Kozietulski Bolesław

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Bolesław Kozietulski w mundurze Ochotniczej Straży Pożarnej

Bolesław Skarbek Kozietulski (ur. 18 września 1880 r. w Warszawie, zm. 23 maja 1967 r. w Zgierzu) – inżynier włókiennik, wieloletni dyrektor Tkalni w Towarzystwie Schlösserowskiej Przędzalni Bawełny i Tkalni S.A. w Ozorkowie, filantrop

Biografia

Syn Karola h. Awdaniec, powstańca styczniowego i Celiny z Saxów. Matka była córką lekarza, ukończyła Konserwatorium Muzyczne w Warszawie z odznaczeniem złotym medalem.

Do szkoły uczęszczał początkowo w Lublinie – do Gimnazjum Filologicznego. Po przeniesieniu się rodziny do Warszawy kończył nauki w Szkole Technicznej (1890-1898). Po jej ukończeniu wstąpił na praktykę do Żyrardowskich Zakładów. Pracował tam do 1910 r. z przerwą (1901-1904) na studia w Wyższej Szkole Tkackiej w Krefeld w Niemczech (Höhere Webschule Crefeld). Studia ukończył z tytułem inżyniera włókiennika. W Żyrardowskich Zakładach pracował na stanowisku kierownika tkalni. W tym czasie został wysłany do Niemiec do Drezdeńskiej Fabryki Koronek i Firanek oraz do Szwajcarii w celu przeprowadzeniu prób wyrobu haftów na krosnach żakardowych. Po fiasku tego projektu przeniósł się do pracy w tkalni braci Płazińskich w Bobrzy. Była to fabryka tkanin bawełnianych (późniejsze Zakłady Dziewiarskie Electa. Pracował w tej fabryce do 1912 r.

W 1913 roku podjął pracę w Towarzystwie Schlösserowskiej Przędzalni Bawełny i Tkalni S.A. w Ozorkowie, początkowo jako kierownik tkalni, a od 1929 r. jako dyrektor techniczny (do 1940 r.).

7 lutego 1910 r. w Kościele św. Barbary w Warszawie zawarł związek małżeński z Heleną Franciszką Wajs, która w okresie międzywojennym była nauczycielką w Szkole Powszechnej Publicznej nr 2 w Ozorkowie.

W 1920 r. wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, aby jako artylerzysta bronić odrodzonego państwa przed najazdem bolszewickim. Uczestniczył w Cudzie nad Wisłą, później walczył pod Lwowem.
We wrześniu 1939 r., po wkroczeniu Niemców do Polski, został uwięziony jako polityczny jeniec wojenny w byłej fabryce Glasera w Radogoszczu. Po dwóch miesiącach cały ten obóz, liczący 1200 więźniów (dalszych 200 osób rozstrzelano w lasach lućmierskich), został wywieziony do Krakowa, gdzie więźniów wypuszczono na wolność bez prawa powrotu do Łodzi i przyłączonych do Rzeszy ziem. Z Krakowa wyjechał do rodziny do Warszawy. W 1940 r. pracował jako doradca techniczny w nowopowstałych dwóch tkalniach produkujących tkaniny ze sztucznego jedwabiu. Do Powstania Warszawskiego mieszkał na Saskiej Kępie przy ul. Waszyngtona 1 wraz z żoną i synową, żoną Witolda (starszy syn Przemysław, kapitan Wojska Polskiego, został zamordowany przez Rosjan jako jeniec wojenny w kwietniu 1940 r. w więzieniu w Twerze, młodszy Witold zmarł z trudów wojennych w 1940 r.).

Po zajęciu dzielnic Warszawy: Grochowa i Pragi przez Armię Czerwoną i 3 Dywizję Piechoty I Armii Wojska Polskiego, Delegatura Ministerstwa Przemysłu utworzyła w grudniu 1944 r. biuro, gdzie przyjmowano zgłoszenia do grup operacyjnych działających na terenach zajmowanych przez wojsko. Bolesław Skarbek-Kozietulski zgłosił się tam do pracy. Jego zadanie polegało na zabezpieczaniu fabryk i innych obiektów przemysłowych położonych na prawym brzegu Wisły. Po zajęciu Warszawy przez Armię Czerwoną polecono mu przejść do miasta i zebrać informacje, w jakim stanie znajdują się tam zakłady produkcyjne. Wówczas przy Wydziale Przemysłowym zorganizowano grupy operacyjne i przyłączono go do grupy operacyjnej Łódzko-Wrocławskiej pod kierunkiem inż. Henryka Goleńskiego, późniejszego wiceministra Ministerstwa Przemysłu Lekkiego. Z grupą tą udał się w dn. 26.01.1945 r. do Łodzi, gdzie brał udział w zabezpieczaniu zakładów przemysłowych, głównie przed rabunkiem dokonywanym przez wojska sowieckie, i obsadzaniu kadrowo fabryk włókienniczych w Łodzi i okolicy.

Po rozwiązaniu grupy operacyjnej w dn. 15.02.1945 r. przeniesiony został do Wydziału Technicznego nowotworzonego Centralnego Zarządu Przemysłu Włókienniczego. W dn. 1.01.1946 r. przeniesiono go na stanowisko dyrektora tkalni lub dyrektora technicznego do Zjednoczonych Zakładów K. Scheiblera i L. Grohmana, przekształconych wówczas w Państwowe Zakłady Przemysłu Bawełnianego Nr 1 w Łodzi. W styczniu 1947 r. został przeniesiony do Dyrekcji Przemysłu Włókien Łykowych na stanowisko starszego inspektora (z zakazem piastowania funkcji kierowniczych za zwrócenie uwagi ministrowi Hilaremu Mincowi w czasie strajku prządek, że ministrowi rządu nie przystoi namawianie robotnic do dorabiania sobie do pensji przez kradzieże), gdzie pracował do 1 lipca 1958 r. Przez wiele lat mieszkał w Łodzi przy ul. Karolewskiej 78.

Zmarł 23.05.1967 r. w szpitalu w Zgierzu. Pochowany został w Łodzi na cmentarzu na Dołach (kwatera 58 linia 8).

Związki z Ozorkowem

Bolesław Kozietulski mieszkał w Ozorkowie wraz z rodziną w kamienicy na rogu ul. Łęczyckiej i Stypułkowskiego[1]. Był znanym i szanowanym obywatelem miasta. Działał w Ochotniczej Straży Pożarnej. 13 maja 1926 r. na walnym zgromadzeniu OSP został prezesem zarządu, a w kolejnych wyborach wiceprezesem. W okresie międzywojennym fundował prywatne stypendia naukowe dla uzdolnionych dzieci z biednych rodzin. Jeden z jego stypendystów pracował później w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.
Z okazji jubileuszu 25-lecia pracy otrzymał w prezencie od majstrów i biuralistów złoty zegarek kieszonkowy Omega, z którym się nie rozstawał aż do śmierci.

Galeria zdjęć

Oprac. Stryjeczny wnuk Piotr Skarbek-Kozietulski i Danuta Trzcińska

Przypisy

  1. K. Waszczuk, Wspomnienie o osobie, http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/9322/0/1 (dodane 8 maja 2013).