Geraga Bolesław: Różnice pomiędzy wersjami
m (link) |
|||
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | + | [[Plik:Geraga-1.jpg|200x200px|prawo|Bolesław Geraga]] | |
+ | [[Plik:Geraga-2.jpg|200x200px|prawo|Bolesław Geraga]] | ||
+ | '''Bolesław Geraga''' (ur. 11 stycznia 1912 r. w [[Konstancja|Konstancji]], zm. 7 kwietnia 1986 r. w Łodzi) – [[Burmistrzowie m. Ozorkowa|burmistrz]] Ozorkowa, działacz polityczny i samorządowy. | ||
− | [[Kategoria: | + | ==Biografia== |
+ | Syn Stanisława i Cecylii ze Steglińskich, małżeństwa Geragów. Rodzice byli rolnikami na obrzeżach Ozorkowa. | ||
+ | Po ukończeniu szkoły powszechnej Bolesław Geraga został zatrudniony w fabryce schlösserowskiej, na wydziale przędzalni. Pochodząc z biednej rodziny i ciężko pracując jako nieletni, uświadamia sobie, czym są nierówności społeczne. Bliskie stają się mu hasła socjalistycznego ruchu robotniczego. Od 1928 r. zostaje członkiem KZMP<ref>Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej.</ref>. Cztery lata później, w 1932 r., wstąpił do Komunistycznej Partii Polski. Brał udział i był współorganizatorem strajków przeciw bezwzględnemu wyzyskowi, jaki stosował dzierżawca fabryki, [[Fogel Mayer|Majer Fogel]]. Równolegle z pracą i początkiem działalności partyjnej przyszły burmistrz i prezydent Łodzi uzupełniał wykształcenie. Skończył gimnazjum i zdał maturę. Bolesław Geraga skończył także studia w Wyższej Szkole Nauk Społecznych, ale zrobił to dopiero w latach 60. XX w.<br /> | ||
+ | Pracując w fabryce na Strzeblewie poznał młodą tkaczkę, Kazimierę Herter , z którą zawarł związek małżeński 18 listopada 1933 r.<br /> | ||
+ | W czasie okupacji hitlerowskiej Geragowie mieszkali w Łodzi. Bolesław Geraga zaangażował się w działalność komunistycznego ruchu oporu, należał wówczas do Polskiej Partii Robotniczej a także Gwardii Ludowej i Armii Ludowej. Organizacje te zostały powołane przez partię komunistyczną do prowadzenia walki zbrojnej. W regionie łódzkim Bolesław Geraga był wyróżniającym się członkiem tych organizacji. Był organizatorem i sekretarzem Komitetu Miejskiego PPR<ref>Polska Partia Robotnicza.</ref> w Ozorkowie, był też w składzie Komitetu Okręgowego Łódź-Podmiejska PPR. W l. 1943-1944 był członkiem Komendy Okręgu Łódzkiego Gwardii Ludowej, a później - Armii Ludowej. Był również w ścisłym dowództwie Obwodu Łęczyckiego Gwardii Ludowej (później Armii Ludowej). | ||
+ | W lipcu 1944 r. Bolesław Geraga został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Udało mu się uciec z transportu, dzięki czemu uniknął tragicznego losu wielu więźniów II wojny światowej. Ukrywał się aż do wyzwolenia. | ||
+ | Po wojnie Bolesław Geraga wrócił do Ozorkowa, a nowe władze natychmiast mianowały go na stanowisko burmistrza. Przyszedł czas na odbudowę fabryk, zorganizowanie życia w okaleczonym wojną, wyludnionym mieście.<br /> | ||
+ | Już na początku 1946 r. Bolesław Geraga został przeniesiony do Łodzi. Był sprawnym administratorem i z jego inicjatywy zrealizowano wiele inwestycji służących do dziś łodzianom (szpitale, elektrociepłownie, wodociąg z Pilicy, osiedle Retkinia, budynki UŁ, TV Łódź).<br /> | ||
+ | Został pochowany na cmentarzu Doły w Łodzi.<ref>Kwatera XXV, rząd 17, grób 1.</ref><br /> | ||
+ | |||
+ | ==Działalność polityczna== | ||
+ | * Od 1928 r. członek KZMP | ||
+ | * Od 1932 r. członek KPP w Ozorkowie oraz Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom | ||
+ | * Od 1942 r. członek PPR, a także członek GL i AL | ||
+ | |||
+ | ==Pełnione funkcje== | ||
+ | * 1945-1946 burmistrz Ozorkowa | ||
+ | * 1945 – sierpień 1948 członek WRN<ref>Wojewódzka Rada Narodowa.</ref> w Łodzi | ||
+ | * maj 1950 – kwiecień 1952 przewodniczący WRN w Rzeszowie | ||
+ | * kwiecień 1952 – luty 1954 przewodniczący WRN w Gdańsku | ||
+ | * 25 lutego 1954 – 22 marca 1956 przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi<ref>od reformy w administracyjnej w 1952 roku odpowiednik prezydenta miasta.</ref> | ||
+ | * 28 marca 1956 – kwiecień 1957 zastępca przewodniczącego WRN w Katowicach | ||
+ | * 1958–1960 wiceprezes Urzędu Rezerw Państwowych | ||
+ | * 1964–1967 dyrektor generalny Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej<br /> | ||
+ | |||
+ | W 1968 r. przeszedł na rentę specjalną z tytułu zasług własnych przyznaną przez Prezesa Rady Ministrów (rzeczywistą przyczyną odejścia była różnica zdań na temat wydarzeń 1968 r.) | ||
+ | |||
+ | ==Odznaczenia== | ||
+ | * Srebrny Krzyż Zasługi (1946)<ref>M.P., nr 41 z 13 maja 1946, poz. 26.</ref> | ||
+ | |||
+ | ==Źródła== | ||
+ | # Podolska J, Waingertner P., ''Prezydenci Miasta Łodzi 1841-2007'', Łódź 2008. | ||
+ | # ''Członkowie centralnych władz partyjnych - z Łodzi i województwa łódzkiego. 1945-1975''. Oprac. Adamczewska G., Dobrowolski J., Chobot E., Wojnarowska-Szczęsna A. Łódź 1985. | ||
+ | # Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych b. PRL (on-line), http://katalog.bip.ipn.gov.pl/ (dostęp 2014-03-20). | ||
+ | |||
+ | <small>''Oprac. '''Zdzisław Żerkowski'''''</small> | ||
+ | ==Przypisy== | ||
+ | |||
+ | [[Kategoria:Encyklopedia]] | ||
+ | [[Kategoria:Ludzie]] |
Aktualna wersja na dzień 20:19, 6 lut 2017
Bolesław Geraga (ur. 11 stycznia 1912 r. w Konstancji, zm. 7 kwietnia 1986 r. w Łodzi) – burmistrz Ozorkowa, działacz polityczny i samorządowy.
Spis treści
Biografia
Syn Stanisława i Cecylii ze Steglińskich, małżeństwa Geragów. Rodzice byli rolnikami na obrzeżach Ozorkowa.
Po ukończeniu szkoły powszechnej Bolesław Geraga został zatrudniony w fabryce schlösserowskiej, na wydziale przędzalni. Pochodząc z biednej rodziny i ciężko pracując jako nieletni, uświadamia sobie, czym są nierówności społeczne. Bliskie stają się mu hasła socjalistycznego ruchu robotniczego. Od 1928 r. zostaje członkiem KZMP[1]. Cztery lata później, w 1932 r., wstąpił do Komunistycznej Partii Polski. Brał udział i był współorganizatorem strajków przeciw bezwzględnemu wyzyskowi, jaki stosował dzierżawca fabryki, Majer Fogel. Równolegle z pracą i początkiem działalności partyjnej przyszły burmistrz i prezydent Łodzi uzupełniał wykształcenie. Skończył gimnazjum i zdał maturę. Bolesław Geraga skończył także studia w Wyższej Szkole Nauk Społecznych, ale zrobił to dopiero w latach 60. XX w.
Pracując w fabryce na Strzeblewie poznał młodą tkaczkę, Kazimierę Herter , z którą zawarł związek małżeński 18 listopada 1933 r.
W czasie okupacji hitlerowskiej Geragowie mieszkali w Łodzi. Bolesław Geraga zaangażował się w działalność komunistycznego ruchu oporu, należał wówczas do Polskiej Partii Robotniczej a także Gwardii Ludowej i Armii Ludowej. Organizacje te zostały powołane przez partię komunistyczną do prowadzenia walki zbrojnej. W regionie łódzkim Bolesław Geraga był wyróżniającym się członkiem tych organizacji. Był organizatorem i sekretarzem Komitetu Miejskiego PPR[2] w Ozorkowie, był też w składzie Komitetu Okręgowego Łódź-Podmiejska PPR. W l. 1943-1944 był członkiem Komendy Okręgu Łódzkiego Gwardii Ludowej, a później - Armii Ludowej. Był również w ścisłym dowództwie Obwodu Łęczyckiego Gwardii Ludowej (później Armii Ludowej).
W lipcu 1944 r. Bolesław Geraga został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Udało mu się uciec z transportu, dzięki czemu uniknął tragicznego losu wielu więźniów II wojny światowej. Ukrywał się aż do wyzwolenia.
Po wojnie Bolesław Geraga wrócił do Ozorkowa, a nowe władze natychmiast mianowały go na stanowisko burmistrza. Przyszedł czas na odbudowę fabryk, zorganizowanie życia w okaleczonym wojną, wyludnionym mieście.
Już na początku 1946 r. Bolesław Geraga został przeniesiony do Łodzi. Był sprawnym administratorem i z jego inicjatywy zrealizowano wiele inwestycji służących do dziś łodzianom (szpitale, elektrociepłownie, wodociąg z Pilicy, osiedle Retkinia, budynki UŁ, TV Łódź).
Został pochowany na cmentarzu Doły w Łodzi.[3]
Działalność polityczna
- Od 1928 r. członek KZMP
- Od 1932 r. członek KPP w Ozorkowie oraz Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom
- Od 1942 r. członek PPR, a także członek GL i AL
Pełnione funkcje
- 1945-1946 burmistrz Ozorkowa
- 1945 – sierpień 1948 członek WRN[4] w Łodzi
- maj 1950 – kwiecień 1952 przewodniczący WRN w Rzeszowie
- kwiecień 1952 – luty 1954 przewodniczący WRN w Gdańsku
- 25 lutego 1954 – 22 marca 1956 przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi[5]
- 28 marca 1956 – kwiecień 1957 zastępca przewodniczącego WRN w Katowicach
- 1958–1960 wiceprezes Urzędu Rezerw Państwowych
- 1964–1967 dyrektor generalny Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej
W 1968 r. przeszedł na rentę specjalną z tytułu zasług własnych przyznaną przez Prezesa Rady Ministrów (rzeczywistą przyczyną odejścia była różnica zdań na temat wydarzeń 1968 r.)
Odznaczenia
- Srebrny Krzyż Zasługi (1946)[6]
Źródła
- Podolska J, Waingertner P., Prezydenci Miasta Łodzi 1841-2007, Łódź 2008.
- Członkowie centralnych władz partyjnych - z Łodzi i województwa łódzkiego. 1945-1975. Oprac. Adamczewska G., Dobrowolski J., Chobot E., Wojnarowska-Szczęsna A. Łódź 1985.
- Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych b. PRL (on-line), http://katalog.bip.ipn.gov.pl/ (dostęp 2014-03-20).
Oprac. Zdzisław Żerkowski