2388
edycji
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Syn Aleksandra Stypułkowskiego (lakiernika) Najbardziej głośnym był wielki strajk solidarnościowy wszystkich zakładów w mieście i Joanny Anny z dznacznej części fabryk okręgu łódzkiego w 1937 r. KrauzeKomitet strajkowy stawiał konkretne żądania, słał postulaty do władz najwyższych szczebli. Uzyskał święcenia kapłańskie w 1915 rWładze centralne Państwa podjęły się interwencji po petycji ks. W lkanonika Leona Stypułkowskiego do premiera Sławoja Składkowskiego. 1916-1917 był wikariuszem parafii pwO strajku informowały gazety nie tylko lokalne, ale i ogólnopolskie. śwDzięki staraniom Księdza doszło do ugody. Wawrzyńca w Sochaczewie<br>Postawa ks. Podczas wojny polsko-bolszewickiej jako kapelan przysłużył się ojczyźnieStypułkowskiego, jego pomoc biednym i empatia zyskały szacunek i poważanie społeczne, za co awansowano go do stopnia kapitana ale też i odznaczono Krzyżem Virtuti Militariuznanie władz.
W l. 1925-1930 był proboszczem parafii pw. św. Marcina w Strykowie. Związany był z tamtejszym Stowarzyszeniem Młodzieży Katolickiej jako jego opiekun. Jego losy splotły się ==Działalność gospodarcza==Ksiądz Leon najbardziej zasłynął z Ozorkowem rozmachu w 1932 rrozbudowie kościoła. Wówczas przybył do miastaDotychczasowy, aby objąć funkcję dziekana i proboszcza kościoła katolickiego pw. św. Józefa. Jednonawowy kościół jednonawowy nie był w stanie pomieścić wszystkich wiernych w czasie mszy świętej, dlatego też ks. Stypułkowski przystąpił do jego rozbudowy. Dzięki niemu Po rozbudowie kościół zyskał dwie nawy boczne, dwie kaplice i skarbiec. Powstała także plebania i dom parafialny. Ponadto, 3 sierpnia 1936 r. wyruszyła zainicjowana przez niego pielgrzymka na Jasną Górę. W sali parafialnej (późniejsze „Kino Ludowe”Kino Ludowe) kwitło życie religijne i kulturalne – funkcjonował chór, spotykały się wspólnoty duszpasterskie, organizowano Jasełka. Ponadto 3 sierpnia 1936 r. wyruszyła zainicjowana przez niego pielgrzymka na Jasną Górę. Kolejnym działaniem było ks. Stypułkowskiego był zakup w 1937 r. 2 ha nieruchomości i założenie w 1938 r. Nowego Cmentarzanowego cmentarza przy ul. Podleśnej.
Dla ozorkowian był ogromnym autorytetem. Otaczał opieką bezrobotnych i biednych. Gdy w 1937 r. wybuchł wielki strajk w fabryce Majera Fogla==Upamiętnienie==Pamięć o szanowanym kapłanie, pełnym człowieczeństwa, zdobył żywność zasłużonym dla robotników okupujących zakład Kościoła i pertraktował z policją. Dzięki jego staraniom doszło do ugody. Stanął Ozorkowa została utrwalona na czele komitetutablicy memoratywnej, którego celem było dożywianie dzieci strajkującychumieszczonej na filarze nawy głównej kościoła św. Za zebrane ofiary upieczono 3 tys. strucli. Proboszcz wysłał także list do premiera Składkowskiego. Na pamiątkę tamtych wydarzeń Józefa w latach 90. XX w. decyzją Rady Miejskiej dotychczasowa ulroku 1962. Zielony Rynek przemianowana została Jego imię jest wymienione na ul. ks. Leona Stypułkowskiego. Wybuch II wojny światowej był dla księdza kanonika dramatyczny w skutkach. Należał do Tymczasowego Komitetu Obywatelskiego, który zawiązał tablicy pamięci ofiar obozów koncentracyjnych znajdującej się 6 września, ale 9 listopada 1939 rna zewnętrznej ścianie kościoła św. został aresztowany. Dzięki pomocy władz kościelnych (głównie pastora [[Bergmann Teodor|Teodora Bergmanna]]) zwolniono go wiosną 1940 r. Nakazano mu wyjazd do Generalnego Gubernatorstwa, do którego ks. Stypułkowski nie zastosował się i pozostał Józefa w Ozorkowie, a także jest wymieniony pod poz. Ponownie aresztowano go 10 kwietnia 1940 r. Po fikcyjnym przesłuchaniu i pobycie 3642 w łęczyckim więzieniu umieszczono go wraz z pozostałymi ozorkowianami<ref>10 kwietnia 1940 rpublikacji internetowej pn. aresztowano 18 mieszkańców Ozorkowa"Biała Księga".</ref>Martyrologium duchowieństwa – Parafia pw. w obozie koncentracyjnym KL Dachauśw. Został zamordowany Zygmunta w komorze gazowej 28 maja 1942 r. W sierpniu rodzina Stypułkowskich otrzymała informację o jego śmierciSłomczynie. W 20. rocznicę jego śmierci Jego imieniem nazwano plac w Kościele św. Józefa wmurowano tablicę pamiątkowąOzorkowie i ulicę wiodącą do zakładów przemysłu bawełnianego (dawny Zielony Rynek), ufundowaną przez parafian. W latach 80. została ona odnowiona przez członków „Solidarności”. Rozkolportowali oni także fotografię ks. Stypułkowskiegogdzie tak dzielnie pomagał strajkującym.
Tablica na zewnątrz Kościoła.png|Tablica na zewnątrz Kościoła św. Józefa
obraz-pawla-jaszczaka.png|Rok 1932. Ks. Leon Stypułkowski przed bramą manufaktury schlösserowskiej z żywnością dla strajkujących robotników. Paweł Jaszczak, olej
* [http://archidiecezja.lodz.pl Archidiecezja Łódzka]* [http://www.swzygmunt.knc.pl/MARTYROLOGIUM/POLISHRELIGIOUS/vPOLISH/HTMs/POLISHRELIGIOUSmartyr2617.htm "Biała Księga". Martyrologium duchowieństwa] - Parafia pw*Spis pomordowanych Polaków w obozie koncentracyjnym w Dachau, oprac. śwks. Zygmunta w SłomczynieEdmund Chart, wyd.Słowo Polskie, 1946* Górny PPaweł Andrzej, Przemysł starszy od miasta, wyd. AMiejska Biblioteka Publiczna w Ozorkowie, Ozorków 2014*Górny Paweł Andrzej, Ozorków miasto niepokorne, wyd.Miejska Biblioteka Publiczna w Ozorkowie, Ozorków 2020*Jacewicz Wiktor, Łuczak R. S.Woś Jan, ''Dzieje Ozorkowa na podstawie historii społeczności ewangelickoMartyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską 1939-augsburskiej''1945, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1977*Jagodzińska Anna, Niezłomni, wierni Bogu i Ojczyźnie, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 2009.2021* ''Orędownik''. Ilustrowany dziennik narodowy i katolicki'', 1937-09-27, nr 223.* Rosiak E.Eugenia, ''"Non omnis moriar" - opowieść o Księdzu Leonie Stypułkowskim'', [w:] Wiadomości Ozorkowskie nr 11 z 2012 r.* ''Sipowicz Kasper, Negatywne przekraczanie granic. Prześladowania polskiego duchowieństwa katolickiego w Kraju Warty w latach 1939-1945, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, 2017*Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej'', Łódź 1936.1937* Szeremeta J, ''Spis Aresztowania duchowieństwa katolickiego przeprowadzone przez Niemców w Reichsgau Wartheland w dniach 5–7 października 1941 roku i parafij diecezji łódzkiejpobyt w obozie przesiedleńczym w Konstantynowie Łódzkim'', Łódź 1939.Prace i Materiały Historyczne Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi i Muzeum Archidiecezji Łódzkiej, 2006 ''<small>Oprac*ks. '''[[Użytkowniczka:Marianna Różalska|Marianna Różalska]]'''</small>''Piotr Zwoliński, Martyrologium duchowieństwa katolickiego diecezji łódzkiej w czasie II wojny światowej, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Łódzkie Studia Teologiczne, 2020
brak opisu edycji
Leon Stypułkowski urodził się w Warszawie. Był synem Aleksandra Stypułkowskiego (lakiernika) i Joanny Anny z d. Krauze.
Z powodu wypadków rewolucyjnych 1905 r. opuścił szkołę i zamieszkał w zakładzie Nazaret utrzymywanym przez księżną Radziwiłłównę. W 1908 r. złożył pomyślnie egzaminy i został przyjęty do Seminarium Warszawskiego św. Jana. Jako kleryk w 1914 r. wyjechał do Galicji dla ratowania zdrowia. Zaskoczony zawieruchą wojenną, nie mogąc wrócić do Królestwa, pozbawiony wszelkiego kontaktu z seminarium, znalazł przez dwa lata dach nad głową i opiekę u Ojców Jezuitów w Zakopanem. Po powrocie do Warszawy i dwóch latach studiów przyjął święcenia kapłańskie 24 września 1916 r. Bezpośrednio po tym został wikariuszem w Sochaczewie, Lesznie, w kolegiacie łowickiej, w Jazgarzewie, w parafii św. Krzyża w Łodzi, w Jeżowie i w ostatniej – w łódzkiej katedrze<ref>Artykuł ks. Mirosława Jagiełło pt. Człowiek Szerokich Horyzontów w czasopiśmie Niedziela łódzka 34/2018, str. IV. [https://www.niedziela.pl/artykul/138694/nd/Czlowiek-Szerokich-Horyzontow Artykuł]</ref>.
Nie znaleziono potwierdzenia o udziale ks. Stypułkowskiego w korpusie kapelanów podczas wojny polsko – bolszewickiej, otrzymanych nominacjach i odznaczeniach<ref>Wg Eugeni Eugenii Rosiak ks. Stypułkowski podczas wojny polsko-bolszewickiej jako kapelan przysłużył się ojczyźnie, za co awansowano go do stopnia kapitana i odznaczono Krzyżem Virtuti Militari. Rosiak E., "Non omnis moriar" - opowieść o Księdzu Leonie Stypułkowskim, s.18 i 19 [w:] Wiadomości Ozorkowskie nr 11 z 2012 r., s. 18 i 19 [http://mbp.ozorkow.net/wo/pdf/2012/11.pdf Artykuł]</ref>.
==Droga kapłańska==
Pierwsze probostwo (w 35. roku życia) otrzymał 16 września 1924 r. w Strykowie. Służył z zaangażowaniem lokalnej społeczności przez 5 lat. 28 października 1929 r. bp Wincenty Tymieniecki mianował ks. L. Stypułkowskiego sekretarzem Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Diecezji Łódzkiej i kapelanem V Miejskiego Domu Wychowawczego przy ul. Przędzalnianej 66 w Łodzi. Należy przypuszczać, że ks. Leon odchodził ze Strykowa niechętnie, bo swoją pracą zjednał sobie wielu parafian. Już w następnym roku do Łodzi, gdzie pracował, przybyła delegacja ze Strykowa, by prosić go o powrót.<br>
Od dnia 9 września 1932 r. ks. Stypułkowski został proboszczem parafii św. Józefa w Ozorkowie. Przydzielono mu też funkcję dziekana dekanatu ozorkowskiego. Lata jego posługi były wyjątkowo trudne, ale swoją postawą, determinacją, empatią zasłużył na uznanie, szacunek i pamięć.
==Działalność społeczna==
Kryzys gospodarczy i niezadowolenie z pogarszających się warunków zatrudnienia wywoływały w latach 30. XX w. strajki. Bezrobocie i ciągłe przestoje strajkowe powodowały coraz większą biedę mieszkańców Ozorkowa, typowo przemysłowego miasteczka. Ucisk zarządców fabryk i zaangażowanie sił policji i żandarmerii wzmagały gniew i eskalacje buntów.<br>
Ksiądz Leon Stypułkowski wraz ze starszymi cechów rzemieślniczych organizowali i nieśli pomoc zarówno strajkującym, jak i ich rodzinom. Kobiety gotowały zupy, pieczono chleb i dostarczano potrzebującym<ref>Opisy strajków i działania ks. Stypułkowskiego opisał szczegółowo w swoich książkach Paweł Andrzej Górny: Przemysł starszy od miasta, Ozorków 2014, s. 122-123 i Ozorków miasto niepokorne, Ozorków 2020, s. 49-64. Również w tych publikacjach autor zaznacza, że ks. Leon Stypułkowski był kapelanem w randze kapitana w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. odznaczonym Krzyżem Virtuti Militari i w czasie strajków użył czapki kapitańskiej i przypiął krzyż.</ref>. Strajk w grudniu 1932 r. oprócz pomocy w postaci pożywienia został podniesiony do godności przetrwania poprzez celebrację mszy św. na terenie Manufaktury schlösserowskiej, czemu nie odważyła się przeszkodzić policja. Aby zmusić do ustępstw i odstąpienia od buntu odcięto prąd i ogrzewanie fabryki. Nieustępliwość strajkujących doprowadziła do zawarcia czasowej ugody.<br>
Nie było roku bez strajków, protestów i petycji do władz o sprawiedliwe, uczciwe warunki pracy i wynagrodzenia. W tych trudnych momentach zawsze ozorkowianie mogli zwrócić się o pomoc i poparcie do swojego Proboszcza i ją otrzymywali.<br>
==Prześladowania i męczeństwo==W 1929 czasie wojny obronnej Polski 1939 r. i okupacji ksiądz kanonik Leon Stypułkowski aktywnie uczestniczył w życiu społeczno-duchowym miasta. Był członkiem Tymczasowego Komitetu Obywatelskiego<ref>Górny P.A, ''Ozorków miasto niepokorne'', s. 121</ref>, który zawiązał się 6 września 1939 r. Niebawem, 9 listopada 1939 r. został po raz pierwszy aresztowany przez Niemców i przebywał w tymczasowym więzieniu w Łodzi przy ul. Liściastej<ref>Tamże, s. 132</ref>. Dzięki staraniom władz kościelnych (głównie za wstawiennictwem pastora Teodora Bergmanna) zwolniono go wiosną 1940 r. Nakazano mu wyjazd do Generalnego Gubernatorstwa, jednak ks. Stypułkowski nie zastosował się i pozostał w Ozorkowie ze swoimi parafianami<ref>Paweł Andrzej Górny w swoich publikacjach podaje, powołując się na relację współwięźnia z Dachau, Wacława Kupisza, że ks. Leon Stypułkowski był ponownie aresztowany 10 kwietnia 1940 r. wraz z innymi 17 ozorkowianami. Nie znajduje to potwierdzenia w innych źródłach</ref>. Wg relacji naocznych świadków<ref>Janina Kępska i Konrad Dąbrowski wspominają, że wydarzenia zapadły w pamięć, bo po niektórych mszach odbywały się łapanki do wywózki na roboty w głąb Rzeszy</ref>, celebrował msze święte, udzielał ślubów, przygotowywał i udzielał (konspiracyjnie) dzieciom Pierwszą Komunię św. w czerwcu 1941 r. Ksiądz Leon Stypułkowski został odznaczony rokietą aresztowany przez policję rankiem 6 października 1941 r. w ramach akcji przeciw inteligencji, zarządzonej w Kraju Warty przez Artura Greisera i mantoletemprzewieziony wozem konnym do obozu przejściowego w Konstantynowie Łódzkim. Stąd 30 października 1941 r. został przetransportowany z innymi uwięzionymi pociągiem do obozu koncentracyjnego KL Dachau. W obozie stał się więźniem nr 28180. W nieludzkich warunkach bytowania, poniżania i niewolniczej pracy znacznie pogorszył się stan jego zdrowia. Z powodu nieprzydatności do pracy został 28 maja 1942 r. skierowany do tzw. transportu inwalidów i wywieziony do Hartheim, do ośrodka eutanazji. Tego samego dnia zmarł. W sierpniu 1942 r. rodzina w Warszawie otrzymała zawiadomienie o śmierci Leona Stypułkowskiego.
==Galeria==
<gallery>
Łódzkie Echo Wieczorne 28.09.1926 nr 225.png|''Łódzkie Echo Wieczorne'' z 28.09.1926r.
Stypulkowski-leon.jpg|Po prawej Leon Stypułkowski
Gazeta_Świąteczna_1926-03-14_Nr_2354.png|''Gazeta Świąteczna'' z 14.03.1926r.Stypułkowski_1927.png|Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej w Strykowie. ''Łódź w Ilustracji'' z 6.11.1927r.<ref>[http://lodz.wilustracji.kowner.pl/skorowidz_osobowy.html Skorowidz osobowy oprac. W. Źródlak].</ref>.Stypułkowski_1930.png|Turniej szachowy w Związku Młodzieży Polskiej. ''Łódź w Ilustracji'' z 9.02.1930<ref>Tamże.</ref>.Stypułkowski_1931.jpg|Wiec "Akcji Katolickiej" w Leźnicy Wielkiej. ''Łódź w Ilustracji'' z 29.11.1931<ref>Tamże.</ref>.Stypułkowski_1932.png|Zjazd delegatów Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Związku Łódzkiego. ''Łódź w Ilustracji'' z 24.04.1932<ref>Tamże.</ref>.Orędownik.png|''Orędownik'' z 27.09.1937r.
Leon Stypułkowski.jpg|Leon Stypułkowski przed II wojną światową
ks. Stypułkowski Leon w ksiedze zmarłych w Dachau.png|Ks. Leon Stypułkowski w księdze zmarłych w Dachau
Tablica w nawie głównej koscioła sw. Józefa.jpg|Tablica w nawie głównej kościoła św. Józefa
Tablica na zewnątrz Kościoła św. Józefa.JPG|Tablica na zewnątrz Kościoła św. Józefa
</gallery>
==Źródła==
''<small>Oprac. '''[[Użytkowniczka:Marianna Różalska|Marianna Różalska]] i Zdzisław Żerkowski'''</small>''
==Przypisy==
[[Kategoria:Hasła w przygotowaniuEncyklopedia]]
[[Kategoria:Ludzie]]
