Bzura: Różnice pomiędzy wersjami

Z Ozopedia - internetowa Encyklopedia miasta i gminy Ozorków
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(usunięcie linków)
m
 
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Rzeka infobox
+
[[Plik:Bzura w parku.JPG|thumb|250px|Bzura w parku miejskim w Ozorkowie]]
| nazwa_rzeki      = Bzura
+
[[Plik:Bzura w Ozorkowie.jpg|thumb|250px|Bzura w Ozorkowie]]
| rzeka_grafika    = Kozlow Biskupi Bzura01.jpg
+
[[Plik:Bzura zimą10.jpg|thumb|250px|Bzura zimą]]
| opis_zdjecia    = Bzura w [[Kozłów Biskupi|Kozłowie Biskupim]]
+
[[Plik:Bzura-rozlewisko-3.jpg|thumb|250px|Rozlewisko Bzury (okolice ul. Południowej)]]
| nazwa_niemiecka  =
+
[[Plik:Oz48.JPG|thumb|250px|Bzura w Ozorkowie (okolice młyna w Gębicach)]]
| nazwa_dawna      =
+
[[File:Rzeka Bzura.JPG|thumb|250px|Bzura blisko ujścia do Wisły]]
| uchodzi_do      = Wisła
+
'''Bzura''' – Bzura – typowa rzeka nizinna, płynąca dnem Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej zgodnie z nachyleniem terenu; dł. 166 km, lewy dopływ Wisły. Większa część jej biegu znajduje się wzdłuż północnego skraju Równiny Łowicko-Błońskiej. Maksymalna rozpiętość wahań stanów wody w dolnym biegu wynosi 4,5 m. Źródła znajdują się na wysokości 238 m n.p.m. w Lesie Łagiewnickim, a ujście do Wisły na wysokości 60 m n.p.m. naprzeciw Wyszogrodu.
| uchodzi_gdzie    = uchodzi naprzeciw [[Wyszogród|Wyszogrodu]]
+
| zrodlo_gdzie    = źródła w północnej części [[Łódź|Łodzi]], w rejonie [[Rogi (osiedle w Łodzi)|Rogów]]
+
Nazwa rzeki pochodzi od staropolskiego "barzyj" (rychły) i wskazuje na jej kiedyś prędki bieg.
| dlugosc          = 166
 
| doplywy          =
 
| commons          =
 
}}
 
 
 
{{ISG|Bz}}
 
[[Plik:Bzura2.jpg|thumb|250px|Bzura w okolicach Aleksandrowa Łódzkiego]]
 
[[Plik:Bzura in Kompina.jpg|thumb|250px|Bzura w [[Kompina|Kompinie]]]]
 
[[Plik:Rzeka Bzura.JPG|thumb|250px|Bzura blisko ujścia do [[Wisła|Wisły]]]]
 
{{Commonscat|Bzura}}
 
'''Bzura''' – rzeka na Nizinach Środkowopolskich, lewy dopływ Wisły o długości 166 km. Większa część jej biegu znajduje się wzdłuż północnego skraju Równiny Łowicko-Błońskiej. Maksymalna rozpiętość wahań stanów wody w dolnym biegu wynosi 4,5 m. Źródła znajdują się na wysokości 238 m n.p.m. w granicach Łodzi, a ujście do Wisły na wysokości 60 m n.p.m. Jest to typowa rzeka nizinna<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Głowina|imię = Jerzy|tytuł = Nad Bzurą|rok = 1976|wydawca = Krajowa Agencja Wydawnicza|miejsce = Warszawa|strony = 3|isbn = }}</ref>.
 
 
 
 
== Dopływy ==
 
== Dopływy ==
W kolejności od źródeł do ujścia.
+
W kolejności od źródeł do ujścia
 
* (P) Łagiewniczanka
 
* (P) Łagiewniczanka
 
* (L) Sokołówka
 
* (L) Sokołówka
Linia 41: Linia 29:
 
* (P) Łasica
 
* (P) Łasica
  
== Miejscowości położone nad Bzurą ==
+
== Miejscowości położone nad Bzurą ==  
* Łódź
+
Łódź, Zgierz, [[Ozorków]], Łęczyca, Łowicz, Sochaczew, Brochów, Wola Kałkowa, Sobota, Wyszogród.
* Zgierz
+
 
* [[Ozorków]]
+
== Opis biegu rzeki na terenie Ozorkowa ==
* Łęczyca
+
Obszar Ozorkowa zawiera się w naturalnej zlewni rzeki Bzury, której dolina w dużym stopniu kształtuje obraz miasta. Głównymi ciekami wodnymi na terenie Ozorkowa są:
* Łowicz
+
* Bzura,
* Sochaczew
+
* ciek Starówka,
* Brochów
+
* kanał otwarty wód deszczowych Przekora,
* Wola Kałkowa
+
* Piła.
* Sobota
+
Dolina rzeki w dużej części została zmeliorowana, występują tam liczne zbiorniki wodne, stawy rybne i podmokłości. Przez miasto Bzura płynie na długości 3,5 km i jest też na tym odcinku uregulowana. Jej średni przepływ wynosi 1,5 m/s, a średni spadek 1,43%.
* Wyszogród
+
Do rzeki Bzury dochodzi Starówka, znajdująca się w południowej części miasta. Przekora jest lewobrzeżnym dopływem rzeki, biorącym początek na terenie Ozorkowa i posiadającym w swej zlewni szereg rowów otwartych, zbierających wody opadowe oraz melioracyjne.
 +
Układ hydrograficzny Ozorkowa uzupełniają dość liczne, niewielkie stawy i sztuczne zbiorniki, wśród których największy zlokalizowany jest na cieku Starówki w południowej części miasta Ozorkowa - [[Zalew Miejski|Zalew Miejski]]<ref>[http://www.ozorkow.bip.net.pl/?a=942 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Ozorkowa. Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XVIII/160/11 Rady Miejskiej w Ozorkowie z dnia 19 grudnia 2011 r.]</ref>.
 +
==Znaczenie Bzury==
 +
Bzura w swoim środkowym biegu warunkowała w XIX w. procesy osadnicze i rozwój miast przemysłowych. Zasobna wówczas w wodę, napędzała koła młyńskie, folusze, maszyny mechaniczne i elektryczne, a przede wszystkim dawała czystą, doskonałej jakości wodę do barwienia i wykańczania tkanin.
  
== Opis biegu oraz funkcje w ujęciu historycznym na terenie Łodzi ==
+
Od początku XX w. wody rzeki były zanieczyszczane przez Zakład Produkcji Barwników "Boruta" w Zgierzu. W l. 70. i 80. XX w. Bzura przypominała kolorowy ściek o nieprzyjemnym zapachu. Likwidacja ZPB "Boruta" oraz wybudowanie oczyszczalni ścieków w Zgierzu, Strykowie, Aleksandrowie Łódzkim, Ozorkowie, Łęczycy, Piątku, a szczególnie wybudowanie Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi podniosły w znacznym stopniu czystość wody (IV klasa czystości), ale zmniejszyły też jej ilość w korycie. Działanie oczyszczalni wpłynęło na zubożenie obszaru źródłowego rzeki.
Swoje naturalne źródła miała Bzura w Lesie Łagiewnickim, na zachód od ulicy Strykowskiej, na obecnych terenach osiedla Rogi, jednak współcześnie te dawne obszary źródłowe tracą powoli swój pierwotny charakter. Wykształcone niegdyś regularne koryto występuje już od przepustu drogowego pod ul. Strykowską, ale stały przepływ pojawia dopiero poniżej ul. Boruty i rosnąca struga zasila drobne stawiki pomiędzy ul. Boruty i ul. Wycieczkową.  
+
Obecnie Bzura zasilana jest źródłami leżącymi na północ od Zgierza oraz wodami opadowymi i pośniegowymi. Rzeka ma wpływ na kształtowanie mikroklimatu (wilgotność powietrza) najbliższej okolicy oraz zasilanie lustra wód podziemnych wzdłuż jej biegu. Na terenach zalewowych występują gdzieniegdzie obszary lasów łęgowych z siedliskami ptactwa i zwierząt nadwodnych, szczególnie w obszarach jej mniejszych dopływów.<br />
 +
Dolina Bzury znajduje się w obszarze krajobrazu chronionego Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Obszar Pradoliny zaliczono także do Korytarza Ekologicznego Europejskiej Sieci Ekologicznej ECONET, obejmującej dol. Bzury, ujście rzeki Ochni, tereny bagienne na płd. od wsi Strzegocin oraz tereny bagienne, łączące doliny Bzury i Neru. Pradolina jest też ważnym szlakiem przelotowym ptactwa, a jej obszary łąk nadrzecznych i lasów łęgowych są ostoją wielu gatunków ptaków i zwierząt, np. siedliska bobrów (wsch. rejony Ozorkowa).
  
Na dalszym odcinku Bzura płynie ku zachodowi, tworząc trzy większe zbiorniki wodne „Arturówek”. Położone w malowniczej dolinie wśród lasu, dały początek największej w Łodzi bazie rekreacyjno-wypoczynkowej z przystanią kajakarsko-wioślarską. Za stawami w Arturówku Bzura zmienia kierunek na północy, w okolicach Marianki przyjmując wody innej rzeczki wchodzącej w skład kompleksu leśnego Łagiewniczanki (pierwszego prawobrzeżnego dopływu. Bzura jest najdłuższą rzeką mającą swoje źródła w Łodzi (na terenie miasta płynie na długości 6,5 km)<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Bonisławski|imię = Ryszard|czasopismo = Z biegiem łódzkich rzek|tytuł = Rzeki Bzura i Łagiewniczanka|data = |rok = 2008|wydawca = UM Łodzi}}</ref>.
+
== Przypisy ==
 +
<references />
  
 +
== Galeria zdjęć ==
 +
<gallery>
 +
Bzura-rozlewisko-1.jpg|Rozlewisko Bzury
 +
Bzura-rozlewisko-2.jpg|Rozlewisko Bzury
 +
Bzura-rozlewisko-4.jpg|Rozlewisko Bzury
 +
</gallery>
  
  
== Linki zewnętrzne ==
+
[[Kategoria:Encyklopedia]]
* {{SgKP|I|523}}
+
[[Kategoria:Miejsca]]
 +
[[Kategoria:Środowisko i przyroda]]

Aktualna wersja na dzień 16:49, 11 lut 2016

Bzura w parku miejskim w Ozorkowie
Bzura w Ozorkowie
Bzura zimą
Rozlewisko Bzury (okolice ul. Południowej)
Bzura w Ozorkowie (okolice młyna w Gębicach)
Bzura blisko ujścia do Wisły

Bzura – Bzura – typowa rzeka nizinna, płynąca dnem Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej zgodnie z nachyleniem terenu; dł. 166 km, lewy dopływ Wisły. Większa część jej biegu znajduje się wzdłuż północnego skraju Równiny Łowicko-Błońskiej. Maksymalna rozpiętość wahań stanów wody w dolnym biegu wynosi 4,5 m. Źródła znajdują się na wysokości 238 m n.p.m. w Lesie Łagiewnickim, a ujście do Wisły na wysokości 60 m n.p.m. naprzeciw Wyszogrodu.

Nazwa rzeki pochodzi od staropolskiego "barzyj" (rychły) i wskazuje na jej kiedyś prędki bieg.

Dopływy

W kolejności od źródeł do ujścia

  • (P) Łagiewniczanka
  • (L) Sokołówka
  • (P) Linda
  • (L) Czartówka (zwana również Wróblinka)
  • (L) Kanał Królewski (łączy Bzurę z Nerem przez rzekę Zian)
  • (L) Witonia
  • (L) Ochnia
  • (P) Moszczenica
  • (P) Mroga
  • (L) Słudwia
  • (P) Bobrówka
  • (P) Zwierzyniec
  • (P) Skierniewka
  • (P) Rawka
  • (P) Sucha
  • (P) Pisia
  • (P) Utrata
  • (P) Łasica

Miejscowości położone nad Bzurą

Łódź, Zgierz, Ozorków, Łęczyca, Łowicz, Sochaczew, Brochów, Wola Kałkowa, Sobota, Wyszogród.

Opis biegu rzeki na terenie Ozorkowa

Obszar Ozorkowa zawiera się w naturalnej zlewni rzeki Bzury, której dolina w dużym stopniu kształtuje obraz miasta. Głównymi ciekami wodnymi na terenie Ozorkowa są:

  • Bzura,
  • ciek Starówka,
  • kanał otwarty wód deszczowych Przekora,
  • Piła.

Dolina rzeki w dużej części została zmeliorowana, występują tam liczne zbiorniki wodne, stawy rybne i podmokłości. Przez miasto Bzura płynie na długości 3,5 km i jest też na tym odcinku uregulowana. Jej średni przepływ wynosi 1,5 m/s, a średni spadek 1,43%. Do rzeki Bzury dochodzi Starówka, znajdująca się w południowej części miasta. Przekora jest lewobrzeżnym dopływem rzeki, biorącym początek na terenie Ozorkowa i posiadającym w swej zlewni szereg rowów otwartych, zbierających wody opadowe oraz melioracyjne. Układ hydrograficzny Ozorkowa uzupełniają dość liczne, niewielkie stawy i sztuczne zbiorniki, wśród których największy zlokalizowany jest na cieku Starówki w południowej części miasta Ozorkowa - Zalew Miejski[1].

Znaczenie Bzury

Bzura w swoim środkowym biegu warunkowała w XIX w. procesy osadnicze i rozwój miast przemysłowych. Zasobna wówczas w wodę, napędzała koła młyńskie, folusze, maszyny mechaniczne i elektryczne, a przede wszystkim dawała czystą, doskonałej jakości wodę do barwienia i wykańczania tkanin.

Od początku XX w. wody rzeki były zanieczyszczane przez Zakład Produkcji Barwników "Boruta" w Zgierzu. W l. 70. i 80. XX w. Bzura przypominała kolorowy ściek o nieprzyjemnym zapachu. Likwidacja ZPB "Boruta" oraz wybudowanie oczyszczalni ścieków w Zgierzu, Strykowie, Aleksandrowie Łódzkim, Ozorkowie, Łęczycy, Piątku, a szczególnie wybudowanie Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi podniosły w znacznym stopniu czystość wody (IV klasa czystości), ale zmniejszyły też jej ilość w korycie. Działanie oczyszczalni wpłynęło na zubożenie obszaru źródłowego rzeki. Obecnie Bzura zasilana jest źródłami leżącymi na północ od Zgierza oraz wodami opadowymi i pośniegowymi. Rzeka ma wpływ na kształtowanie mikroklimatu (wilgotność powietrza) najbliższej okolicy oraz zasilanie lustra wód podziemnych wzdłuż jej biegu. Na terenach zalewowych występują gdzieniegdzie obszary lasów łęgowych z siedliskami ptactwa i zwierząt nadwodnych, szczególnie w obszarach jej mniejszych dopływów.
Dolina Bzury znajduje się w obszarze krajobrazu chronionego Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Obszar Pradoliny zaliczono także do Korytarza Ekologicznego Europejskiej Sieci Ekologicznej ECONET, obejmującej dol. Bzury, ujście rzeki Ochni, tereny bagienne na płd. od wsi Strzegocin oraz tereny bagienne, łączące doliny Bzury i Neru. Pradolina jest też ważnym szlakiem przelotowym ptactwa, a jej obszary łąk nadrzecznych i lasów łęgowych są ostoją wielu gatunków ptaków i zwierząt, np. siedliska bobrów (wsch. rejony Ozorkowa).

Przypisy

Galeria zdjęć