Eborowicz Włodzimierz

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Zdjęcie Włodzimierza Eborowicza w dodatku Łódź w Ilustracji z 1935 r.[1].

Włodzimierz Adam Eborowicz (ur. 12 grudnia 1883 r. w Tomaszowie Mazowieckim, zm. ok. 6 lipca 1945 r. w Łodzi) – inżynier-chemik, przemysłowiec, dyrektor Towarzystwa Schlösserowskiej Przędzalni Bawełny i Tkalni, działacz społeczny i patriotyczny.

Biografia

Był synem Juliana i Joanny z d. Bieske. Ukończył Szkołę Realną w Warszawie, a następnie Politechnikę Warszawską (1903 r.) i Wyższą Szkołę Chemiczną w Miluzie (1905 r.). W 1906 r. był współzałożycielem Narodowego Związku Robotniczego, należał bowiem do łódzkiego Koła Miejskiego Towarzystwa Oświaty Narodowej. Doświadczenie zawodowe zdobywał w Austrii i Rosji: w Hard nad Jeziorem Bodeńskim (od 1908 r.), w Iwanowo-Wozniesieńsku (fabryka Kuwajewa, ok. 1913-1914), Włodzimierzu i Kostromie.

Żona Jadwiga Eborowicz. Łódź w Ilustracji z 1935 r.[2].

8 stycznia 1910 r.[3] zawarł związek małżeński z Jadwigą z d. Rosicką (ur. 1882), popularną w Łodzi działaczką i filantropką, z którą miał prawdopodobnie dwie córki - w 1920 r. urodziła się Helena.

Podczas I wojny światowej działał w Polskim Towarzystwie Pomocy Ofiarom Wojny, które funkcjonowało na terenie Cesarstwa Rosyjskiego. Po rewolucji październikowej w 1917 r. nawiązał współpracę z polskimi formacjami wojskowymi. Trafił jednak do sowieckiego więzienia. W 1920 r. związał się z Obywatelskim Komitetem Obrony Państwa i stronnictwem obywatelskim na terenie województwa łódzkiego. Uczestniczył w akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku. Następnie został mianowany kierownikiem referatu włókienniczego Biura Surowców Ministerstwa Przemysłu i Handlu.

W latach 20. i 30. był bardzo aktywny zawodowo. Razem z Józefem Tulińskim, Konstantym Janaszem, Wincentym Rosińskim i Leonem Barichowiczem był współwłaścicielem fabryki wódek "Mazowianka" w Ozorkowie, założonej w 1923 r. Jego związek z Ozorkowem to przede wszystkim pełnienie obowiązków dyrektora Towarzystwa Schlösserowskiej Przędzalni Bawełny i Tkalni. Nie wiadomo, w którym roku otrzymał propozycję objęcia stanowiska dyrektora naczelnego zakładów na Strzeblewie. Dostał mieszkanie służbowe przy ul. Łęczyckiej, naprzeciwko pałacu Schlösserów. Stanowisko oddał Majerowi Foglowi po dramatycznym strajku robotników w 1932 r. Podczas strajków był przeciwny układom z robotnikami. Zmuszał ich do rezygnacji poprzez odcięcie wody, prądu i ogrzewania czy izolowanie od rodziny, która chciała dostarczyć pożywienie.

Pomimo rezygnacji ze stanowiska nadal należał do rady nadzorczej Towarzystwa. Ponadto, zasiadał w zarządzie Śląskiej Hurtowni Włókienniczej i Towarzystwa Akcyjnego Kaliskiej Manufaktury Pluszu i Aksamitu w Kaliszu, był dyrektorem Widzewskiej Manufaktury w Łodzi[4] i udziałowcem Towarzystwa Przemysłowo-Handlowego „Kotonina” w Ozorkowie. Jednocześnie był członkiem Zrzeszenia Producentów Przędzy Bawełnianej w Łodzi, Polskiego Towarzystwa Chemików-Kolorystów i sędzią handlowym przy Sądzie Okręgowym w Łodzi[5].

Udzielał się także społecznie. Był członkiem zarządu tymczasowego Komitetu Społecznego Radiofonizacji Kraju (1937 r.), przewodniczącym Sekcji Obrony Morskiej, prezesem Wojewódzkiego Komitetu Pomocy Dzieciom i Młodzieży oraz wiceprezesem Domu Matki i Dziecka. Pełnił obowiązki wiceprezesa Obozu Zjednoczenia Narodowego Łódź-miasto. Oprócz tego w prasie pojawiały się artykuły z dziedziny przemysłu włókienniczego jego autorstwa (m.in.: Gazeta Handlowa, Kurier Polski, Kurier Poranny, Kurier Łódzki, Republika, Przegląd Lniarski). Przed wojną mieszkał w Łodzi przy ul. Przejazd 36. Dla łodzian był "cenionym obywatelem, znanym i zasłużonym na polu przemysłowym i społecznym Łodzi"[6]. Był człowiekiem o poglądach narodowościowych, bardzo religijnym. Wspomógł finansowo budowę kościoła na Bugaju i ufundował stojącą obok niego figurę Matki Boskiej Łaskawej.

Gdy wybuchła II wojna światowa, próbował utworzyć w Ozorkowie podziemną organizację „Służba Zwycięstwu Polski”. Wkrótce, jesienią 1939 r., został aresztowany przez Niemców i wywieziony do obozu KL Mauthausen. Przeżył pobyt w obozie koncentracyjnym, ale podupadł na zdrowiu. Jego rodzina również stała się ofiarami represji. Żona Jadwiga i córka Helena były więźniarkami obozu KL Ravensbrück[7]. Obie wróciły do Polski 17 grudnia 1945 r. statkiem Kastelholm. Włodzimierz zamieszkał w Łodzi, gdzie prawdopodobnie zmarł, nie doczekawszy spotkania z rodziną.

Odznaczenia

  • Krzyż Niepodległości (1932)
  • Wielka Gwiazda Śląska

Bibliografia

  1. "Dziennik Łódzki", nr 26/1931, nr 183/1946.
  2. "Echo", nr 144/1936.
  3. Górny P. A., Przemysł starszy od miasta, Ozorków 2014.
  4. "Ilustrowana Republika", nr 322/1934, nr 130/1937.
  5. "Informator chemika kolorysty", nr 24, Łódź 2014.
  6. Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania, pod red. S. Łozy, Warszawa 1939.
  7. "Łódzki Dziennik Wojewódzki", nr 21/1950.
  8. "Łódź w Ilustracji", nr 2/1935, nr 28/1936.
  9. "Orędownik", nr 168/1938.
  10. "Przemysł Chemiczny", nr 3-4, R. 16, 1932.
  11. Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu, Warszawa 1936-1938.
  12. Wolsza T., Towarzystwa Oświaty Narodowej (1899-1905), [w:] "Kwartalnik Historyczny", nr 2, R. 94, Warszawa 1987.


Oprac. Marianna Różalska

Przypisy

  1. Skorowidz osobowy oprac. W. Źródlak
  2. Skorowidz osobowy oprac. W. Źródlak
  3. Data niepotwierdzona.
  4. Upadłość ogłoszono w 1937 r.
  5. Na mocy decyzji Ministra Sprawiedliwości z dn. 25 września 1931 r.
  6. Łódź w Ilustracji, nr 2, Łódź 1935, s. 2.
  7. Jadwiga Eborowicz figuruje na stanie obozu z dn. 5 maja 1944 r., nr więźnia 37982. Helena Eborowicz figuruje na stanie obozu z dn. 1 września 1944 r., nr więźnia 62344.