. ''Łódź w Ilustracji'' z 24.04.1932<ref>Tamże.</ref>.Orędownik.png|''Orędownik'' z 27.09.1937r.
Leon Stypułkowski.jpg|Leon Stypułkowski przed II wojną światową
ks. Stypułkowski Leon w ksiedze zmarłych w Dachau.png|Ks. Leon Stypułkowski w księdze zmarłych w Dachau
Tablica w nawie głównej koscioła sw. Józefa.jpg|Tablica w nawie głównej kościoła św. Józefa
Tablica na zewnątrz Kościoła św. Józefa.JPG|Tablica na zewnątrz Kościoła św. Józefa
Tablica na zewnątrz Kościoła.png|Tablica na zewnątrz Kościoła św. Józefa
obraz-pawla-jaszczaka.png|Rok 1932. Ks. Leon Stypułkowski przed bramą manufaktury schlösserowskiej z żywnością dla strajkujących robotników. Paweł Jaszczak, olej
</gallery>
==Źródła==
* [http://archidiecezja.lodz.pl Archidiecezja Łódzka]* [http://www.swzygmunt.knc.pl/MARTYROLOGIUM/POLISHRELIGIOUS/vPOLISH/HTMs/POLISHRELIGIOUSmartyr2617.htm "Biała Księga". Martyrologium duchowieństwa] - Parafia pw*Spis pomordowanych Polaków w obozie koncentracyjnym w Dachau, oprac. śwks. Zygmunta w SłomczynieEdmund Chart, wyd.Słowo Polskie, 1946* Górny PPaweł Andrzej, Przemysł starszy od miasta, wyd. AMiejska Biblioteka Publiczna w Ozorkowie, Ozorków 2014*Górny Paweł Andrzej, Ozorków miasto niepokorne, wyd.Miejska Biblioteka Publiczna w Ozorkowie, Ozorków 2020*Jacewicz Wiktor, Łuczak R. S.Woś Jan, ''Dzieje Ozorkowa na podstawie historii społeczności ewangelickoMartyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską 1939-augsburskiej''1945, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1977*Jagodzińska Anna, Niezłomni, wierni Bogu i Ojczyźnie, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 2009.2021* ''Orędownik''. Ilustrowany dziennik narodowy i katolicki'', 1937-09-27, nr 223.* Rosiak E.Eugenia, ''"Non omnis moriar" - opowieść o Księdzu Leonie Stypułkowskim'', [w:] Wiadomości Ozorkowskie nr 11 z 2012 r.* ''Sipowicz Kasper, Negatywne przekraczanie granic. Prześladowania polskiego duchowieństwa katolickiego w Kraju Warty w latach 1939-1945, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, 2017*Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej'', Łódź 1936.1937* Szeremeta J, ''Spis Aresztowania duchowieństwa katolickiego przeprowadzone przez Niemców w Reichsgau Wartheland w dniach 5–7 października 1941 roku i parafij diecezji łódzkiejpobyt w obozie przesiedleńczym w Konstantynowie Łódzkim'', Łódź 1939.Prace i Materiały Historyczne Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi i Muzeum Archidiecezji Łódzkiej, 2006 ''<small>Oprac*ks. '''[[Użytkowniczka:Marianna Różalska|Marianna Różalska]]'''</small>''Piotr Zwoliński, Martyrologium duchowieństwa katolickiego diecezji łódzkiej w czasie II wojny światowej, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Łódzkie Studia Teologiczne, 2020
''<small>Oprac. '''[[Użytkowniczka:Marianna Różalska|Marianna Różalska]] i Zdzisław Żerkowski'''</small>''
==Przypisy==
[[Kategoria:Hasła w przygotowaniuEncyklopedia]]
[[Kategoria:Ludzie]]

Menu nawigacyjne