Geraga Bolesław: Różnice pomiędzy wersjami

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(hasło w opracowaniu)
 
m (link)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
oprac. Zdzisław Żerkowski
+
[[Plik:Geraga-1.jpg|200x200px|prawo|Bolesław Geraga]]
 +
[[Plik:Geraga-2.jpg|200x200px|prawo|Bolesław Geraga]]
 +
'''Bolesław Geraga''' (ur. 11 stycznia 1912 r. w [[Konstancja|Konstancji]], zm. 7 kwietnia 1986 r. w Łodzi) – [[Burmistrzowie m. Ozorkowa|burmistrz]] Ozorkowa, działacz polityczny i samorządowy.
 +
 
 +
==Biografia==
 +
Syn Stanisława i Cecylii ze Steglińskich, małżeństwa Geragów. Rodzice byli rolnikami na obrzeżach Ozorkowa.
 +
Po ukończeniu szkoły powszechnej Bolesław Geraga został zatrudniony w fabryce schlösserowskiej, na wydziale przędzalni. Pochodząc z biednej rodziny i  ciężko pracując jako nieletni, uświadamia sobie, czym są nierówności społeczne. Bliskie stają się mu hasła socjalistycznego ruchu robotniczego. Od 1928 r. zostaje członkiem  KZMP<ref>Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej.</ref>. Cztery lata później, w 1932 r., wstąpił do Komunistycznej Partii Polski. Brał udział i był współorganizatorem strajków przeciw bezwzględnemu wyzyskowi, jaki stosował dzierżawca fabryki, [[Fogel Mayer|Majer Fogel]]. Równolegle z pracą i początkiem działalności partyjnej przyszły burmistrz i prezydent Łodzi uzupełniał wykształcenie. Skończył gimnazjum i zdał maturę. Bolesław Geraga skończył także studia w Wyższej Szkole Nauk Społecznych, ale zrobił to dopiero w latach 60. XX w.<br />
 +
Pracując w fabryce na Strzeblewie poznał młodą tkaczkę, Kazimierę Herter , z którą zawarł związek małżeński 18 listopada 1933 r.<br />
 +
W czasie  okupacji hitlerowskiej Geragowie mieszkali w Łodzi. Bolesław Geraga zaangażował się w działalność komunistycznego ruchu oporu, należał wówczas do Polskiej Partii Robotniczej a także Gwardii Ludowej i Armii Ludowej. Organizacje te zostały powołane przez partię komunistyczną do prowadzenia walki zbrojnej. W regionie łódzkim Bolesław Geraga był wyróżniającym się członkiem tych organizacji. Był organizatorem i sekretarzem Komitetu Miejskiego PPR<ref>Polska Partia Robotnicza.</ref> w Ozorkowie, był też w składzie Komitetu Okręgowego Łódź-Podmiejska PPR. W l. 1943-1944 był członkiem Komendy Okręgu Łódzkiego Gwardii Ludowej, a później - Armii Ludowej. Był również w ścisłym dowództwie Obwodu Łęczyckiego Gwardii Ludowej (później Armii Ludowej).
 +
W lipcu 1944 r. Bolesław Geraga został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Udało mu się uciec z transportu, dzięki czemu uniknął tragicznego losu wielu więźniów II wojny światowej. Ukrywał się aż do wyzwolenia.
 +
Po wojnie Bolesław Geraga wrócił do Ozorkowa, a nowe władze natychmiast mianowały go na stanowisko burmistrza. Przyszedł czas na odbudowę fabryk, zorganizowanie życia w okaleczonym wojną, wyludnionym mieście.<br />
 +
Już na początku 1946 r. Bolesław Geraga został przeniesiony do Łodzi. Był sprawnym administratorem i z jego inicjatywy zrealizowano wiele inwestycji służących do dziś łodzianom (szpitale, elektrociepłownie, wodociąg z Pilicy, osiedle Retkinia, budynki UŁ, TV Łódź).<br />
 +
Został pochowany na cmentarzu Doły w Łodzi.<ref>Kwatera XXV, rząd 17, grób 1.</ref><br />
 +
 
 +
==Działalność polityczna==
 +
* Od 1928 r. członek KZMP
 +
* Od 1932 r. członek KPP w Ozorkowie oraz Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom
 +
* Od 1942 r. członek PPR, a także członek GL i AL
 +
 
 +
==Pełnione funkcje==
 +
* 1945-1946 burmistrz Ozorkowa
 +
* 1945 – sierpień 1948 członek WRN<ref>Wojewódzka Rada Narodowa.</ref> w Łodzi
 +
* maj 1950 – kwiecień 1952 przewodniczący WRN w Rzeszowie
 +
* kwiecień 1952 – luty 1954 przewodniczący WRN w Gdańsku
 +
* 25 lutego 1954 – 22 marca 1956 przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi<ref>od reformy w administracyjnej w 1952 roku odpowiednik prezydenta miasta.</ref>
 +
* 28 marca 1956 – kwiecień 1957 zastępca przewodniczącego WRN w Katowicach
 +
* 1958–1960 wiceprezes Urzędu Rezerw Państwowych
 +
* 1964–1967 dyrektor generalny Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej<br />
 +
 
 +
W 1968 r. przeszedł na rentę specjalną z tytułu zasług własnych przyznaną przez Prezesa Rady Ministrów (rzeczywistą przyczyną odejścia była różnica zdań na temat wydarzeń 1968 r.)
 +
 
 +
==Odznaczenia==
 +
* Srebrny Krzyż Zasługi (1946)<ref>M.P., nr 41 z 13 maja 1946, poz. 26.</ref>
 +
 +
==Źródła==
 +
# Podolska J, Waingertner P., ''Prezydenci Miasta Łodzi 1841-2007'', Łódź 2008.
 +
# ''Członkowie centralnych władz partyjnych - z Łodzi i województwa łódzkiego. 1945-1975''. Oprac. Adamczewska G., Dobrowolski J., Chobot E., Wojnarowska-Szczęsna A. Łódź 1985.
 +
# Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych b. PRL (on-line), http://katalog.bip.ipn.gov.pl/ (dostęp 2014-03-20).
 +
 
 +
<small>''Oprac. '''Zdzisław Żerkowski'''''</small>
 +
==Przypisy==
 +
 
 +
[[Kategoria:Encyklopedia]]
 +
[[Kategoria:Ludzie]]

Aktualna wersja na dzień 20:19, 6 lut 2017

Bolesław Geraga
Bolesław Geraga

Bolesław Geraga (ur. 11 stycznia 1912 r. w Konstancji, zm. 7 kwietnia 1986 r. w Łodzi) – burmistrz Ozorkowa, działacz polityczny i samorządowy.

Biografia

Syn Stanisława i Cecylii ze Steglińskich, małżeństwa Geragów. Rodzice byli rolnikami na obrzeżach Ozorkowa. Po ukończeniu szkoły powszechnej Bolesław Geraga został zatrudniony w fabryce schlösserowskiej, na wydziale przędzalni. Pochodząc z biednej rodziny i ciężko pracując jako nieletni, uświadamia sobie, czym są nierówności społeczne. Bliskie stają się mu hasła socjalistycznego ruchu robotniczego. Od 1928 r. zostaje członkiem KZMP[1]. Cztery lata później, w 1932 r., wstąpił do Komunistycznej Partii Polski. Brał udział i był współorganizatorem strajków przeciw bezwzględnemu wyzyskowi, jaki stosował dzierżawca fabryki, Majer Fogel. Równolegle z pracą i początkiem działalności partyjnej przyszły burmistrz i prezydent Łodzi uzupełniał wykształcenie. Skończył gimnazjum i zdał maturę. Bolesław Geraga skończył także studia w Wyższej Szkole Nauk Społecznych, ale zrobił to dopiero w latach 60. XX w.
Pracując w fabryce na Strzeblewie poznał młodą tkaczkę, Kazimierę Herter , z którą zawarł związek małżeński 18 listopada 1933 r.
W czasie okupacji hitlerowskiej Geragowie mieszkali w Łodzi. Bolesław Geraga zaangażował się w działalność komunistycznego ruchu oporu, należał wówczas do Polskiej Partii Robotniczej a także Gwardii Ludowej i Armii Ludowej. Organizacje te zostały powołane przez partię komunistyczną do prowadzenia walki zbrojnej. W regionie łódzkim Bolesław Geraga był wyróżniającym się członkiem tych organizacji. Był organizatorem i sekretarzem Komitetu Miejskiego PPR[2] w Ozorkowie, był też w składzie Komitetu Okręgowego Łódź-Podmiejska PPR. W l. 1943-1944 był członkiem Komendy Okręgu Łódzkiego Gwardii Ludowej, a później - Armii Ludowej. Był również w ścisłym dowództwie Obwodu Łęczyckiego Gwardii Ludowej (później Armii Ludowej). W lipcu 1944 r. Bolesław Geraga został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Udało mu się uciec z transportu, dzięki czemu uniknął tragicznego losu wielu więźniów II wojny światowej. Ukrywał się aż do wyzwolenia. Po wojnie Bolesław Geraga wrócił do Ozorkowa, a nowe władze natychmiast mianowały go na stanowisko burmistrza. Przyszedł czas na odbudowę fabryk, zorganizowanie życia w okaleczonym wojną, wyludnionym mieście.
Już na początku 1946 r. Bolesław Geraga został przeniesiony do Łodzi. Był sprawnym administratorem i z jego inicjatywy zrealizowano wiele inwestycji służących do dziś łodzianom (szpitale, elektrociepłownie, wodociąg z Pilicy, osiedle Retkinia, budynki UŁ, TV Łódź).
Został pochowany na cmentarzu Doły w Łodzi.[3]

Działalność polityczna

  • Od 1928 r. członek KZMP
  • Od 1932 r. członek KPP w Ozorkowie oraz Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom
  • Od 1942 r. członek PPR, a także członek GL i AL

Pełnione funkcje

  • 1945-1946 burmistrz Ozorkowa
  • 1945 – sierpień 1948 członek WRN[4] w Łodzi
  • maj 1950 – kwiecień 1952 przewodniczący WRN w Rzeszowie
  • kwiecień 1952 – luty 1954 przewodniczący WRN w Gdańsku
  • 25 lutego 1954 – 22 marca 1956 przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi[5]
  • 28 marca 1956 – kwiecień 1957 zastępca przewodniczącego WRN w Katowicach
  • 1958–1960 wiceprezes Urzędu Rezerw Państwowych
  • 1964–1967 dyrektor generalny Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej

W 1968 r. przeszedł na rentę specjalną z tytułu zasług własnych przyznaną przez Prezesa Rady Ministrów (rzeczywistą przyczyną odejścia była różnica zdań na temat wydarzeń 1968 r.)

Odznaczenia

  • Srebrny Krzyż Zasługi (1946)[6]

Źródła

  1. Podolska J, Waingertner P., Prezydenci Miasta Łodzi 1841-2007, Łódź 2008.
  2. Członkowie centralnych władz partyjnych - z Łodzi i województwa łódzkiego. 1945-1975. Oprac. Adamczewska G., Dobrowolski J., Chobot E., Wojnarowska-Szczęsna A. Łódź 1985.
  3. Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych b. PRL (on-line), http://katalog.bip.ipn.gov.pl/ (dostęp 2014-03-20).

Oprac. Zdzisław Żerkowski

Przypisy

  1. Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej.
  2. Polska Partia Robotnicza.
  3. Kwatera XXV, rząd 17, grób 1.
  4. Wojewódzka Rada Narodowa.
  5. od reformy w administracyjnej w 1952 roku odpowiednik prezydenta miasta.
  6. M.P., nr 41 z 13 maja 1946, poz. 26.