Kościoły w Ozorkowie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Uzupełnienie treści)
Linia 1: Linia 1:
 
<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>
 
<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>
 
==Kościół pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i Podwyższenia Krzyża Św.==
 
==Kościół pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i Podwyższenia Krzyża Św.==
[[Plik:Kościół św. józefa.jpg|thumb|150px|prawo|Pocztówka z ok. 1910 r.<ref>Pocztówka ze zbiorów ozorkowianina Dariusza Grzesika.</ref>]]
+
[[Plik:Kościół św. józefa.jpg|thumb|150px|prawo|Pocztówka, ok. 1910 r.<ref>Pocztówka ze zbiorów ozorkowianina Dariusza Grzesika.</ref>]]
 
[[Plik:Kościół św. józefa-2.jpg|thumb|150px|prawo]]
 
[[Plik:Kościół św. józefa-2.jpg|thumb|150px|prawo]]
 
[[Plik:Kościół św. józefa nocą.jpg|thumb|150px|prawo]]
 
[[Plik:Kościół św. józefa nocą.jpg|thumb|150px|prawo]]
Linia 24: Linia 24:
  
 
Kościół jest [[Zabytki Ozorkowa|zabytkiem]] wpisanym do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w poz. 1.
 
Kościół jest [[Zabytki Ozorkowa|zabytkiem]] wpisanym do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w poz. 1.
 
  
 
[[Plik:Pomnik-jana-pawła-II.jpg|thumb|70px|prawo]]
 
[[Plik:Pomnik-jana-pawła-II.jpg|thumb|70px|prawo]]
===Pomnik Jana Pawła II===
+
===Pomnik św. Jana Pawła II===
 
Przed wejściem do kościoła stoi pomnik św. Jana Pawła II. Pragnieniem ofiarodawców było, aby ów pomnik był "symbolem wielkości pontyfikatu Papieża Pielgrzyma, który stał się ogromnym autorytetem moralnym, etycznym i religijnym całego świata".<br />
 
Przed wejściem do kościoła stoi pomnik św. Jana Pawła II. Pragnieniem ofiarodawców było, aby ów pomnik był "symbolem wielkości pontyfikatu Papieża Pielgrzyma, który stał się ogromnym autorytetem moralnym, etycznym i religijnym całego świata".<br />
 
Twórcą pomnika jest prof. Czesław Dźwigaj. Poświęcenia w dn. 14 października 2005 r. dokonał arcybiskup metropolita Władysław Ziółek. <br />
 
Twórcą pomnika jest prof. Czesław Dźwigaj. Poświęcenia w dn. 14 października 2005 r. dokonał arcybiskup metropolita Władysław Ziółek. <br />
  
  
===Galeria zdjęć===
+
===Tablice pamiątkowe===
====Tablice pamiątkowe====
 
 
<gallery>
 
<gallery>
Tablica pamiątkowa-6.JPG|Tablica umieszczona nad wejściem głównym, z łacińską inskrypcją: "Uni Trinoque Domino" ("Bądź chwała Panu naszemu")<ref>Wers z pieśni ''O salutaris Hostia'', część hymnu ''Corpus Christi'', napisanego przez Tomasza z Akwinu.</ref>.
+
Tablica pamiątkowa-6.JPG|Tablica umieszczona nad wejściem głównym, z łacińską inskrypcją: "Uni Trinoque Domino" ("Bądź chwała Panu naszemu")<ref>Wers z pieśni ''O salutaris Hostia'', część hymnu ''Corpus Christi'', napisanego przez Tomasza z Akwinu.</ref> i datą A.D. 1887 r.
Tablica-2.jpg|Tablica z szarego kamienia, znajdująca się w kruchcie, z monogramem krzyża wpisanego w omegę.
+
Tablica-2.jpg|Tablica z szarego kamienia z monogramem krzyża wpisanego w omegę<ref>Omega u ramion krzyża uzmysławia wypowiedź Zbawiciela, że jest początkiem i końcem wszechświata.</ref>, znajdująca się w kruchcie, po prawej stronie od głównego wejścia.
 
Kościół św. Józefa-7.jpg|Tablica z historią kościoła, umieszczona w kruchcie, po lewej stronie od głównego wejścia.
 
Kościół św. Józefa-7.jpg|Tablica z historią kościoła, umieszczona w kruchcie, po lewej stronie od głównego wejścia.
 
Tablica-3.jpg|Na filarze prawej nawy tablica z szarego marmuru, z pozłacaną inskrypcją z 1934 r.
 
Tablica-3.jpg|Na filarze prawej nawy tablica z szarego marmuru, z pozłacaną inskrypcją z 1934 r.
Linia 47: Linia 45:
 
Tablica-8.jpg|Tablica z szarego piaskowca, zawieszona na zachodniej ścianie kościoła. Poświęcona jest "Poległym za Ojczyznę w latach 1918-1920". Znajduje się na niej znak krzyża, orzełek - symbol żołnierza polskiego, nazwiska poległych oraz słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego<ref>Słowa wypowiedziane w dniu 28.06.1926 r. podczas powtórnego pogrzebu poety Juliusza Słowackiego: "Są ludzie i prace ludzkie tak silne i tak potężne, że śmierć przezwyciężają i obcują między nami".</ref>.
 
Tablica-8.jpg|Tablica z szarego piaskowca, zawieszona na zachodniej ścianie kościoła. Poświęcona jest "Poległym za Ojczyznę w latach 1918-1920". Znajduje się na niej znak krzyża, orzełek - symbol żołnierza polskiego, nazwiska poległych oraz słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego<ref>Słowa wypowiedziane w dniu 28.06.1926 r. podczas powtórnego pogrzebu poety Juliusza Słowackiego: "Są ludzie i prace ludzkie tak silne i tak potężne, że śmierć przezwyciężają i obcują między nami".</ref>.
 
</gallery>
 
</gallery>
====Wnętrze====
+
 
 +
===Galeria zdjęć===
 
<gallery>
 
<gallery>
Kościół św. Józefa-2.jpg|Nawa główna
+
Kościół św. józefa-1.JPG|Kościół udekorowany flagami i wizerunkiem papieża Franciszka z okazji Jego pielgrzymki do Polski na  Światowe Dni Młodzieży, sierpień 2016 r.
 +
Kościół św. józefa-15.jpg|Widok od ul. ks. kard. S. Wyszyńskiego
 +
Kościół_św._józefa-17.jpg|Nawa główna
 
Kościół św. Józefa-8.jpg|W ołtarzu głównym znajduje się obraz Świętego Józefa z Dzieciątkiem Jezus, a w owalu powyżej obraz Świętej Katarzyny.
 
Kościół św. Józefa-8.jpg|W ołtarzu głównym znajduje się obraz Świętego Józefa z Dzieciątkiem Jezus, a w owalu powyżej obraz Świętej Katarzyny.
 
Kościół św. Józefa-13.jpg|Wnęka o wykroju arkadowym po prawej stronie prezbiterium. Wypełnia ją obraz Świętej Rodziny.
 
Kościół św. Józefa-13.jpg|Wnęka o wykroju arkadowym po prawej stronie prezbiterium. Wypełnia ją obraz Świętej Rodziny.

Wersja z 08:48, 4 sie 2016

<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>

Kościół pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i Podwyższenia Krzyża Św.

Pocztówka, ok. 1910 r.[1]
Kościół św. józefa-2.jpg
Kościół św. józefa nocą.jpg

Parafialny kościół rzymskokatolicki, pl. Jana Pawła II 5.

Historia

Pierwszą oficjalną wzmianką o kościele jest zapis z 1654 r., w którym ówczesny właściciel Ozorkowa, Jan Szymon Szczawiński, w piątek po święcie Niepokalanego Poczęcia nakazuje z cegły wybudować kościół murowany służący za kaplicę dworską (dzisiejsze prezbiterium i część nawy głównej)[2]. 15 kwietnia 1668 r. został konsekrowany przez biskupa chełmskiego Jana Różyckiego.
W 1887 r. kościół rozbudowano przez wydłużenie nawy, dobudowanie kaplicy i wzniesienie wieży. Wewnątrz świątyni nastąpiła wymiana obrazu Świętej Rodziny na obraz świętego Józefa z dzieciątkiem Jezus, a w owalu nad głównym ołtarzem umieszczono obraz świętej Katarzyny.
Po zakończeniu I wojny światowej, odrodzenie państwa polskiego dało możliwość przeprowadzenia szeregu inwestycji:

  • zakupiono nowe dzwony (1925),
  • kościół został zelektryfikowany (1928),
  • zakupiono nowe 16-głosowe organy (1930),
  • położono posadzkę terakotową (1931).

W l. 1932-34 kościół został ponownie rozbudowany przez dobudowanie dwóch naw, dwóch kaplic, skarbca i zakrystii. Dalsze prace przerwała II wojna światowa; kościół został sprofanowany i zamieniony na skład zboża.
Po zakończeniu wojny kościół wrócił do prawnych właścicieli, a administratorzy mianowani przez władzę kościelną z każdym rokiem przeprowadzają różne inwestycje. Dzięki zaangażowaniu ks. Leona Leszczyńskiego, proboszcza parafii św. Józefa w l. 1948-1960, zakupiono nowe żyrandole i założono elektryczne ogrzewanie. W grudniu 1981 r. zainstalowano nowoczesną na owe czasy radiofonię. Kilkakrotnie odnawiano elewację budynku. W 2011 r. przeprowadzono gruntowne prace remontowe na zewnątrz. Pomalowano elewację, odnowiono pokrycie kopuły wieży, teren wokół kościoła (tzw. cmentarz) wyłożono czerwoną kostką brukową, a ogrodzenie obłożono granitowymi płytami.
W 2013 r. zmieniło się otoczenie kościoła. W ramach rewitalizacji placu Jana Pawła II[3] przebudowano chodnik przed schodami wejściowymi i urządzono estetyczny skwerek. Kościół zyskał również nowe oświetlenie zewnętrzne; fasadę świątyni oświetlają specjalne lampy.
W 2015 r. pomalowano ściany wewnątrz kościoła i odnowiono tabernakulum.

Architektura

Kościół orientowany[4], wzniesiony na rzucie krzyża. Od zachodu trzykondygnacyjna wieża dzwonnicza z zegarem, na parterze której znajduje się kruchta. Wieża podzielona jest przez zdwojone pilastry, które obramowują portal z tympanonem i otwory okienne sklepione półkoliście. Zwieńczenie wieży stanowi barokowy, baniasty, czteroboczny hełm. Nad nim wznosi się ażurowa latarnia nakryta również cebulastym czworobocznym hełmem z metalowym krzyżem na szczycie.
Kościół wyjątkowo eksponowany z kierunku północno-zachodniego, od ul. Listopadowej.
Najstarszym i najwartościowszym elementem architektonicznym wnętrza jest barokowe prezbiterium z dziewiętnastowieczną sztukaterią sklepienia. Cennymi walorami charakteryzują się trzy barokowe ołtarze i barokowa ambona. Wnęki okienne zdobią piękne witraże z postaciami świętych. Na chórze, na który można wejść zabytkowymi, neogotyckimi, kręconymi schodami z żelaza, znajdują się oryginalne, 16-głosowe organy, zakupione w 1930 r.

Kościół jest zabytkiem wpisanym do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w poz. 1.

Pomnik-jana-pawła-II.jpg

Pomnik św. Jana Pawła II

Przed wejściem do kościoła stoi pomnik św. Jana Pawła II. Pragnieniem ofiarodawców było, aby ów pomnik był "symbolem wielkości pontyfikatu Papieża Pielgrzyma, który stał się ogromnym autorytetem moralnym, etycznym i religijnym całego świata".
Twórcą pomnika jest prof. Czesław Dźwigaj. Poświęcenia w dn. 14 października 2005 r. dokonał arcybiskup metropolita Władysław Ziółek.


Tablice pamiątkowe

Galeria zdjęć


Kościół pw. Dwunastu Apostołów Jezusa Chrystusa

Kosciol-ea1.jpg
Kosciol-ea3.jpg
Kościół w zimowej szacie, styczeń 2016 r.
Widok od ul. Zgierskiej

Parafialny kościół ewangelicko-augsburski, ul. Zgierska 2

Historia

Zbudowany w stylu późnoklasycystycznym wg projektu Piotra Frydrycha. Budowę rozpoczęto w 1840 r., kiedy proboszczem parafii był ks. Edward Stiller. Został poświęcony przez ks. Superintendenta Modla z Kalisza w dn. 9 października 1842 r. Kościół był jedną z najbardziej okazałych światyń ewangelickich, zbudowanych na ziemiach polskich w I poł. XIX w.
Głównymi fundatorami byli przemysłowi potentaci Ozorkowa: Fryderyk Schlösser i Wilhelm Werner. Budowę wieży, postawionej w 1882 r., finansował Henryk Schlösser, syn Fryderyka.

Po II wojnie światowej w kościele zorganizowano obóz przejściowy dla ozorkowskich ewangelików powyżej 14. roku życia, których następnie przeprowadzono do obozu na Sikawie (Łódź). Po likwidacji obozu świątynię przekazano w administrację Kościoła rzymskokatolickiego i pod wezwaniem św. Tadeusza została filią parafii św. Józefa w Ozorkowie. Dopiero w 1953 r., w wyniku procesu sądowego, parafia w Ozorkowie odzyskała budynek kościoła, który był pozbawiony organów, ławek, żyrandoli, dzwonów oraz całej dokumentacji parafialnej. Dzięki zaangażowaniu pastorów: ks. Mariusza Wernera i ks. dr Marcina Undasa oraz ofiarności i pracowitości parafian przeprowadzono szereg prac remontowych i uzupełniono wyposażenie:

  • sprowadzono ławki z kościoła w Kamiennej Górze (1955);
  • wymieniono instalację elektryczną (l. 60.);
  • dach kościoła pokryto blachą ocynkowaną (początek l. 70.);
  • przeprowadzono remont w środku dzwonnicy oraz zawieszono większy dzwon, przewieziony z parafii ewangelickiej w Łowiczu (1997);
  • odnowiono elewację dzwonnicy (2013)
  • dach nawy głównej pokryto nową blachą tytanowo-cynkową (2014).

Od 1994 r. na wniosek Rady Parafialnej i stosownej uchwały Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego kościół nosi nazwę Dwunastu Apostołów Jezusa Chrystusa.

Architektura

Kościół wzniesiony na planie prostokąta, w stylu późnoklasycystycznym. Fasada zdobiona jest wysokim portykiem, wspartym na czterech korynckich kolumnach i zwieńczona trójkątnym frontonem. Na narożach budynku znajdują się pseudoryzality, nieznacznie wybijające się poza linię dachu. Na szczycie każdego z nich stoją rzeźby trzech apostołów (w sumie dwunastu). Dach przykryto kopułą z cynkowej blachy, zwieńczoną latarnią z wysokim krzyżem. Wnętrze kościoła, za pomocą rzędu jońskich kolumn, podzielone jest na trzy nawy. Nad nawami znajdują się dwupiętrowe drewniane empory. Zabytkową wartość posiada chrzcielnica, krucyfiks z XIX w. oraz wiszący w głównym ołtarzu obraz przedstawiający Chrystusa Zmartwychwstałego i Apostołów.[9]

Kościół jest zabytkiem wpisanym do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w poz. 2.


Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski

Kosciol-NMP-1.JPG

Parafialny kościół rzymskokatolicki, ul. Adamówek 4/6.

Historia

1 sierpnia 1992 r. abp. Władysław Ziółek erygował parafię, oddaną opiece Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Trud organizacji duszpasterstwa spoczął na barkach ks. proboszcza Józefa Piaskowskiego.
Budowę kościoła rozpoczęto 4 maja 1995 r. według projektu architektów Mirosława Rybaka i Marka Grymina oraz konstruktora inż. Janusza Freya. Kamień węgielny pod wznoszoną świątynię poświęcił w 1997 roku Jan Paweł II. W roku 2002 zawieszono dzwon, a w 2003 r. na dachu kościoła zamontowano krzyż. 23 listopada tegoż roku ks. arcybiskup Władysław Ziółek odprawił uroczystą mszę, połączoną z poświęceniem kościoła. W kolejnych latach trwały prace wykończeniowe wewnątrz i na zewnątrz.

Architektura

Nowoczesny kościół z czerwonej cegły, pięknie usytuowany na wzgórzu wśród zieleni. Zwany jest przez mieszkańców kościołem "na górce". Nawę główną, wzniesioną na planie kwadratu, kryje kasetonowy stropodach pokryty dachówką ceramiczną, opadający dwuspadowo po przekątnej. Konstrukcja budynku mieszana, żelbetowo-murowa. Ściany wewnętrzne zdobią malowidła przedstawiające historię zbawienia autorstwa salezjanina prof. Tadeusza Furdyny. Okna zdobią wielobarwne witraże, ufundowane przez parafian. We wnęce prezbiterium, na ścianie ołtarzowej przedstawiona jest scena ukrzyżowania – rozpięty na krzyżu Chrystus i stojący u jego stóp św. Jan i Maryja. Obok znajduje się tabernakulum. Ołtarze boczne poświęcone są Matce Bożej Częstochowskiej i Miłosierdziu Bożemu. Wyposażenie kościoła stanowią także stacje Drogi Krzyżowej, chrzcielnica i dzwon.

Dęby Pamięci

W dniu 6 października 2010 r. na dziedzińcu kościoła posadzono dwa Dęby Pamięci i ustawiono kamienne obeliski ku czci oficerów Wojska Polskiego: kapitana Przemysława Kozietulskiego i porucznika Aleksandra Mieszalskiego, zamordowanych w Twerze i Charkowie w roku 1940 przez NKWD.

Kaplice

Kościół rektoralny pw. Najświętszego Serca Jezusowego przy Zgromadzeniu Zakonnym Sióstr Urszulanek pw. Serca Jezusa Konającego, ul. Łęczycka 30

Filia kościoła parafialnego pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i Podwyższenia Krzyża Św., zbudowana w stylu klasycystycznym w 1932 r.
Budynek na planie prostokąta z przybudówką od strony wschodniej, mieszczącą przedszkole. Elewacja frontowa rozczłonowana czterema żłobkowanymi pilastrami, w tym dwoma narożnymi o klasycznych głowicach oryginalnie stylizowanych motywami roślinnymi. Pilastry podtrzymują belkowanie zdobione profilowanym gzymsem i zwieńczone trójkątnym frontonem z krzyżem osadzonym na przodzie kalenicy dwuspadowego dachu. Nad drzwiami wejściowymi flankowanymi pilastrami duży okrągły otwór okienny wypełniony szklaną rozetą. Wnętrze jednonawowej świątyni rozświetlają półkoliście zamknięte dwa otwory okienne elewacji frontowej oraz po dwa w elewacjach bocznych.
Obok kościoła od 1937 r. na wysokim cokole stoi żelazna figura Matki Boskiej Łaskawej.

23 listopada 2014 r. do kaplicy zostały uroczyście wprowadzone relikwie św. Jana Pawła II.

Kaplica pw. Najświętszej Maryi Panny Bolesnej na cmentarzu Starym, ul. Zgierska 33

Budowę kaplicy rozpoczęto 4 maja 1982 r. Prace posuwały się dość szybko dzięki wielkiemu zaangażowaniu parafian. Pierwsza msza św. została odprawiona 31 października 1982 r., w jeszcze niewykończonym, surowym wnętrzu. Poświęcenia kaplicy dokonał 13 października 1984 r. bp ordynariusz Józef Rozwadowski, zaś dwa lata później nowy ordynariusz bp Władysław Ziółek poświęcił dzwony.
Po prawo przy wejściu głównym umieszczono pamiątkową tablicę ku czci ks. Jerzego Popiełuszki.
W kaplicy odbywają się nabożeństwa żałobne, a w niedziele msze św.

Kaplica pw. św. Marcina na cmentarzu Nowym, ul. Podleśna

Wzniesiona dzięki staraniom proboszczów i wiernych dwóch istniejących w Ozorkowie parafii: św. Józefa i NMP Królowej Polski. Budowę rozpoczęto w czerwcu 2001 roku, a zakończono 28 września 2002 r. poświęceniem przez arcybiskupa Władysława Ziółka.
W kaplicy odbywają się nabożeństwa żałobne.

Mauzoleum rodziny Schlösserów na cmentarzu ewangelicko-augsburskim, ul. Cmentarna 1

Kaplica z płyt jasnego piaskowca, zbudowana w l. 1884-1904 w stylu klasycystycznym przez Matyldę Schlösser - wdowę po Henryku Schlösserze. Posiada misternie zdobiony fryz w postaci dekoracji z wieńców laurowych. Portal wejściowy stanowi pogrubienie ściany w formie płaskiego filara z postaciami staroegipskich bóstw. Wejście do kaplicy stanowią dwuskrzydłowe drzwi z żelaznej kratownicy, o wzorze rozet wpisanych w koła. Na ścianie wschodniej znajduje się tablica inskrypcyjna, zawierająca łaciński akronim "D.O.M." (Deo Optimo Maximo - Bogu Najlepszemu i Największemu) oraz nazwiska "Heinrich und Carl Schlösser". Płyta podtrzymywana jest przez dwa klęczące skrzydlate Anioły Smutku. Całość ogrodzona jest zabytkowym parkanem z kutego żelaza z motywem stylizowanych kielichów kwiatowych i środkowego w formie obrączki.[10]
W kaplicy odbywają się nabożeństwa żałobne.

Linki zewnętrzne

http://archidiecezja.lodz.pl/new/par2.php?p_id=137&info=1
http://archidiecezja.lodz.pl/~ozorkow/
http://www.ozorkow.luteranie.pl/kosciol/

Bibliografia

Architektoniczne walory Ozorkowa, red. Danuta Trzcińska, Ozorków 2011.

Przypisy

  1. Pocztówka ze zbiorów ozorkowianina Dariusza Grzesika.
  2. Informacja pochodzi ze strony internetowej Archidiecezji Łódzkiej.
  3. Prace przeprowadzono w ramach projektu pn. „Rewitalizacja Placu Jana Pawła II w Ozorkowie w celu aktywizacji społeczno–gospodarczej historycznego centrum miasta”, realizowanego przez Gminę Miasto Ozorków, dofinansowanego ze środków unijnych.
  4. Orientowanie – w architekturze sakralnej zwrócenie części prezbiterialnej, mieszczącej ołtarz główny, ku wschodowi (łac. oriens - „wschód”).
  5. Wers z pieśni O salutaris Hostia, część hymnu Corpus Christi, napisanego przez Tomasza z Akwinu.
  6. Omega u ramion krzyża uzmysławia wypowiedź Zbawiciela, że jest początkiem i końcem wszechświata.
  7. Widnieje na nim łaciński napis: "D.O.M. Illustri domino Nicolao Szczawinski, In Szubsko haeredi, Castelano Brzezinae, ac demum Lecziciae. Cujus amorem in patriam, Res in bello Moschowico sub Stephano praeciarae gestae. Dexteritatem, commisiones, legationes ad externos principes, discordiarum moderationes, pietatem in Deum. Templum hoc cum monasterio a fundamentis extructum bonisque locupletatum testantur. Anno 1620. Die 8 Maii vita finita. Aetatis suae 72 patruo suo carissimo ex-fratre nepos mestus. Joannes Simon in Ozorkow Szczawinski capitaneus Leciciae fieri fecit".
  8. Słowa wypowiedziane w dniu 28.06.1926 r. podczas powtórnego pogrzebu poety Juliusza Słowackiego: "Są ludzie i prace ludzkie tak silne i tak potężne, że śmierć przezwyciężają i obcują między nami".
  9. Informacje i zdjęcia pochodzą ze strony http://www.ozorkow.luteranie.pl/kosciol/.
  10. Opis sporządzono na podstawie informacji zamieszczonych na stronie http://panaszonik.blogspot.com/2013/05/wycieczka-nr-165-ora-i-ozorkow.html

Oprac. Danuta Trzcińska