Kaźmierczuk Celestyn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Linia 16: Linia 16:
  
 
Początkowo pracowali w sowchozie<ref>Sowchoz jest to państwowe gospodarstwo rolne w Związku Radzieckim.</ref>, a wynagrodzeniem była skromna porcja jedzenia.  
 
Początkowo pracowali w sowchozie<ref>Sowchoz jest to państwowe gospodarstwo rolne w Związku Radzieckim.</ref>, a wynagrodzeniem była skromna porcja jedzenia.  
−
Sytuacja zesłańców uległa zmianie na lepsze w II poł. 1941 r.<ref>po zawarciu układu rządu polskiego gen. Władysława Sikorskiego na emigracji w Londynie z rządem ZSRR w lipcu 1941 r. i nawiązaniu tym samym stosunków dyplomatycznych. Na mocy tego układu więzieni i przebywający w rejonach deportacji stali się wolnymi, polskimi obywatelami.</ref> Rodzina Kaźmierczuków trafiła do kołchozu<ref>Kołchoz to rolnicza spółdzielnia produkcyjna, działająca w czasach ZSRR.</ref>. Tu wynagradzani byli pieniędzmi, ale nadal bytowali w trudnych, syberyjskich warunkach na „nieludzkiej ziemi”, w tzw. socjalizmie radzieckim.
+
Sytuacja zesłańców uległa zmianie na lepsze w II poł. 1941 r.<ref>Po zawarciu układu rządu polskiego gen. Władysława Sikorskiego na emigracji w Londynie z rządem ZSRR w lipcu 1941 r. i nawiązaniu tym samym stosunków dyplomatycznych. Na mocy tego układu więzieni i przebywający w rejonach deportacji stali się wolnymi, polskimi obywatelami.</ref> Rodzina Kaźmierczuków trafiła do kołchozu<ref>Kołchoz to rolnicza spółdzielnia produkcyjna, działająca w czasach ZSRR.</ref>. Tu wynagradzani byli pieniędzmi, ale nadal bytowali w trudnych, syberyjskich warunkach na „nieludzkiej ziemi”, w tzw. socjalizmie radzieckim.
  
−
Szansą na wydostanie się z Kraju Rad było wstąpienie do tworzącej się armii polskiej. Informacje docierały z dużym opóźnieniem. Celestyn już nie zdążył dołączyć do Armii Andersa<ref>Do sierpnia 1942 r. na terytorium ZSRR sformowana została blisko 100-tysięczna armia polska gen. Władysława Andersa. Po jej ewakuacji do Iranu w 1942 r. delikatne i na ogół trudne stosunki polsko-radzieckie uległy gwałtownemu pogorszeniu. Władze radzieckie likwidowały uprzednio przyznane polskiej społeczności przywileje oraz polskie instytucje podlegające dotychczas ambasadzie RP w Kujbyszewie. Po reakcji polskiego rządu na mord w Katyniu w kwietniu 1943 r. rząd radziecki zerwał stosunki dyplomatyczne z rządem polskim w Londynie.</ref>, ale udało mu się dotrzeć do formującej się I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i od 23 maja 1943 r. był w polskim mundurze. Po krótkim przeszkoleniu i złożeniu przysięgi został wysłany na pierwszą linię frontu. Będąc tylko żołnierzem w stopniu plutonowego, wraz z I Dywizją przeszedł cały szlak bojowy od Lenino do Berlina. Choć wielokrotnie ranny, przeżył walki pod Lenino, pod Puławami i o warszawską Pragę. Od lutego 1945 r. walczył o Wał Pomorski, forsował Odrę oraz wziął udział w szturmie Berlina. Po wojnie został awansowany najpierw do stopnia sierżanta, później podporucznika i porucznika.
+
Szansą na wydostanie się z Kraju Rad było wstąpienie do tworzącej się armii polskiej. Informacje docierały z dużym opóźnieniem. Celestyn już nie zdążył dołączyć do Armii Andersa<ref>Do sierpnia 1942 r. na terytorium ZSRR sformowana została blisko 100-tysięczna armia polska gen. Władysława Andersa. Po jej ewakuacji do Iranu w 1942 r. stosunki polsko-radzieckie uległy gwałtownemu pogorszeniu. Władze radzieckie likwidowały uprzednio przyznane polskiej społeczności przywileje oraz polskie instytucje podlegające dotychczas ambasadzie RP w Kujbyszewie. Po reakcji polskiego rządu na mord w Katyniu w kwietniu 1943 r. rząd radziecki zerwał stosunki dyplomatyczne z rządem polskim w Londynie.</ref>, ale udało mu się dotrzeć do formującej się I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i od 23 maja 1943 r. był w polskim mundurze. Po krótkim przeszkoleniu i złożeniu przysięgi został wysłany na pierwszą linię frontu. Będąc tylko żołnierzem w stopniu plutonowego, wraz z I Dywizją przeszedł cały szlak bojowy od Lenino do Berlina. Choć wielokrotnie ranny, przeżył walki pod Lenino, pod Puławami i o warszawską Pragę. Od lutego 1945 r. walczył o Wał Pomorski, forsował Odrę oraz wziął udział w szturmie Berlina. Po wojnie został awansowany najpierw do stopnia sierżanta, później podporucznika i porucznika.
  
 
Rodzina Celestyna wróciła do Polski, w swoje rodzinne strony, dopiero w 1946 r. Wędrówka z dalekiej Syberii trwała 2 miesiące.
 
Rodzina Celestyna wróciła do Polski, w swoje rodzinne strony, dopiero w 1946 r. Wędrówka z dalekiej Syberii trwała 2 miesiące.

Wersja z 07:07, 24 lut 2016

<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>

Celestyn Kaźmierczuk

Celestyn Kaźmierczuk (ur. 13 kwietnia 1916 r., zm. 21 grudnia 1991 r. w Ozorkowie) - żołnierz, cieśla, społecznik.

Biografia

Syn Wojciecha i Elżbiety, małżeństwa Kaźmierczuków, urodził się we wsi Patoki, pow. Bielsk Podlaski. Rodzina od wielu pokoleń, oprócz uprawy roli, zajmowała się obróbką drewna: ciesielstwem i stolarstwem.

Celestyn, po ukończeniu dwóch klas szkoły wiejskiej, wdrażany był do zawodu cieśli.

W l. 1937-1939 odbył obowiązkową służbę wojskową. Zmobilizowany 30 sierpnia 1939 r. brał udział w wojnie obronnej Polski[1] na Podlasiu.

W 1940 r. zawarł związek małżeński z Anną Brzezińską (c. Bronisława i Anny).

Rodzinna wieś, w wyniku przesuwania się frontu i granic obu okupantów na przełomie 1939/40 r., trafiła pod okupację sowiecką.

W pierwszych miesiącach 1941 r. cała rodzina Kaźmierczuków wraz z innymi polskimi rodzinami została wysiedlona na Syberię w okolice Nowosybirska, ponad 4600 km od domu. Koszmarna podróż pociągiem towarowym trwała 16 dni. Przebywali na odludziu, do najbliższego ośrodka cywilizacji było kilkadziesiąt kilometrów. Tam zmarł, w połowie 1942 r., senior rodu, Wojciech Kaźmierczuk, mający 70 lat.

Początkowo pracowali w sowchozie[2], a wynagrodzeniem była skromna porcja jedzenia. Sytuacja zesłańców uległa zmianie na lepsze w II poł. 1941 r.[3] Rodzina Kaźmierczuków trafiła do kołchozu[4]. Tu wynagradzani byli pieniędzmi, ale nadal bytowali w trudnych, syberyjskich warunkach na „nieludzkiej ziemi”, w tzw. socjalizmie radzieckim.

Szansą na wydostanie się z Kraju Rad było wstąpienie do tworzącej się armii polskiej. Informacje docierały z dużym opóźnieniem. Celestyn już nie zdążył dołączyć do Armii Andersa[5], ale udało mu się dotrzeć do formującej się I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i od 23 maja 1943 r. był w polskim mundurze. Po krótkim przeszkoleniu i złożeniu przysięgi został wysłany na pierwszą linię frontu. Będąc tylko żołnierzem w stopniu plutonowego, wraz z I Dywizją przeszedł cały szlak bojowy od Lenino do Berlina. Choć wielokrotnie ranny, przeżył walki pod Lenino, pod Puławami i o warszawską Pragę. Od lutego 1945 r. walczył o Wał Pomorski, forsował Odrę oraz wziął udział w szturmie Berlina. Po wojnie został awansowany najpierw do stopnia sierżanta, później podporucznika i porucznika.

Rodzina Celestyna wróciła do Polski, w swoje rodzinne strony, dopiero w 1946 r. Wędrówka z dalekiej Syberii trwała 2 miesiące. W 1959 r. z dwójką dzieci (córka ur. w 1947 r., syn rocznik 1953) przeprowadzili się do Ozorkowa. Celestyn znalazł pracę jako cieśla-stolarz w MHD[6], a żona Anna została szwaczką i krawcową w ZPO Latona.

Celestyn Kaźmierczuk, będąc sybirakiem[7], kombatantem, inwalidą[8], chętnie spotykał się z młodzieżą szkolną i wojskową oraz udzielał się w stowarzyszeniach wojskowych. Jako naoczny świadek okrucieństw dwóch systemów totalitarnych dawał świadectwo prawdzie historycznej. Przez ostatnie 10 lat życia zmagał się z chorobą nowotworową. Zmarł 21 grudnia 1991 r. Został pochowany z honorami wojskowymi na cmentarzu Nowym w Ozorkowie.

Odznaczenia

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[9]
  • Odznaka Grunwaldzka[10] przyznana w 1946 r.
  • Krzyż walecznych[11]
  • Medal za udział w wojnie obronnej 1939[12]
  • Medal za udział w walkach o Berlin[13]
  • Honorowy członek Koła Młodzieży Wojskowej (jako uczestnik szturmu na Berlin)[14]
  • Opiekun miejsc pamięci narodowej[15]
  • Członek ZBOWID[16]
  • Członek Związku Inwalidów Wojennych[17]
  • Odznaka Honorowa zasłużonego działacza Związku Inwalidów Wojennych[18]
  • Srebrny i Brązowy Medal za zasługi dla obronności kraju[19]
  • Medal za długoletnie pożycie małżeńskie (50 lat) przyznany w 1990 r. przez Prezydenta RP[20]

Źródła informacji

  1. Archiwum Wiesława Kazimierczuka, syna Celestyna.
  2. Relacja ustna Anny Kaźmierczuk z d. Brzezińskiej, rocznik 1920.

Oprac. Zdzisław Żerkowski

Przypisy

  1. ↑ Od 1 do 24 września 1939 r.
  2. ↑ Sowchoz jest to państwowe gospodarstwo rolne w Związku Radzieckim.
  3. ↑ Po zawarciu układu rządu polskiego gen. Władysława Sikorskiego na emigracji w Londynie z rządem ZSRR w lipcu 1941 r. i nawiązaniu tym samym stosunków dyplomatycznych. Na mocy tego układu więzieni i przebywający w rejonach deportacji stali się wolnymi, polskimi obywatelami.
  4. ↑ Kołchoz to rolnicza spółdzielnia produkcyjna, działająca w czasach ZSRR.
  5. ↑ Do sierpnia 1942 r. na terytorium ZSRR sformowana została blisko 100-tysięczna armia polska gen. Władysława Andersa. Po jej ewakuacji do Iranu w 1942 r. stosunki polsko-radzieckie uległy gwałtownemu pogorszeniu. Władze radzieckie likwidowały uprzednio przyznane polskiej społeczności przywileje oraz polskie instytucje podlegające dotychczas ambasadzie RP w Kujbyszewie. Po reakcji polskiego rządu na mord w Katyniu w kwietniu 1943 r. rząd radziecki zerwał stosunki dyplomatyczne z rządem polskim w Londynie.
  6. ↑ Miejski Handel Detaliczny.
  7. ↑ Legitymacja Związku Sybiraków nr 15462.
  8. ↑ Inwalida wojenny I grupy.
  9. ↑ Leg nr 517-73-75.
  10. ↑ Leg. nr 171578
  11. ↑ Legitymacja nr I-66746.
  12. ↑ Leg nr 12-87-11 MW.
  13. ↑ Leg. Nr 02517.
  14. ↑ Legitymacja nr 144756.
  15. ↑ Leg. nr 4039/Ł.
  16. ↑ Leg. Nr 0850583 Związek Bojowników o Wolność i Demokrację poprzednik Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych.
  17. ↑ Leg. Nr 881.
  18. ↑ Leg. Nr 881.
  19. ↑ Leg. Nr S-67242.
  20. ↑ Leg. Nr 257-90-29.
Źródło: „https://ozopedia.org/index.php?title=Kaźmierczuk_Celestyn&oldid=2691”