Kropp Teodozja

<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol> Teodozja Kropp (ur. 28 października 1895 r. w Ozorkowie, zm. 16 stycznia 1978 r. w Zgierzu) – nauczycielka, pedagog, kierownik szkół, społecznik.

Biografia

Urodziła się w rodzinie wielodzietnej (miała sześć sióstr i dwóch braci) jako córka Jana i Wiktorii z Plucińskich małżeństwa Waltratusów. Ojciec z zawodu był zdunem, ale rodzina utrzymywała się z ogrodnictwa, uprawiając głównie warzywa. Ambicją rodziców, a szczególnie matki, było dać dzieciom wykształcenie. Były one wychowywane w szacunku dla pracy i wzajemnej pomocy. Dzięki temu pięcioro z rodzeństwa Teodozji ukończyło wyższe studia, a brat Antoni, inżynier, ukończył dwa wydziały Politechniki Warszawskiej.

W 1922 r. wyszła za mąż za wdowca z jednym dzieckiem, Wacława Kroppa, ówczesnego wiceburmistrza Ozorkowa. Z tego związku przyszło na świat dwoje dzieci: córka Janina Łucja i syn Bohdan Jan.

Wybuch II wojny światowej i okupacja niemiecka całkowicie odmieniły życie rodziny Kroppów. Wielką tragedią dla Teodozji było aresztowanie i wywiezienie do obozu koncentracyjnego jej męża, Wacława Kroppa. Ostrzeżona przez przyjaciół, że również będzie aresztowana, uciekła do Generalnej Guberni. Tam z trudnością znalazła pracę ze względu na nazwisko. Dzięki pomocy „podziemia warszawskiego” otrzymała posadę nauczyciela we wsi Wiersze w gminie Kampinos. Następnie wróciła po dzieci do Ozorkowa. Pracowała w maleńkiej szkole, zaledwie 1-izbowej. Zetknęła się tu z partyzantką leśną, której odwagę podziwiała. Nie widząc perspektyw i szans przede wszystkim dla dzieci, przeniosła się na warszawską Pragę. Znalazła pracę w szkole nr 58 na Targówku. Prowadziła również tajne nauczanie. W styczniu 1942 r. została aresztowana na ulicy i osadzona w więzieniu na Pawiaku. Miała jednak szczęście - w trakcie odliczania więźniów znalazła się w grupie do zwolnienia. Wkrótce po tym dotarła do niej wiadomość, że mąż zmarł „na serce” w obozie w Dachau.

Po wyzwoleniu Teodozja Kropp wróciła do Ozorkowa. Z dniem 1 marca 1945 r. Inspektorat w Łęczycy zlecił jej organizację Szkoły Nr 3. Jednocześnie, w tym samym budynku, stworzyła szkołę wieczorową przeznaczoną dla starszej młodzieży, która podczas wojny nie mogła się uczyć. Warunki w obu szkołach były bardzo trudne. Brakowało ławek, tablic, podręczników, zeszytów i piór. Uczniowie przynosili z domu stołki i krzesła. Pisano na starych gazetach i drukach niemieckich. Mimo to zapał do nauki był wielki, co proporcjonalnie przekładało się na chęć do pracy dydaktycznej. Wielu ówczesnych absolwentów osiągnęło sukces, m.in. jako nauczyciele czy pracownicy umysłowi.

Równocześnie pani Kropp zajmowała się domem. Wychowała ośmioro dzieci: pasierbicę, dwoje dzieci pasierbicy (po jej zamordowaniu), dwoje własnych dzieci i troje dzieci córki. Wykształciła kilka pokoleń młodzieży, pracując w zawodzie nauczyciela przez 57 lat.

Edukacja

• 1902-1908 prywatna 6-letnia szkoła powszechna w Ozorkowie (tzw. schlösserowska, w jęz. ros. i niem.)
• kursy przygotowawcze w Studium Nauczycielskim w Kaliszu, zakończone egzaminem w 1914 r. i uprawnieniami nauczyciela szkoły powszechnej
• 1919-1920 Wyższy Kurs Pedagogiczny w Warszawie ze specjalizacją geografia
• 1956-1957 Studium Nauczycielskie w kierunku jęz. rosyjski

Praca

• 01.09.1914 - 15.10.1918 nauczycielka mianowana w Szkole Powszechnej we wsi Romartów, gm. Witonia, pow. łęczycki. Szkoła miała 4 klasy i 120 uczniów. Nominację potwierdziły władze polskie 1 października 1917 r.
• bezpłatne kursy dokształcania dorosłych analfabetów
• 15.11.1918 - 01.04.1919 nauczycielka we wsi Krzepocinek, gm. Gostków
• 01.04.1919 - 01.09.1919 nauczycielka w Szkole Powszechnej w Ozorkowie
• 01.09.1920 - 15.09.1922 nauczycielka w Szkole Specjalnej (eksperymentalnej) nr 88 w Łodzi
• 15.09.1922 - 01.09.1923 nauczycielka w Szkole Powszechnej Nr 2 w Ozorkowie
• 01.09.1923 - 06.09.1939 kierowniczka Szkoły Powszechnej Nr 4, następnie Szkoły Podstawowej Nr 3 i Gimnazjum w Ozorkowie
• 01.11.1940 - 01.09.1941 nauczycielka w szkole we wsi Wiersze, gm. Kampinos
• 01.09.1941 - 31.08.1944 nauczycielka w Szkole Podstawowej nr 58 w Warszawie na Targówku
• 01.09.1942 - 31.08.1944 tajne nauczanie w Warszawie
• 01.03.1945 - 13.09.1950 kierowniczka Szkoły Podstawowej Nr 3, ul. Słowackiego
• 13.09.1950 - 01.08.1952 kierowniczka Szkoły Podstawowej Nr 4, ul. Średnia
• 01.08.1952 - 15.02.1966 nauczycielka w Szkole Podstawowej Nr 1, ul. Kościuszki
• 15.02.1966 - 1971 nauczyciel-bibliotekarz w Szkole Podstawowej Nr 3, ul. Słowackiego

Odznaczenia

• Srebrny Krzyż Zasługi (1937)
  

Oprac. Danuta Trzcińska, Zdzisław Żerkowski