Zmiany

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m
brak opisu edycji
<accesscontrol>Redakcja</accesscontrol>
 
'''Tadeusz Ferdynand Grużewski''' ps. G. Topór (ur. 25 października 1868 r. w Ozorkowie, zm. 15 lutego 1938 r. w Warszawie) - publicysta, działacz narodowo-demokratyczny, wykładowca.
==Biografia==
Syn [[Grużewski Jan|Jana Grużewskiego]], urzędnika sądowegoi burmistrza Ozorkowa, i Rozalii z Ateńskich. Uczęszczał do gimnazjum w Kaliszu i Piotrkowie, a w 1887 r. zdał maturę. Następnie studiował w Instytucie Technologicznym w Charkowie (l. 1887-1889) oraz na krakowskim Wydziale Filozoficznym (l. 1898-1902).
W 1899 r. zadebiutował jako publicysta. Pierwsze artykuły Grużewskiego pojawiły się na łamach „Przeglądu Wszechpolskiego”. W 1904 r. został sekretarzem redaktora tego pisma, Romana Dmowskiego. Był ponadto członkiem Ligi Narodowej. Teksty, które wyszły spod jego pióra, sprawiły, że widziano w nim współtwórcę ideologii wszechpolskiej. Opublikował m.in. następujące artykuły: „Upadek rolnictwa i głody w Rosyi” (1903), „Odbudowa Polski” (1903), „Obłuda rosyjska” (1904), „Państwowość rosyjska” (1904), „Tolerancya religijna” (1905). W swoich tekstach dawał wyraz poglądom antyrosyjskim. Uważał, że w Cesarstwie Rosyjskim nastąpi poważny kryzys i nie osiągnie ono ustroju konstytucyjnego. W kwestii odzyskania niepodległości przez Polskę postulował osiągnięcie jej drogą ewolucji, bowiem dostrzegał w narodzie wzrastającą siłę i dojrzałość.
Przeszedł na emeryturę w 1924 r., lecz nie porzucił publicystyki. Jako wykładowca Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie przez 10 lat prowadził zajęcia nt. historii polskiej publicystyki XIX i XX w. oraz historii politycznej Polski. Pod koniec życia ciężko chorował. Współcześnie wydawane są wybory jego pism, np. „Polska a Rosja”. Nazywany jest jednym z najwybitniejszych polskich znawców Rosji. Władysław Studnicki napisał o nim: „pisarz świetny, myśliciel poważny, umysł do głębokiego wiercenia każdej kwestii usposobiony, przede wszystkim analityk. Pióro cięte i dowcipne”<ref>W. Studnicki, ''Z przeżyć i walk'', Warszawa 1928.</ref><ref>A. Galos, ''Grużewski Tadeusz Ferdynand'', [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 9, Wrocław 1960, s. 67-68.</ref>.
==Twórczość==* ''[http://polskietradycje.pl/article.php?artykul=397 Naród, tradycja i postęp cywilizacyjny]'', [W:] ''Dziesięciolecie Przeglądu Wszechpolskiego'', Kraków 1905.* ''[http://polskietradycje.pl/article.php?artykul=504 Rewolucja rosyjska i sprawa polska]'', [W:] ''Wobec przewrotu rosyjskiego'', Warszawa 1917.* ''[http://polskietradycje.pl/book.php?ksiazka=17 Odbudowanie Polski: trzy rozprawy polityczne]'', Lwów 1904. ''<small>''Oprac. '''[[Użytkowniczka:Marianna Różalska|Marianna Różalska'']]'''</small>''
==Przypisy==
 [[Kategoria: Hasła w przygotowaniuEncyklopedia]][[Kategoria:Ludzie]]

Menu nawigacyjne