Mrożewski Leonard

<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>

Zdjęcie ze zbiorów Biblioteki Sejmowej.

Leonard Mrożewski (ur. 6 listopada 1861 r. w Ozorkowie, zm. 1943 r.. Nad poziomem języka polskiego czuwał prefekt ks. Franciszek Kaczyński. Kurs seminaryjny ukończył z odznaczeniem i niemal od razu objął stanowisko wychowawcy-nauczyciela w zakładzie dla małoletnich przestępców w Studzieńcu. Nie mógł dostosować się do metod kierownika zakładu, w związku z czym przeniósł się w 1882 r. na wieś do Marzenina (pow. łaski). Został korepetytorem czworga dzieci państwa Romockich, światłej ziemiańskiej rodziny z Woli Marzeńskiej. W wolnym czasie, przeglądając czasopisma, uczył się jęz. niemieckiego, łaciny, greki, esperanto i matematyki.

W 1905 r. związał się z Narodową Demokracją. W tym samym roku wziął udział w strajku szkolnym. Pełnił funkcję sekretarza Polskiej Macierzy Szkolnej (PMS) na pow. kolski. Udzielał się w straży ogniowej, kasie pożyczkowo-oszczędnościowej, Stowarzyszeniu Wzajemnego Kredytu, miejskich i wiejskich spółdzielniach, kółkach rolniczych – głównie jako członek komisji rewizyjnej, zarządu lub przewodniczący. Mimo pochwał dot. pracy nauczycielskiej miał napięte stosunki z władzami rosyjskimi. Był przeciwnikiem systemu rusyfikacji. Dlatego też często przenoszono go służbowo, w tym dwukrotnie został oficjalnie ukarany przeniesieniem za czynny udział w PMS. Translokacją ukarano go m.in. za prowadzenie wykładów w jęz. polskim w szkole dwuklasowej w Kole. Aktywnie działał na łamach prasy. Był korespondentem m.in. "Gazety Świątecznej", "Przewodnika Spółek i Kółek Rolniczych" czy "Zjednoczenia".

Działalność przerwał nakaz natychmiastowego wyjazdu do Rosji pod groźbą kary więzienia (lipiec 1915 r.). Był podejrzany o szpiegostwo. W Rosji udało mu się objąć posadę nauczyciela w schronisku uchodźców polskich. Dbał o edukację polskich dzieci w szkołach guberni Moskiewskiej i Twerskiej, podlegających Centralnemu Komitetowi Obywatelskiemu Królestwa Polskiego w Rosji (CKO KPR). Wrócił do Polski w sierpniu 1918 r. z grupą 56 sierot. Przywrócono go na stanowisko nauczyciela Szkoły Powszechnej we wsi Natalia k. Konina, które musiał opuścić na początku wojny. Ponownie zaangażował się w działalność miejscowego kółka rolniczego i spółdzielni. Nieco później wybrany został na przewodniczącego Rady Gminnej.

Wstąpił do Polskiego Zjednoczenia Ludowego, gdzie był sekretarzem. Z listy PZL otrzymał mandat poselski do Sejmu Konstytucyjnego z okręgu wyborczego nr 8 (Koło-Konin-Słupca). Klub PZL desygnował go na członka komisji aprowizacyjnej, administracyjnej oraz regulaminowej i nietykalności poselskiej. W 1919 r. był przedstawicielem PZL w Konwencie Seniorów. Od sierpnia 1919 r. był członkiem Narodowego Zjednoczenia Ludowego. Wysuwano jego kandydaturę jako ministra, ale nie uważał się za osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje. Ostatecznie przyjął mandat poselski.

Utrzymywał się z niewielkiej emerytury przysługującej mu za 42 lata pracy nauczycielskiej. Po zakończeniu kadencji Sejmu zamieszkał razem z rodziną we Włocławku. Jego dalsze losy nie są znane.

Bibliografia

1. Rzepecki T., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, Poznań 1920.
2. Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927, pod red. H. Mościckiego i W. Dzwonkowskiego, Warszawa 1928.

Oprac. Marianna Różalska na podst. biogramu bazy Biblioteki Sejmowej