Kościoły w gminie Ozorków
Spis treści
Kościół pw. Opieki Świętego Józefa w Leśmierzu
Pierwotną kaplicę leśmierzanie zawdzięczają Władysławowi Boetticherowi i Towarzystwu Przemysłowemu Leśmierz.
W 1897 r. Boetticher z własnych funduszy rozpoczął budowę rzymskokatolickiej, kamiennej kaplicy z przeznaczeniem dla mieszkańców i pracowników Leśmierza[1]. Dzięki staraniom Władysława Boettichera w Leśmierzu zatwierdzono kapelanię, a w 1906 r. ustanowiono ją filią parafii Góra Świętej Małgorzaty. Jej pierwszym kapelanem był ks. Stanisław Suchański.
W l. 1939-1945 kościół dla wiernych był zamknięty. Niemcy uczynili z niego magazyn zboża. Po wojnie kościół kontynuował posługę duszpasterską nadal jako filia Góry św. Małgorzaty. 6 sierpnia 1978 r., biskup Józef Rozwadowski, ordynariusz diecezji łódzkiej, erygował przy niej samodzielną parafię. Pierwszym proboszczem został ks. Kazimierz Kowalski. 16 października 1983 r. podczas wizyty kanonicznej parafii, ks. biskup doc. Bohdan Bejze dokonał poświęcenia nowo wybudowanej plebanii oraz malatury Kościoła. Od 25 marca 1992 r. kościół w Leśmierzu wchodzi w skład dekanatu łęczyckiego diecezji łowickiej. W 2008 r. kościół pw. Opieki św. Józefa obchodził 11-lecie konsekracji i 30-lecie erygowania parafii. Leśmierski kościół wzniesiono w stylu neogotyckim. Jednonawowy kościół imponuje pięknym, dębowym ołtarzem głównym. Zabytkowe elementy w dębowym wyposażeniu kościoła to również chrzcielnica, ambona, stary zegar kurantowy. Na uwagę zasługują imponujące cztery witraże wykonane z kolorowego szkła przez niemieckich mistrzów. Całość wystroju kościoła dopełniają obrazy olejne, namalowane na zamówienie ówczesnego proboszcza.[2]
Kościół pw. św. Wawrzyńca Diakona i Męczennika w Solcy Wielkiej
Pierwotnie kościół posiadał drewniana konstrukcję zrębową, ufundowany prawdopodobnie w XIV w. przez arcybiskupa Jarosława, przetrwał do 1640 r. Parafia erygowana została przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Borgię Skotnickiego. Obsługiwali go misjonarze z Łęczycy. W 1640 r. z fundacji arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Lipskiego wystawiono nowy kościół, który zaniedbany przez tutejszych plebanów uległ zniszczeniu i w końcu XVIII w. został rozebrany. W 1782 r. z fundacji arcybiskupa gnieźnieńskiego Antoniego Ostrowskiego został pobudowany nowy kościół z drewna kostkowego na fundamencie z kamienia i cegły, który przetrwał do 1902 r. Na jego miejsce stanął obecny kościół budowany w latach 1903-1909. Konsekracji dokonał biskup warszawski Kazimierz Ruszkiewicz 31 sierpnia 1912 r. Wnętrze kościoła zostało odnowione w 1936 r. przez malarza Leona Zdziarskiego, prof. Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Kościół w Solcy Wielkiej zbudowany jest na planie wydłużonego prostokąta z czerwonej cegły. W elewacji frontowej kościoła dominują trzy wieże. Od strony zachodniej sylwetkę architektoniczną kościoła wzbogacają przybudowane do boków prezbiterium i zakończeń naw bocznych, trójbocznie zamkniętych. Elewacja frontowa świątyni należy do szczególnie bogatych. W przedsionku kościoła stoi późnogotycka kamienna kropielnica z początków XVI w. Najstarszy zabytek świątyni, prezbiterium z ołtarzem pochodzi z 1809 r. Do najcenniejszych zabytków soleckiego kościoła należy drewniana chrzcielnica wczesnobarokowa z pierwszej połowy XVII w., niezwykle bogato ozdobiona dłutem snycerza i kolorowo ubarwiona. Na szczególną uwagę zasługują również: ława kolatorska przeznaczona dla kolatorów tzn. osób szczególne zasłużonych dla kościoła, ambona z 1911 r. w stylu modernistycznym, ściana chórowa z 14-głosowymi organami z 1924 r. wykonanymi przez Antoniego Adolfa Homana oraz dębowy konfesjonał w stylu eklektycznym z ok. 1900 r.
Podczas II wojny światowej kościół został zniszczony. Odnowiono go częściowo w l. 1968-1985. W 1994 r. wymieniono szkło okienne i przeprowadzono renowację głównego ołtarza. W 1990 r. przeprowadzono remont wież, a w 1996 r. kościół pomalowano. W l. 2008-2011 poddano renowacji i wyremontowano organy kościelne i prospekt. Kościół św. Wawrzyńca Diakona i Męczennika w Solcy Wielkiej został wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków.[3]
Kościół pw. Bożego Ciała i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Modlnej
Kościół[4] został zbudowany pod koniec XVI w. Około 1660 r. dobudowano do niego murowaną kaplicę, której fundatorem był Stanisław Warszycki herbu Abdank, który również ufundował nagrobek swego ojca Macieja Warszyckiego. Erekcja kaplicy odbyła się w 1634 r., co świadczyć może o długotrwałym procesie realizacji przedsięwzięcia lub powtórnym jego uposażeniu. W 1886 r. świątynia została gruntownie odnowiona. Kościół jest jednonawowy, konstrukcji zrębowej, oszalowany. Nawa prostokątna z nieco węższym prezbiterium. Dach czterospadowy, kryty częściowo gontem, częściowo blachą miedzianą, wieżyczka pokryta gontem.
Na szczególna uwagę zasługuje: barokowy ołtarz główny, ozdobiony we wnękach rzeźbami św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa z końca XVII w. oraz obrazami Matki Boskiej z Dzieciątkiem i św. Stanisława z Piotrowinem z XVIII w., ambona barokowa, krucyfiksy barokowe z XVII w., kuta krata zamykająca kaplicę, chrzcielnica kamienna barokowa i kropielnica kamienna z XV w.
W 1886 r. kościół przeszedł gruntową odnowę. Opiekę nad parafią sprawował wówczas ks. Ludwik Tymeniecki. Następny gruntowy remont kościół przeszedł w 1924 r., jego inicjatorem był ks. Jerzy Kiełduszyc. We wrześniu 1939 r. w czasie Bitwy nad Bzurą armatni pocisk wyrwał z kaplicy sporą część ściany i okna. W krypcie więziono pierwszych aresztowanych mieszkańców. Kościół pełnił również funkcję magazynu zboża, a także koszar dla żołnierzy Wermachtu. W roku 2010 dzięki staraniom proboszcza ks. Zenona Piechoty oraz parafian został wymieniony dach kościoła, a w 2012 r. przeprowadzono remont elewacji. Obok kościoła stoi murowana dzwonnica z 1905 r., która jest wpisana do gminnej ewidencji zabytków oraz stary budynek z 1902 r. pełniący funkcje plebanii do 2002 r.[5]
Kościół pw. Matki Bożej Królowej w Sokolnikach Lesie
Przez długie lata mieszkańcy Sokolnik Lasu i wypoczywający letnicy korzystali z posługi duszpasterzy w kościele parafialnym pw. Bożego Ciała i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Modlnej. Aby ułatwić im udział w Najświętszej Ofierze, w latach 1982-1984 w osadzie wybudowany został kościół filialny parafii Modlna. 1 lipca 1998 r. przy istniejącym kościele abp Władysław Ziółek erygował parafię Matki Bożej Królowej, której proboszczem został ks. Zbigniew Zgoda. 19 października 2003 r. metropolita łódzki dokonał konsekracji świątyni parafialnej, poświęcenia pomnika Jana Pawła II i nadał proboszczowi parafii godność kanonika.
Kościół zaprojektowany przez arch. Mirosława Rybaka wybudowano w latach 1982-1984. Zatwierdzony do realizacji projekt składał się z czterech brył i miał chór, jednak w trakcie realizacji inwestor zmniejszył wielkość kościoła o jedną bryłę oraz chór, co było podyktowane sytuacją ekonomiczną. Kościół składa się z trzech nakładających się na siebie brył z wieżą dzwonniczą górującą nad kruchtą. Z budynkiem kościoła połączona jest plebania. Jednonawowe wnętrze świątyni zamyka prezbiterium. Na jego ścianie głównej stoi ołtarz wyobrażający scenę z Golgoty: ukrzyżowanie Jezusa i stojących pod krzyżem Maryję i św. Jana. Poprzedzają go granitowy stół ołtarzowy i takaż ambonka lektorska. W nawie przy prezbiterium znajdują się: chrzcielnica i – po przeciwnej stronie – ołtarz boczny Matki Bożej Królowej z obrazem tytularnym, licznymi wotami oraz skarbonką.
Linki zewnętrzne
http://osadnicy.info/okreg-lodzki/ozorkow/ozorkow-i-okolice/lesmierz/kaplica-w-lesmierzu
http://diecezja.lowicz.pl/serwis/index.php
http://parafiasokolniki.pl
Oprac. Barbara Manista
Przypisy
- ↑ Księga Jubileuszowa Towarzystwa Przemysłowego Leśmierz, red. Władysław Bułakowski, Leśmierz 1913, s. 58.
- ↑ Gmina Ozorków. Historia i Współczesność, red. Lucyna Sztompka, Ozorków 2014, s. 132-135.
- ↑ Tamże, s. 149-155.
- ↑ Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych woj. łódzkiego (nr rej.A/497/143 z 4 sierpnia 1967 r.), objęty strefą ochrony ekspozycji.
- ↑ Gmina Ozorków. Historia i Współczesność, red. Lucyna Sztompka, Ozorków 2014, s. 139-141.
