Makarewiczówna Aniela

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Aniela Makarewiczówna w mundurze Ochotniczej Legii Kobiet
Odznaka "Za Trud Ofiarny"
Rodzina Makarewiczów. U góry od lewej: Jadwiga, Stanisława, Helena. Siedzą: Piotr Makarewicz (ojciec), Aniela.

Aniela Makarewiczówna (ur. 1 stycznia 1897 r. w Warszawie, zm. 2 listopada 1988 r. w Ozorkowie) - kobieta-żołnierz Ochotniczej Legii Kobiet[1], siostra sanitarna, akuszerka.


Córka Emilji z d. Nowak i Piotra, małżeństwa Makarewiczów. Miała sześcioro rodzeństwa, siostry: Helenę, Stanisławę i Jadwigę oraz braci: Romana, Adama i Bronisława. Rodzina przybyła do Ozorkowa z Warszawy na początku XX w.

W okresie od 1920 r. do 12 sierpnia 1921 r. Aniela Makarewiczówna pełniła służbę wartowniczą w Ochotniczej Legii Kobiet w Warszawie. Została uhonorowana odznaką "Za Trud Ofiarny"[2][3].
Po zakończeniu służby wojskowej pracowała w Warszawie jako pielęgniarka. Na początku l. 30. XX w. za namową ks. Władysława Korniłowicza podjęła pracę w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach pod Warszawą[4]. 15 sierpnia 1932 r. złożyła roczne śluby zakonne w Stowarzyszeniu Sióstr Samarytanek Krzyża Chrystusowego, przyjmując imię Siostra Emilja (fot. 5). Z polecenia ks. Korniłowicza, który należał do grona bliskich znajomych Józefa Piłsudskiego, wiosną 1935 r. A. Makarewiczówna podjęła w Belwederze obowiązki siostry sanitarnej, pełniącej opiekę medyczną przy łożu umierającego Marszałka. W dn. 12 maja 1935 r. ks. W. Korniłowicz został wezwany, zgodnie z ostatnią wolą Józefa Piłsudskiego, do Belwederu w celu udzielenia Marszałkowi sakramentu Ostatniego Namaszczenia. Wśród nielicznych osób znajdujących się w pokoju w chwili śmierci, była obecna również Makarewiczówna.[5] O fakcie tym wspomina w swoim diariuszu adiutant J. Piłsudskiego rotmistrz Aleksander Hrynkiewicz[6].

Po śmierci Józefa Piłsudskiego Aniela Makarewiczówna powróciła do Ozorkowa. Po zdobyciu odpowiednich uprawnień w okresie II wojny światowej i długo po jej zakończeniu pracowała ofiarnie jako położna. Bez względu na pogodę, porę dnia czy nocy spieszyła z pomocą przyszłym matkom z terenu miasta i okolic, pomagając w przyjściu na świat wielu mieszkańcom.
Nigdy nie wyszła za mąż, mieszkała z siostrą Heleną i rodziną drugiej siostry, Stanisławy.

Aniela Makarewiczówna była bardzo pobożna, codziennie uczestniczyła w mszy św. Od wczesnej wiosny do późnej jesieni chodziła do kościoła boso. Jej charakterystyczną sylwetkę o bosych stopach, w ciemnych, sięgających ziemi sukniach zapamiętało wielu ozorkowian.

Zmarła w wieku 91 lat w swoim domu, została pochowana na cmentarzu Starym w Ozorkowie.

Oprac. Danuta Trzcińska

Przypisy

  1. Ochotnicza Legia Kobiet - polska ochotnicza organizacja wojskowa utworzona we Lwowie w 1918 r. przez kobiety, pragnące walczyć o niepodległość Polski.
  2. Odznaka ustanowiona prawdopodobnie w 1920 r. Najważniejszym kryterium przyznania odznaki była 6-miesięczna służba w Ochotniczej Legii Kobiet.
  3. Markert Z., Odznaka Za Trud Ofiarny, Przegląd Historyczno-Wojskowy 2015, 16(67)/4 (254), s. 141-168 [dostęp 27.09.2018] A. Makarewicz jest wymieniona na s. 17, poz. w tabeli 135.
  4. Obecnie Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach.
  5. Garlicki A., Józef Piłsudski 1867-1935. Warszawa 1988, s. 699.
  6. Diariusz (pamiętnik) znajduje się w zbiorach Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.